Thăm Ả Rập Saudi, TT Obama tránh nói chuyện giá dầu

Nhà lãnh đạo Mỹ đã cắt ngắn chuyến thăm Ấn Độ để tới chia buồn cùng Ả Rập Saudi sau khi Quốc vương Abdullah của nước này qua đời hôm 23-1. Vua Salman, 79 tuổi, chào đón vợ chồng Tổng thống Obama trên thảm đỏ và một ban quân nhạc chơi bài quốc ca của hai nước.

Trong cuộc chiến với IS tại Trung Đông, Riyadh phối hợp cùng Washington không kích mục tiêu IS trên mặt đất. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết Ả Rập Saudi bày tỏ sự không hài lòng khi Mỹ “bỏ quên” Tổng thống Syria Bashar al-Assad để tập trung vào IS. Riyadh cho rằng IS không thể bị đánh bại nếu chế độ Assad còn tồn tại.

Tổng thống Obama (trái) gặp tân vương Salman tại cung điện Erga ở thủ đô Riyadh. Ảnh: Reuters

Riyadh cũng tranh cãi về thỏa thuận hạt nhân của Tổng thống Obama với Iran - quốc gia có người Hồi giáo theo dòng Shiite chiếm ưu thế và được xem là đối thủ của cộng đồng người Sunni – tập trung đa số ở Ả Rập Saudi. Riyadh lo ngại nếu Mỹ đạt được thỏa thuận với Iran, đồng minh Washington của họ sẽ xích lại gần đối thủ Hồi giáo chính của vương quốc.

Có mặt trong chuyến thăm kéo dài 4 giờ của Tổng thống Mỹ và phái đoàn quan chức cấp cao, Thượng nghị sĩ Cộng hòa kiêm Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ John McCain đã ca ngợi Ả Rập Saudi đang nổi lên như một “bức tường thành chính” chống lại nỗ lực mở rộng ảnh hưởng của Iran tại Iraq, Syria, Lebanon, Yemen và Bahrain.

Một quan chức Mỹ cho biết Tổng thống Obama và tân vương Salman cũng thảo luận về tình hình Nhà nước Hồi giáo, sự cần thiết của kế hoạch trang bị và đào tạo cho phe nổi dậy ôn hòa Syria cũng như vấn đề thống nhất Iraq.

Các chủ đề khác như hồ sơ nhân quyền của Riyadh, đàm phán hạt nhân Iran cũng được lãnh đạo hai nước đề cập. Cựu Ngoại trưởng Mỹ James Baker tin rằng Ả Rập Saudi đang chứng tỏ tầm quan trọng của vương quốc giữa thời điểm “nhạy cảm và Trung Đông dường như đang bị đổ vỡ”.

Sau khi phái đoàn Mỹ rời khỏi Riyadh, một quan chức cấp cao của Washington tiết lộ hai nước không thảo luận về giá dầu thế giới hiện tại mà chỉ nói về tính ổn định trong thị trường dầu mỏ. Tân vương Salman đưa ra thông điệp cam kết về chính sách năng lượng liên tục của vương quốc và đề nghị được tiếp tục vai trò của mình đối với thị trường năng lượng toàn cầu.