Tàu Mỹ lặng lẽ đeo bám đảo nhân tạo Trung Quốc

Theo hai quan chức quốc phòng Mỹ, trong hai tuần qua, 3 tàu khu trục Stethem, Spruance và Momsen đã tuần tra gần bãi cạn Scarborough và các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp trái phép trong quần đảo Trường Sa (của Việt Nam).

Một quan chức cho biết: “Chúng tôi tuần tra thường xuyên trong phạm vi từ 14-20 hải lý quanh các thực thể trên”.

Như vậy, các tàu trên chưa đi vào "vùng cấm địa" 12 hải lý quanh các khu vực trên. Nếu tiến vào phạm vi này, Mỹ sẽ gọi hoạt động của mình là thực thi quyền tự do hàng hải (FONOP). FONOP phải được cho phép ở các cấp cao nhưng các hoạt động ngoài 12 hải lý mới đây thì nằm trong vùng biển quốc tế.

Một tàu khu trục Mỹ tuần tra tại biển Đông. Ảnh: Navy Times

Các chuyên gia cho rằng chiến thuật trên là một thông điệp gửi tới Trung Quốc và các đồng minh của Mỹ trong khu vực cũng như nhằm phô diễn lực lượng Mỹ trước thềm phán quyết PCA.

Đại úy Clint Ramsden, phát ngôn viên của Hạm đội Thái Bình Dương (Mỹ), cho biết các cuộc tuần tra trên của tàu Spruance, Momsen, Stethem và thậm chí nhóm tàu sân bay USS Ronald Reagan đều nằm trong “sự hiện diện thường xuyên” của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương. Dù vậy, ông Ramsden từ chối cung cấp chi tiết về chiến thuật tuần tra.

Tàu sân bay USS Ronald Reagan đã di chuyển vào biển Đông cùng các tàu hộ tống. Trước đó, nhóm tàu sân bay USS John C. Stennis tuần tra biển Đông trong gần 3 tháng trước khi rời đi vào ngày 5-6.

Hôm 6-7, Hải quân Mỹ có 7 tàu hoạt động trong khu vực, gồm Reagan, 2 tàu tuần dương và 4 tàu khu trục, theo một quan chức hải quân Tàu ngầm lớp Virginia mang tên Mississippi cũng tuần tra ở Tây Thái Bình Dương. Tuy nhiên Hải quân Mỹ không bình luận về địa điểm cũng như hoạt động của tàu.

Ông Jerry Hendrix, một chuyên gia tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, cho rằng sự hiện diện hùng hậu của hải quân Mỹ ở biển Đông - bao gồm tàu sân bay và hàng trăm ống phóng tên lửa trên các tàu khu trục - vừa là cách thể hiện sức mạnh vừa là để đón đầu phán quyết của PCA.

Còn theo bà Bonnie Glaser, chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và Chiến lược (Mỹ), tổng thời gian các tàu Mỹ có mặt trên biển Đông là hơn 700 ngày trong năm 2015 và có thể đạt hơn 1.000 ngày trong năm 2016.