Trung Quốc cảnh báo Nhật Bản

Trước thềm Hội nghị Chính trị Hiệp thương Nhân dân Trung Quốc (gọi tắt là Chính hiệp) khai mạc ở Bắc Kinh hôm 3-3, người phát ngôn hội nghị này, ông Lưu Tân Hoa, cảnh báo Nhật Bản phải chịu trách nhiệm cho hậu quả của những cuộc đụng độ xảy ra “do làm xáo trộn các hoạt động thực thi pháp luật bình thường” của nước này quanh quần đảo Điếu Ngư (Tokyo gọi là Senkaku) mà Bắc Kinh đang đòi chủ quyền.

Theo ông, Trung Quốc là một quốc gia “yêu chuộng hòa bình và muốn giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ thông qua đối thoại”. Dù vậy, quan chức này mạnh miệng tuyên bố Bắc Kinh sẽ không nhượng bộ trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ. Ông nói: “Trung Quốc sẽ không gây rắc rối nhưng sẽ không sợ những kẻ gây rắc rối”. Ông cũng lặp lại khẳng định Điếu Ngư là một phần lãnh thổ Trung Quốc và kêu gọi Nhật Bản dừng những hoạt động gây hại chủ quyền nước này.

Các chuyên gia an ninh nhận định một loạt cuộc tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản và các nước láng giềng khác sẽ khiến Trung Quốc tiếp tục tăng chi tiêu quốc phòng khi quốc hội nước này dự kiến nhóm họp từ ngày 5-3. Sau gần 3 thập kỷ tăng mạnh khoản chi tiêu này, Trung Quốc đang tỏ ra ngày càng “quyết đoán hơn” do tin rằng mình có đủ hỏa lực để thách thức các bên tranh chấp chủ quyền ở biển Hoa Đông và biển Đông. Hải quân Trung Quốc, hiện được cho là chỉ mạnh thua Mỹ, thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận và cái gọi là tuần tra tại những vùng biển tranh chấp, đe dọa khiến căng thẳng leo thang.

Để chuẩn bị cho những kịch bản xấu nhất, hầu hết nhà phân tích tin rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục xu hướng tăng chi tiêu quốc phòng ở mức từ 10% trở lên trong năm nay. Nhĩ Lạc Hùng, một chuyên gia quân sự tại Đại học Khoa học Chính trị và Luật Thượng Hải, nói với hãng tin Reuters: “Mức tăng chi tiêu quốc phòng sẽ được duy trì ổn định”.

Dù vậy, việc Trung Quốc không ngừng gia tăng chi tiêu cho quân sự  đang đặt một gánh nặng không nhỏ lên ngân sách quốc gia vốn đã dành phần lớn cho việc hiện đại hóa nhanh chóng quân đội, bao gồm việc đặt mua tàu chiến, tàu ngầm, chiến đấu cơ và tên lửa mới. Vào năm ngoái, Bắc Kinh công bố tăng 11,2% chi tiêu quân sự lên mức 106 tỉ USD. Dù vậy, các nhà phân tích quân sự nước ngoài cho rằng con số thực tế còn lớn hơn nhiều.  Lầu Năm Góc ước tính rằng chi tiêu thực sự cho quốc phòng của Trung Quốc năm 2012 dao động từ 120 tỉ đến 180 tỉ USD, chỉ đứng sau Mỹ.

Bên cạnh đó, các lãnh đạo Trung Quốc còn đang phàn nàn về nạn tham nhũng và lãng phí tràn lan trong quân đội nước này.  Vào đầu năm 2013, quân đội Trung Quốc đã ban hành các quy định mới về thắt chặt chi tiêu trong một loạt lĩnh vực, từ xây dựng, mua sắm cho đến hội nghị, chiêu đãi nhằm đối phó với những vấn đề nói trên.