Trung Quốc muốn phá liên minh của Mỹ

Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kêu gọi các đồng minh và đối tác cứng rắn hơn với một Bắc Kinh ngày một lấn lướt về các vấn đề liên quan đến an ninh khu vực, như biển Đông.

Tiếp tục gây sức ép lên Bắc Kinh tương tự chính quyền người tiền nhiệm Donald Trump nhưng Tổng thống Biden đi theo chiến lược chú trọng hơn đến đồng minh. Theo chuyên gia Li Mingjiang của Trường Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam (Singapore), điều này khiến Bắc Kinh vô cùng lo lắng.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tiếp đón người đồng cấp Nga Sergei Lavrov tại TP Quế Lâm – Trung Quốc hôm 22-3. Ảnh: REUTERS

Vài ngày sau cuộc họp cấp cao với giới chức Mỹ ở bang Alaska hồi tháng trước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã tiếp đón người đồng cấp Nga Sergei Lavrov, sau đó đến Iran để ký thỏa thuận hợp tác kinh tế 25 năm.

Bên cạnh thắt chặt quan hệ với Moscow và Tehran, Bắc Kinh còn nhắm đến các nước láng giềng có quan hệ kinh tế sâu rộng. Trong những tuần qua, ông Vương Nghị đã tiếp đón những người đồng cấp đến từ Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Hàn Quốc ở tỉnh Phúc Kiến.

Theo chuyên gia Li, Bắc Kinh cam kết hỗ trợ những quốc gia này phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19 để họ cân nhắc kỹ lưỡng về việc đứng về phía Washington. Đặt lợi ích kinh tế lên hàng đầu là chiến lược của Trung Quốc nhằm làm suy yếu liên minh do Mỹ xây dựng. Với những quốc gia cùng Mỹ chống lại Trung Quốc, Bắc Kinh sẽ sử dụng lệnh trừng phạt để răn đe.

Theo Giám đốc điều hành Frederick Kempe của Tổ chức nghiên cứu Atlantic Council (Mỹ), Tổng thống Biden đang đối mặt với một thách thức mang tính quyết định đối với nhiệm kỳ của mình: Nga - Trung tăng cường hợp tác chiến lược nhằm làm suy yếu ảnh hưởng của Washington cũng như chính sách ngoại giao đồng minh của ông.

Ông Kempe nhấn mạnh đây là một kịch bản mà Tổng thống Biden và đồng minh chưa có chiến lược đối phó hiệu quả. Chưa bước vào Nhà Trắng bao lâu song Tổng thống Biden đang phải giải quyết hàng loạt vấn đề cùng lúc, từ Covid-19, thỏa thuận hạt nhân Iran đến thách thức gia tăng từ Trung Quốc và Nga.

Sự khéo léo của Tổng thống Biden trong quá trình giải quyết chuỗi vấn đề cấp bách này sẽ định hình nhiệm kỳ tổng thống của ông nói riêng và nước Mỹ nói chung.