Ông Jose Santiago Santa Romana, đại sứ vừa được Tổng thống Rodrigo Duterte bổ nhiệm, tiết lộ việc Bắc Kinh chấm dứt bao vây bãi cạn Scarborough cho thấy nước này đang tuân thủ phán quyết hồi tháng 7 của PCA dù từ chối không thừa nhận.
"Trung Quốc khẳng định chủ quyền tại bãi cạn Scarborough nhưng hứa sẽ làm gì đó cho ngư dân của chúng ta khi Tổng thống Duterte đề cập" - trích lời ông Santa Romana tại một diễn đàn.
Ngư dân Philippines cho biết từ khi ông Duterte trở về từ chuyến thăm hàn gắn quan hệ với Trung Quốc hồi tháng 10, lực lượng tuần duyên của Bắc Kinh đã phần nào để họ làm việc.
Ngư dân Philippines chuẩn bị đến bãi cạn Scarborough đánh bắt cá. Ảnh: REUTERS
Tuy nhiên, theo Reuters, những thông tin của ông Santa Romana, một học giả chuyên nghiên cứu về Trung Quốc, không mấy tương đồng với thái độ xem thường của Bắc Kinh đối với phán quyết của PCA. Nước này từng nổi giận với những lời kêu gọi chấp hành phán quyết của phương Tây và gọi phiên tòa là "lạm dụng pháp luật", một "trò hề" và "con rối" của lực lượng bên ngoài.
Vị đại sứ cho biết vấn đề về bãi cạn Scarborough được thảo luận toàn diện khi ông tham gia một nhóm do cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos dẫn đầu đến thăm "những người bạn cũ" tại Hồng Kông hồi tháng 8 qua.
"Trung Quốc đã cam kết không khai phá bãi cạn và giữ gìn nó như một khu bảo tồn biển. Vì vậy, Bắc Kinh không cho phép cả ngư dân Trung Quốc đánh bắt bên trong" - ông Santa Romana nói, đề cập đến nội dung cuộc thảo luận.
"Hai nước nên đề ra một số quy tắc thỏa thuận giữa lực lượng bảo vệ bờ biển để tránh lặp lại tình trạng đối đầu" - ông Santa Romana nói thêm.
Trong khi đó, khi được hỏi về bãi cạn Scarborough hồi tuần trước, Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định tình hình "không và sẽ không có gì thay đổi".
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: REUTERS
Trong một diễn biến khác, theo lời bộ trưởng quốc phòng Philippines, Tổng thống Duterte đã quyết định giữ lại liên minh an ninh với Mỹ nhưng quy mô các hoạt động quân sự sẽ giảm xuống và bớt tập trung vào nội dung chiến đấu.
"Liên minh an ninh được duy trì nhưng chúng tôi sẽ giảm bớt số hoạt động" - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Delfin Lorenzana trả lời các phóng viên. Tuy nhiên, theo lời ông Lorenzana, các cuộc tập trận hải quân như CARAT và Phiblex, vốn được tổ chức thường niên, sẽ bị hủy bỏ.
"Chúng tôi giữ lại các bài tập đơn vị nhỏ, như các chiến dịch đặc biệt, chống chủ nghĩa khủng bố và chống ma túy" - ông Lorenzana nói thêm và cho biết quân đội sẽ thông báo cho Mỹ về quyết định của Tổng thống Duterte vào một cuộc họp trong tháng 11.
Trong khi đó, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Anna Richey-Allen, khẳng định Mỹ chưa nhận được thông báo chính thức từ Philippines. "Chúng tôi sẽ xác nhận thông qua đối thoại trực tiếp" - bà Richey-Allen nói.
Lầu Năm Góc cũng chưa đưa ra bình luận.
Hôm 7-11, ông Duterte hủy kế hoạch mua 26.000 súng trường tự động của Mỹ để trang bị lực lượng cảnh sát.
Bình luận (0)