Tuần lễ bi thảm ở Địa Trung Hải

Một chiếc thuyền chở khoảng 650 người di cư đã bị lật và chìm ngoài khơi Libya đêm 18-4 (giờ địa phương) nhưng chỉ mới có 28 người được cứu. Vụ tai nạn này đã khép lại một tuần đầy bi thảm của người di cư ở Địa Trung Hải.

Nếu không có thêm người sống sót nào được tìm thấy, đây sẽ là thảm họa tồi tệ nhất trong cuộc khủng hoảng di cư làm chết tổng cộng hơn 1.500 người ở vùng biển này kể từ đầu năm 2015. Chiến dịch cứu nạn khẩn cấp đang được tiến hành với sự tham gia của 20 tàu và 3 trực thăng của hải quân Ý và Malta cũng như tàu buôn.

Người phát ngôn của Lực lượng Bảo vệ bờ biển Ý xác nhận hoạt động tìm kiếm và cứu nạn vẫn đang diễn ra nhưng ông cho rằng có lẽ lúc này sẽ chỉ tìm được thi thể nạn nhân. Một số thi thể đã trôi dạt vào bờ biển Libya, nơi họ khởi hành với hy vọng tìm được một cuộc sống tốt đẹp hơn. Theo đài BBC, những người được cứu và các thi thể tìm thấy sẽ được mang đến thành phố duyên hải Catania của Ý.

Khoảng 100 người di cư được đưa đến TP Palermo - Ý hôm 18-4

Ảnh: REUTERS

Thảm kịch trên xảy ra cách bờ biển Libya 27 km và cách đảo Lampedusa - Ý khoảng 190 km. Chiếc thuyền gặp nạn khi các “thuyền nhân” dồn sang một bên tàu để thu hút sự chú ý của tàu buôn đang đến gần và làm tàu bị lật.

Sự việc diễn biến tương tự trường hợp một con tàu bị lật hôm 13-4 ở vùng biển Libya làm khoảng 400 người chết đuối và chỉ 150 người được cứu thoát. Đến ngày 16-4, thêm 41 người thiệt mạng trong một tai nạn thuyền ở Địa Trung Hải. Báo The Times of Malta cho biết những vụ lật tàu như trên thường xuyên xảy ra nhưng vấn đề ở đây là các tàu buôn không được trang bị đầy đủ phương tiện để cứu nạn.

Ý tuyên bố tiếp tục cứu những người di cư bị bọn buôn người bỏ mặc trên biển, đồng thời yêu cầu Liên minh châu Âu (EU) gia tăng trợ giúp trong công tác giải cứu và bảo vệ họ. Sau khi tiếp Tổng thống Ý Sergio Mattarella tại Vatican hôm 18-4, Giáo hoàng Francis đã yêu cầu quốc tế nói chung và EU nói riêng làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ Ý cứu vớt những con người đang chạy trốn chiến tranh, sự áp bức và nghèo đói đang lênh đênh trên những con thuyền quá tải giữa Địa Trung Hải.

Lâu nay, các tổ chức cứu trợ đã kêu gọi quốc tế nỗ lực áp dụng những hệ thống tìm kiếm, cứu nạn tốt hơn và ra tay hành động để ngăn chặn dòng người tị nạn, di cư từ châu Á, Trung Đông, châu Phi đang tìm cách đến châu Âu, trong đó Ý và Malta là 2 điểm đến ưa thích nhất. Thủ tướng Malta Joseph Muscat nhận định nước này và Ý đang cô độc trong cuộc khủng hoảng này. Thực ra, châu Âu tỏ ra thông hiểu nhiều hơn nhưng đó chỉ là cuộc đối thoại chính trị. Theo ông, thảm kịch vẫn sẽ xảy ra ở Địa Trung Hải nếu EU và thế giới tiếp tục nhắm mắt làm ngơ.

Hoạt động cứu nạn trên biển của EU đã kết thúc hồi năm ngoái sau khi một số nước thành viên tuyên bố không thể kham nổi chi phí cho hoạt động này. Bên cạnh đó, đã xuất hiện ý kiến cho rằng hoạt động này sẽ càng khích lệ dòng người di cư kéo đến châu Âu.

EU đang tiến hành chiến dịch kiểm soát biên giới với tên gọi Triton, sử dụng ít tàu hơn và hoạt động trên khu vực hẹp hơn. Vì thế, Giám đốc điều hành tổ chức cứu trợ Save the Children, ông Justin Forsyth, đã lên tiếng thúc giục EU tái khởi động các hoạt động giải cứu như trước đây. “Những gì đang xảy ra ở Địa Trung Hải không phải là tai nạn mà là hậu quả trực tiếp từ chính sách của chúng ta” - ông nhấn mạnh.

Các tổ chức cứu trợ quốc tế ước tính khoảng 20.000 người di cư đã đến bờ biển nước Ý trong năm nay, riêng trong tuần qua là khoảng 13.000 người. Số người vượt biển dự kiến còn tăng hơn nữa khi điều kiện thời tiết cải thiện. Trong năm 2014, có đến 170.000 người di cư từ châu Phi hoặc Cận Đông đã đến Ý sau khi vượt qua 500 km đường biển nhưng vẫn có hơn 3.000 người bỏ mạng trong quá trình vượt biển này.