Trung - Mỹ giảm đầu tư song phương

Trong báo cáo hôm 8-5, Công ty Nghiên cứu Rhodium Group (Mỹ) cho biết Trung Quốc hồi năm ngoái đầu tư trực tiếp vào Mỹ khoảng 5 tỉ USD, giảm so với mức 29 tỉ USD năm 2017 và mức cao kỷ lục 46 tỉ USD năm 2016. Theo báo cáo, sự sụt giảm này một phần do các cơ quan quản lý Mỹ tăng cường "soi" hoạt động đầu tư của Trung Quốc.

Tập đoàn Rhodium ước tính Trung Quốc đã từ bỏ các thỏa thuận trị giá 2,5 tỉ USD trong năm 2018 vì không qua được ải Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ, nơi xem xét các khoản đầu tư nước ngoài có nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia. Vốn đầu tư của Trung Quốc trong ngành công nghệ thông tin và truyền thông Mỹ đã giảm từ 2,5 tỉ USD năm 2017 xuống 200 triệu USD hồi năm ngoái.

Ở chiều ngược lại, đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc trong năm 2018 đạt 13 tỉ USD, giảm 1 tỉ USD so với năm 2017. Riêng đầu tư của Mỹ trong ngành công nghệ thông tin của Trung Quốc đã từ 4,1 tỉ USD xuống còn 2,1 tỉ USD.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại Nhà Trắng hồi đầu tháng 4 Ảnh: REUTERS

Theo hãng tin AP, quan hệ thương mại Mỹ - Trung Quốc xấu đi kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức. Hai bên đã đánh thuế lên hàng trăm tỉ USD hàng hóa của nhau trong cuộc chiến thương mại do ông Trump phát động. Ngoài ra, quốc hội Mỹ năm ngoái thông qua luật khiến Trung Quốc khó đầu tư vào các công ty Mỹ và mua công nghệ tiên tiến. Washington còn hạn chế xuất khẩu công nghệ nhạy cảm trong động thái nhằm vào Bắc Kinh.

Nỗ lực tìm kiếm một thỏa thuận nhằm khép lại cuộc chiến thương mại nói trên hiện gặp thách thức lớn sau khi ông Trump dọa tăng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc. Bước đi này dự kiến có hiệu lực từ ngày 10-5. Ngoài ra, ông Trump còn cảnh báo sớm áp thuế 25% đối với 325 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc vẫn chưa bị đánh thuế trong cuộc chiến này.

Bất chấp căng thẳng trên, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc vẫn sẽ đến Mỹ trong ngày 9-5 để tiếp tục hội đàm với quan chức nước chủ nhà. Dù vậy, trước thềm đàm phán, truyền thông nhà nước Trung Quốc cảnh báo Mỹ không nên nghĩ đến chuyện Bắc Kinh sẽ nhượng bộ trước động thái mới của Washington. Các nguồn tin cũng cho hay Chủ tịch Tập Cận Bình đã bác bỏ những nhượng bộ được các nhà đàm phán Trung Quốc đề xuất thêm.

Thêm diễn biến không có lợi cho đàm phán được công bố hôm 8-5. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, thặng dư thương mại của nước này với Mỹ đã tăng từ 20,5 tỉ USD trong tháng 3 lên 21,01 tỉ USD trong tháng 4. Thông tin này nhiều khả năng khiến ông Trump không hài lòng bởi nhà lãnh đạo này lâu nay đòi hỏi Trung Quốc cắt giảm thặng dư thương mại với Mỹ. 

Có thông tin nói Washington muốn Bắc Kinh giảm thặng dư thương mại 200 tỉ USD vào năm 2020. Theo báo cáo mới của Bộ Thương mại Mỹ, thâm hụt thương mại của nước này với Trung Quốc trong năm 2018 tăng lên mức kỷ lục 419,2 tỉ USD, so với mức 375,5 tỉ USD năm 2017.