Thượng nghị sĩ Mỹ phản đối Trung Quốc, ASEAN bàn về biển Đông

Các Ngoại trưởng Mike Pompeo (Mỹ), Vương Nghị (Trung Quốc) và Sergei Lavrov (Nga) nằm trong số những người tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN tổ chức tại Bangkok – Thái Lan từ ngày 31-7 đến ngày 3-8. Hãng tin EFE cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Ri Yong-ho sẽ vắng mặt.

Theo kế hoạch, các Bộ trưởng Ngoại giao của 10 thành viên ASEAN sẽ tổ chức các cuộc gặp song phương với ông Vương trong ngày 31-7, sau đó tổ chức các cuộc họp với ông Pompeo trong ngày 1-8.

Yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc ở biển Đông dự kiến là một trong những chủ đề chính được thảo luận tại hội nghị.

Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha (giữa, bên phải) tiếp Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Bangkok hôm 30-7. Ảnh: EFE

Mỹ nhiều lần chỉ trích hành động "xâm lược" của Trung Quốc ở biển Đông. Bắc Kinh đã chiếm đóng và cải tạo phi pháp một số đảo nhân tạo trong khu vực để "xây dựng căn cứ quân sự và cảng cho tàu chiến".

Mới đây, hôm 29-7, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia của cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Ely Ratner, đã đăng bức thư của 4 Thượng nghị sĩ Mỹ lên án hành vi của Trung Quốc ở biển Đông lên mạng xã hội Twitter. Ông Ratner kêu gọi Ngoại trưởng Mỹ lên án hành vi của Trung Quốc ở biển Đông tại Hội nghị cấp cao ASEAN ở Bangkok.

Ông Patrick Leahy, 1 trong 4 Thượng nghị sĩ Mỹ vừa gửi thư cho ông Pompeo lên án hành vi của Trung Quốc ở biển Đông. Ảnh: Reuters

Trong thư, 4 Thượng nghị sĩ gồm Bob Menendez, Ed Markey, Patrick Leahy và Brian Schatz nêu rõ: "Hành vi của Trung Quốc ở Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của các nước khác, việc họ cải tạo, quân sự hóa các thực thể nhân tạo làm cớ để ép buộc các nước, phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực đối với yêu cầu chủ quyền và nỗ lực của Trung Quốc nhằm gây sức ép buộc ASEAN nhượng bộ trong đàm phán Bộ Quy tắc Ứng xử của các bên trên biển Đông (COC) đều đáng để Mỹ phải chú ý hơn".

Họ nhấn mạnh việc đảm bảo biển Đông là nơi luật pháp quốc tế được tôn trọng, tự do hàng hải được đảm bảo, dòng chảy thương mại tự do, các tổ chức khu vực đa phương là trung tâm và các nước trong khu vực không bị cưỡng ép, là lợi ích cốt lõi của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Các Thượng Nghị sĩ Mỹ kêu gọi ông Pompeo xem cuộc họp tại Bangkok là cơ hội tạo sự đồng thuận để bảo vệ quyền của các đồng minh và đối tác của Mỹ theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), chấm dứt việc Trung Quốc xâm phạm quyền hợp pháp của các nước, đảm bảo luật pháp và thể chế quốc tế được tôn trọng cũng như chống lại nỗ lực của Trung Quốc nhằm phá hoại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở.