Thế giới "nóng như lò nướng"

Nước Anh đang trải qua những ngày tháng 6 nóng hiếm thấy khi nhiệt độ có lúc tăng lên 33 độ C. Theo báo Mirror, con số trên được dự báo tăng lên hơn 35 độ C trong ngày 21-6 và nhiều khả năng trở thành ngày nóng nhất tháng 6 từng được ghi nhận ở Anh kể từ năm 1841. 

Kỷ lục hiện nay là 35,6 độ C, được thiết lập ở TP Southampton hôm 28-6-1976. Trước đó, hôm 19-6 là ngày nóng nhất ở Anh kể từ đầu năm đến giờ, khiến nhựa đường tan chảy ở TP Manchester. Thời tiết khắc nghiệt khiến hành khách đi tàu bị hoãn chuyến sau khi nắng nóng bẻ cong các đường ray.

Một nước châu Âu khác hứng chịu bi kịch còn thảm khốc hơn do thời tiết nắng nóng, đó là Bồ Đào Nha. Vụ cháy rừng bùng phát hôm 17-6 vẫn chưa được khống chế dù đã giết chết ít nhất 64 người. Nhiệt độ cao nhất trong tuần này ở Bồ Đào Nha dự kiến đạt 38 độ C trong ngày 20-6 (giờ địa phương), cùng với điều kiện gió lớn, có thể thổi bùng lại đám cháy. 

Một tình nguyện viên nói với Reuters: "Độ ẩm thấp, gió và nhiệt độ cao sẽ dễ dàng làm ngọn lửa lan rất nhanh".

Tại Mỹ, hãng hàng không American Airlines buộc phải hủy gần 40 chuyến bay trong ngày 20-6 ở TP Phoenix, bang Arizona vì nhiệt độ được dự báo có lúc lên đến 48,8 độ C. Ông Billy Nolen, một quan chức hàng không Mỹ, cho biết nhiệt độ quá cao ảnh hưởng đến khả năng cất cánh của máy bay. Theo AP, tình trạng nóng khắc nghiệt cũng được ghi nhận tại nhiều địa phương ở miền Tây Nam nước Mỹ. 

Riêng nhiệt độ ở TP Las Vegas, bang Nevada được dự báo đạt 47 độ C trong ngày 20-6. Còn tại TP Sacramento, nhiệt độ từ nay đến hết ngày 24-6 có thể lên hơn 37,7 độ C. Con số này không là gì nếu so với Thung lũng Chết ở bang California, nơi nhiều khả năng chịu đựng nhiệt độ đến 53 độ C trong tuần này.

Các gia đình ngâm mình dưới dòng nước ở TP Lahore - Pakistan khi nhiệt độ tăng cao trong tháng 6 Ảnh: AP

Điều đáng lo là một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nature Climate Change hôm 19-6 cho thấy các đợt nắng nóng "chết người" đang ngày càng tồi tệ và xảy ra thường xuyên hơn. Ông Camilo Mora, chuyên gia Trường ĐH Hawaii (Mỹ) và là tác giả chính của nghiên cứu, thậm chí dự báo "Mỹ sẽ là lò nướng". 

Hồi năm ngoái, 22 quốc gia, vùng lãnh thổ chứng kiến nhiệt độ nóng nhất từng được ghi nhận. Tính từ đầu năm 2017 đến giờ, con số này là 7. Không dừng lại ở đó, nghiên cứu chỉ ra rằng tình trạng biến đổi khí hậu sẽ làm gia tăng tần suất xảy ra nắng nóng chết người ngay cả khi thế giới chinh phục được mục tiêu chính của Hiệp định Paris - nhiệt độ toàn cầu tăng không quá 2 độ C so với nhiệt độ thời kỳ tiền cách mạng công nghiệp.

Theo nghiên cứu, 30% người dân trên thế giới hiện trải qua một số ngày nắng nóng có thể đe dọa tính mạng mỗi năm. Trong trường hợp lượng khí thải không đổi, khoảng 75% dân số toàn cầu sẽ đối mặt những đợt nóng chết người hằng năm vào cuối thế kỷ này. "Ngay cả khi chúng ta thực hiện tốt các mục tiêu của Hiệp định Paris, khoảng 50% dân số thế giới vẫn sẽ phải chịu đựng nhiệt độ gây chết người vào năm 2100" - ông Mora cảnh báo.

Nghiên cứu trên cũng chỉ ra những khu vực có thể chứng kiến sự gia tăng của các ngày nóng chết người, như miền Đông nước Mỹ, phần lớn Trung Mỹ và Nam Mỹ, Trung Phi, Ấn Độ, Pakistan, phần lớn châu Á và Úc. Ông Mora cho biết thêm đã thống kê hơn 100.000 ca tử vong vì nắng nóng trên thế giới từ năm 1980 nhưng con số thực tế có thể còn cao hơn nhiều bởi một số khu vực không có dữ liệu đầy đủ.