Thông tin này do một số quan chức Mỹ tiết lộ với đài CNN hôm 22-5. Yemen bị lôi kéo vào một cuộc đọ sức giữa liên minh do Ả Rập Saudi và UAE (đều là đồng minh chủ chốt của Mỹ) ủng hộ với phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn. Theo CNN, sự hiện diện của vũ khí do Mỹ sản xuất lại càng thúc đẩy cuộc giao tranh.
Binh sĩ UAE tại sân bay ở TP Aden, phía Nam Yemen. Ảnh: Reuters
Theo điều tra do CNN đăng tải vào tháng 2, UAE và liên minh quân sự do Ả Rập Saudi đứng đầu tại Yemen đã tuồn vũ khí do Mỹ sản xuất cho các nhóm có liên hệ với al-Qaeda, cùng một nhóm vũ trang Salafi có thủ lĩnh từng "phục vụ" cho chi nhánh của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Yemen.
CNN cho biết vũ khí Mỹ đã được chuyển tới tay các tay súng phe đối lập Houthi tại Yemen. Đơn cử, Lữ đoàn Abu al-Abbas, bị Mỹ liệt vào danh sách tổ chức khủng bố, đã sở hữu các xe bọc thép Oshkosh do Mỹ sản xuất.
Lầu Năm Góc khi đó cho rằng đồng minh vùng Vịnh đã phá vỡ quy định thỏa thuận vũ khí với Washington, trong khi các quan chức của Dubai phủ nhận. Quan chức quốc phòng Mỹ nói với CNN rằng Washington đã điều tra vấn đề này. Tuy nhiên, hai quan chức Mỹ rành rẽ cuộc điều tra chung của Bộ Ngoại giao và Lầu Năm Góc từng nói với CNN rằng phải mất hơn một năm để hoàn thành, vì những gì mà một nguồn tin mô tả là "trì hoãn chiến thuật" của UAE.
Mới đây, Bộ Ngoại giao xác nhận với CNN rằng cuộc điều tra của họ đã kết thúc. Những phát hiện của cuộc điều tra không được công bố nhưng nhiều quan chức Mỹ hé lộ rằng UAE đã được "minh oan".
Một nguồn tin chia sẻ với CNN rằng Bộ Ngoại giao đã nói với một số nhà lãnh đạo tại Quốc hội rằng "họ hài lòng vì không có sự chuyển nhượng vũ khí" và "đảm bảo rằng UAE rất quan tâm đến thỏa thuận với Mỹ". Với sự bảo đảm đó, Lầu Năm Góc hồi đầu tháng 5 đã phê duyệt việc bán 4.569 xe bọc thép có khả năng chống mìn bảo vệ (MRAP) cho UAE, có giá trị ước tính là 556 triệu USD.
Xe chống mìn và chống phục kích MRAP được cho là đã lọt vào tay lực lượng al-Abbas ở Yemen. Ảnh: Sputnik
Việc thiếu minh bạch đối với các kết quả điều tra việc tuồn vũ khí do Mỹ sản xuất khiến quyết định bán MRAP cho UAE trở thành một chủ đề căng thẳng trong Quốc hội Mỹ. Trong tuyên bố đưa ra hồi tuần trước, UAE không xác nhận hay phủ nhận thông tin một số vũ khí mà Mỹ chuyển giao cho đồng minh Ả Rập Saudi và UAE đã lọt vào tay Iran cùng các nhóm vũ trang có liên hệ với al-Qaeda. UAE chỉ cho biết "các lực lượng vũ trang của họ đã xác nhận với chính phủ Mỹ về việc tiếp tục tuân thủ các điều khoản và điều kiện của việc bán vũ khí".
Các nhà lập pháp Mỹ ngày càng chỉ trích cuộc chiến của liên minh do Ả Rập Saudi dẫn đầu ở Yemen. Thêm vào đó là nỗi lo bán vũ khí có thể làm suy yếu an ninh quốc gia Mỹ.
Tiết lộ của CNN làm dấy lên nhiều câu hỏi xoay quanh việc liệu Ả Rập Saudi có đủ trách nhiệm để được cho phép tiếp tục mua các loại vũ khí tân tiến của Mỹ hay các khí tài quân sự khác. Đến nay, Mỹ là nhà cung cấp vũ trang lớn nhất cho cả Ả Rập Saudi và UAE. Sự hỗ trợ của Mỹ là nhân tố thiết yếu để Riyadh duy trì liên minh quân sự tại Yemen.
Bình luận (0)