Thực tế “đau lòng” của mùa giải Nobel 2021

Hai nhà khoa học Ardem Patapoutian và David Julius đã nhận giải Nobel y học hôm 4-10. 3 nhà khoa học Giorgio Parisi, Syukuro Manabe và Klaus Hasselmann đã giành giải Nobel vật lý với công trình giải mã các hệ thống vật lý phức tạp. Hôm 6-10, hai ông Benjamin List và David MacMillan nhận được giải Nobel hóa học vì phát triển công cụ xây dựng phân tử.

Tiểu thuyết gia người Tanzania Abdulrazak Gurnah, 72 tuổi, hôm 7-10 đã trở thành nhà văn da màu thứ hai ở châu Phi hạ Sahara đoạt giải Nobel Văn học.

Bà Anne-Marie Morhed, người đứng đầu Hiệp hội Nữ Viện sĩ Thụy Điển cho biết: "Vẫn còn hai giải thưởng hòa bình và kinh tế. Ủy ban Nobel (Na Uy) vẫn có cơ hội vinh danh một ứng viên nữ". Ủy ban Nobel Na Uy do một phụ nữ lãnh đạo và đa số thành viên là nữ.

Tất cả 8 người đoạt giải Nobel 2021 về y học, hóa học, vật lý và văn học đều là nam giới. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Reuters, lãnh đạo phe đối lập lưu vong Belarus Sviatlana Tsikhanouskaya và nhà hoạt động người Thuỵ Điển Greta Thunberg, 18 tuổi, là hai gương mặt nữ trong số những ứng viên cạnh tranh giải Nobel Hòa bình được trao ở Na Uy trong ngày 8-10.

GS Winston Morgan, nhà nghiên cứu về chất độc tại Trường ĐH Đông London, nhận định: "Về khoảng cách giữa dân số thế giới và những người chiến thắng, khoảng cách lớn nhất chính là giới tính. Số lượng ứng viên nữ đoạt giải thực sự rất ít".

Một số người, bao gồm bà Ellie Murray, phó giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công thuộc Trường ĐH Boston, tỏ ra thất vọng khi giải thưởng năm nay loại sự đóng góp của hai bà Katalin Kariko và Kizzmekia Corbett, các nhà khoa học chính đứng sau sự phát triển của vắc-xin công nghệ mRNA đang thay đổi đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, những người theo dõi giải Nobel cho biết hoàn toàn có khả năng hai bà Kariko và Corbett sẽ được xướng tên trong những năm tới. Họ cho biết ủy ban Nobel có xu hướng trao giải cho người xứng đáng sau một khoảng thời gian.

GS Morgan cho hay: "Vấn đề đối với giải Nobel là tiêu chí và truyền thống nên khó có thể phá vỡ điều đó". Theo giáo sư này, ủy ban Nobel có thể xem xét những cải tiến khoa học trong thời kỳ đại dịch trong 3 hoặc 4 năm tới.

Ông Morgan nói thêm rằng khi nhìn vào lịch sử trao giải Nobel có thể thấy số lượng các nhà khoa học nữ đang tăng lên cũng như những ứng viên nam đoạt giải đến từ Nhật Bản và Trung Quốc.