Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng ở Campuchia

Tháng trước, khi tham dự lễ tốt nghiệp tại Học viện Quân đội danh tiếng của Campuchia, Bộ trưởng Quốc phòng nước này là Đại tướng Tea Banh đã trực tiếp nói lời cảm ơn với một đoàn khách. Những người khách này mặc quân phục của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).

Suốt bài thuyết trình tại Học viện Quân đội ở tỉnh Kampong Speu này, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia ca ngợi trang thiết bị hiện đại mà Trung Quốc viện trợ cho họ. “Chúng tôi biết ơn vì họ đã thấu hiểu cho hoàn cảnh khó khăn của chúng ta hiện nay”  - Đại tướng Tea Banh nói.

Các cố vấn quân sự Trung Quốc rời học viện quân sự ở Campuchia sau lễ tốt nghiệp của các học viên.

Ảnh: Reuters

Học viện của Campuchia xây dựng năm 1999, cách Phnom Penh khoảng 80 km. Đây là một phần những viện trợ quân sự của Trung Quốc cho Campuchia. Việc viện trợ quân sự thông qua tài trợ đào tạo, viện trợ vũ khí và đầu tư hàng tỉ USD nhằm tăng cường ảnh hưởng trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và Campuchia. Các nhà phân tích xem đây như một phần trong nỗ lực mở rộng ảnh hưởng khu vực, kể cả trong tranh chấp biển Đông của Trung Quốc.

Theo ba quan chức Campuchia giấu tên cho biết, từ năm 2009 đến nay, có khoảng 200 học viên thi đỗ vào học viện trên hằng năm. Các học viên được đào tạo 4 năm dưới sự giám sát của Bộ quốc phòng và cố vấn Trung Quốc, giáo viên địa phương giảng dạy. Chương trình đào tạo cũng bao gồm khóa thực tập 6 tháng bắt buộc ở các học viện quân sự tại Trung Quốc.

Tháng 3 vừa qua, 190 học viên thuộc khóa đào tạo thứ 3 đã tốt nghiệp. “Sinh viên tốt nghiệp được đưa vào vị trí quan trọng, có ảnh hưởng bao gồm cả chỉ huy lữ đoàn. Họ nắm giữ những vị trí mà họ có thể đưa ra quyền quyết định trong lực lượng chiến đấu” – một quan chức chính phủ cấp cao giấu tên vì vấn đề nhạy cảm phát biểu. Người này thêm rằng Trung Quốc chi trả phần lớn tiền xây dựng và vận hành học viện. Ngoài ra, học viện này còn nhận 200 sinh viên mỗi năm để đào tạo các khóa ngắn hạn trong 6 tháng.   

Carl Thayer, một nhà nghiên cứu danh tiếng về an ninh Đông Nam Á thuộc Học viện quốc phòng Úc, cho rằng học viện trên là bước đi đầu tiên để Trung Quốc xây dựng các cơ sở lớn tương tự ở khắp Đông Nam Á. “Với Trung Quốc, đây là khởi đầu cho chiến lược dài hạn nhằm gia tăng ảnh hưởng trong quân đội Campuchia thông qua hình thức viện trợ đào tạo này. Trung Quốc còn nắm giữ hồ sơ chi tiết về từng người đã qua đào tạo. Hiện tại, không có nơi nào tại Đông Nam Á mà Trung Quốc có ảnh hưởng lớn hơn nơi đang được nói đến” - ông Carl Thayer cho biết.

Bên cạnh sự phát triển của học viện, Trung Quốc còn tăng những họp đồng bán vũ khí và viện trợ quân sự cho Campuchia. Ngoài ra, Trung Quốc còn đầu tư hàng tỉ USD vào kinh tế nước này.

Trong năm 2013, Campuchia đã mua 12 trực thăng Harbin Z-9 bằng nguồn tiền 195 triệu USD vay từ Trung Quốc. Năm 2014, Campuchia được nước này viện trợ 26 xe tải và 30.000 quân phục.

Các quan chức tại Bộ Quốc phòng Campuchia từ chối bình luận. Phía Bộ Quốc Phòng Trung Quốc trả lời Reuters bằng văn bản tuyên bố sẽ tiếp tục tăng mức hỗ trợ cho học viện, giúp Campuchia nâng cao chất lượng giảng dạy và trình độ đào tạo. Viện trợ này không có điều kiện chính trị kèm theo và không gây bất kỳ tổn hại nào đến lợi ích của bên thứ ba.