Tranh cãi về bầu cử ở Đông Ukraine

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã khởi tố vụ án hình sự liên quan đến việc tiến hành cuộc bầu cử lãnh đạo và các thành viên cơ quan lập pháp ở 2 nước cộng hòa nhân dân Donetsk (DPR) và Luhansk (LPR) tự xưng thuộc miền Đông Ukraine hôm 2-11. Đáp lại, Thủ tướng DPR Alexander Zakharchenko khẳng định DPR sẽ khởi tố vụ án hình sự đối với “hành động diệt chủng” của SBU.

Chính quyền Kiev tuyên bố sẽ vạch mặt những người đứng đằng sau cuộc bầu cử “bất hợp pháp” ở Donetsk và Luhansk, trong khi Liên minh châu Âu (EU) không có ý định công nhận kết quả cuộc bỏ phiếu dù không ít nhà quan sát đã đến từ châu lục này. Nhà Trắng cũng lên án cuộc bầu cử và kêu gọi Nga có lập trường tương tự.

Thủ tướng DPR tự xưng Alexander Zakharchenko bỏ phiếu ở Donetsk

Ảnh: RIA NOVOSTI

Tổng cộng 4,2 triệu cử tri - 3,2 triệu ở Donetsk và 1 triệu ở Luhansk - đã đi bầu từ 8 giờ đến 20 giờ (giờ địa phương). Dự kiến, ngày 3-11 sẽ có kết quả bầu cử và lễ nhậm chức của nhà lãnh đạo diễn ra sau đó 1 ngày.

Phó Thủ tướng DPR Andrei Purgin nhấn mạnh cuộc bầu cử là một cột mốc quan trọng khác nữa trong quá trình thành lập nước cộng hòa, là bước đi nhằm hợp pháp hóa chính quyền tại đây.

Phát biểu tại cuộc họp báo hôm 2-11, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Trung ương LPR Sergei Kozyakov cho biết còn có các điểm bỏ phiếu tại các trại tạm cư của người tị nạn từ Donbass ở những vùng Belgorod, Voronezh và Rostov thuộc Liên bang Nga.

Báo Vzglyad đưa tin các cơ quan bảo vệ pháp luật DPR và LPR đã áp dụng những biện pháp đối phó sau khi nhận được thông tin về các vụ phá hoại đã được chính quyền Kiev chuẩn bị từ trước khi cuộc bầu cử diễn ra.

Trong khi đó, đêm 1-11, tiếng súng vẫn vang lên tại khu vực giao tranh giữa phe ly khai và quân chính phủ Kiev. Riêng tại khu vực sân bay ở ngoại ô phía Bắc Donetsk, người dân còn nghe thấy những loạt đạn pháo.

Cuộc bầu cử ở Donbass nhiều khả năng sẽ khiến xung đột ở Ukraine thêm căng thẳng và làm leo thang cuộc đối đầu giữa Nga và phương Tây. Lấy cớ Moscow công nhận kết quả cuộc bầu cử này, Mỹ và EU có thể sẽ áp đặt thêm biện pháp trừng phạt đối với Nga, trong lúc Kiev có thể nối lại hoạt động quân sự ở Đông Ukraine.

Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Công nghiệp hóa của Pháp, ông Jacques Sapir, nhận định quyết định không công nhận cuộc bầu cử ở Donbass, tức là từ chối nhìn thấy cũng như nghe thấy những gì đang xảy ra ở đó, là một sai lầm to lớn của phương Tây, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng trong những năm tới.

Ông cũng cho rằng khi tuyên bố cuộc bỏ phiếu nêu trên là bất hợp pháp, EU và Mỹ đã tự đặt mình ra ngoài cuộc chơi. Theo ông, trong bối cảnh cuộc nội chiến đang diễn ra ở miền Đông Ukraine, rất cần phải tìm kiếm sự thỏa hiệp.

Trong khi đó, ông Alessandro Musolino, chính khách người Ý đến Donetsk với tư cách quan sát viên, thừa nhận phương Tây chỉ tôn trọng tự do và dân chủ khi 2 giá trị này phù hợp với quyền lợi của họ. Theo ông, phương Tây cũng cần tôn trọng cuộc bầu cử tự do ở nơi khác, chẳng hạn Donbass.