Sách trắng Quốc phòng Nhật Bản hạ cấp đồng minh Mỹ

Hôm 27-9, Reuters cho biết Sách Trắng quốc phòng của Nhật Bản – công bố trước đó 1 ngày - lần đầu tiên xếp Trung Quốc ở vị trí thứ hai về khả năng đe doạ an ninh đối với Tokyo, đẩy Triều Tiên xuống vị trí thứ ba. Nga, nước bị Nhật Bản xem là mối đe dọa chính thời chiến tranh lạnh, đứng ở vị trí thứ tư.

Trong một cuộc họp báo, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono nói trên thực tế, Bắc Kinh đang đẩy mạnh chi tiêu quân sự, triển khai quân sự trên không và trên biển ở Tây Thái Bình Dương cũng như qua eo biển Tsushima vào biển Nhật Bản với tần suất dày đặc hơn.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono. Ảnh: Reuters

Theo Sách Trắng quốc phòng công bố hôm 26-9, Nhật Bản đã tăng chi tiêu quân sự thêm 1/10 trong 7 năm qua để chống lại những tiến bộ quân sự của Trung Quốc và Triều Tiên, bao gồm phòng thủ chống lại tên lửa có thể mang đầu đạn hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Triều Tiên đã thực hiện các vụ phóng tên lửa tầm ngắn trong năm nay. Tokyo cho rằng Bình Nhưỡng đang phát triển tên lửa để "né" hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo Aegis của mình.

Để đi trước lực lượng quân đội được hiện đại hóa của Trung Quốc, Nhật Bản đang mua máy bay chiến đấu tàng hình do Mỹ sản xuất và các vũ khí tối tân khác. Quân đội Nhật Bản đã yêu cầu 115,6 tỉ yen (1,1 tỉ USD) để mua 9 máy bay chiến đấu tàng hình Lockheed Martin F-35, bao gồm 6 biến thể cất cánh ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL) vận hành từ các tàu sân bay trực thăng.

Ngoài ra, đề xuất tăng 1,2% chi tiêu quốc phòng lên mức kỷ lục 5,32 ngàn tỉ yen (hơn 49 tỉ USD) bắt đầu từ ngày 1-4 năm nay liên quan đến máy bay tàng hình, tên lửa đánh chặn do Mỹ sản xuất và các thiết bị khác.

Binh sĩ Trung Quốc diễn tập trước kỷ niệm 70 năm Ngày Quốc khánh, hôm 25-9. Ảnh: AP

Để so sánh, chi tiêu quân sự của Trung Quốc dự kiến tăng 7,5% trong năm nay lên khoảng 177 tỉ USD, gấp hơn 3 lần so với Nhật Bản. Bắc Kinh đang phát triển các vũ khí như máy bay chiến đấu tàng hình và tàu sân bay, giúp mở rộng phạm vi hoạt động của quân đội.

Trung Quốc cũng thường xuyên tiến hành các cuộc tuần tra trên không và trên biển gần quần đảo Okinawa, phía Tây Nhật Bản và Tây Thái Bình Dương. Sách Trắng quốc phòng Nhật Bản cho biết các cuộc tuần tra này được xem là một vấn đề an ninh quốc gia.

Đáng chú ý, Sách Trắng quốc phòng Nhật Bản năm nay hạ cấp các đồng minh Mỹ và Hàn Quốc – nước gần đây rút khỏi hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo với Nhật Bản. Các nhà phân tích cho rằng điều đó có thể làm suy yếu nỗ lực ngăn chặn các mối đe dọa từ Triều Tiên.

Một số đối tác khác, trong đó có Úc, Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Ấn Độ, cũng được nhắc đến với vai trò nổi bật hơn.