Úc - Trung Quốc lời qua tiếng lại, quan hệ vừa ấm đã căng thẳng

Trong cuộc phỏng vấn vào ngày 20-11 với kênh truyền hình Sky News (Úc), Thủ tướng Albanese khẳng định: "Điều này thật nguy hiểm, không an toàn và thiếu chuyên nghiệp từ phía tàu chiến Trung Quốc. Hậu quả của những vụ việc như thế này sẽ gây tổn hại cho mối quan hệ giữa 2 nước. Đây chắc chắn là một sự kiện gây tổn thương quan hệ. Và chúng tôi đã nói rất rõ điều này với Trung Quốc. Sự việc như thế này không nên xảy ra".

Theo Thủ tướng Albanese, sự việc khiến một thợ lặn bị thương cho thấy cần có các "hàng rào liên lạc" giữa quân đội hai nước.

Ông Albanese cho biết vụ việc được nêu ra thông qua "tất cả các kênh thông thường" nhưng không tiết lộ liệu có được thảo luận trong cuộc gặp riêng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại APEC hay không.

Thủ tướng Úc Anthony Albanese tại thủ đô Canberra hồi tháng 5. Ảnh: Reuters

Vụ việc xảy ra khi tàu HMAS Toowoomba, một tàu khu trục tầm xa của Úc, đang hỗ trợ việc thực thi lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản ngày 14-11.

Các thợ lặn Úc đang ở dưới nước để gỡ lưới đánh cá khỏi chân vịt thì bị tàu khu trục PLA-N (DDG-139) của Trung Quốc tiếp cận.

HMAS Toowoomba thông báo cho phía Trung Quốc về hoạt động lặn và yêu cầu họ giữ khoảng cách an toàn. Tuy nhiên, tàu Trung Quốc vẫn thu hẹp khoảng cách và bật sonar, gây nguy hiểm cho nhóm thợ lặn và buộc họ ngừng nhiệm vụ.

Theo trang Bloomberg, sự việc trên khiến liên minh đối lập tại Úc chỉ trích rằng ông Albanese quan tâm nhiều hơn đến cơ hội chụp ảnh với Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến thăm Trung Quốc vào tháng 11, không chuẩn bị để bảo vệ lợi ích quốc gia Úc. Tuy nhiên, ông Albanese bác bỏ lập luận này.

Tàu HMAS Toowoomba của Úc hoạt động tại vùng biển quốc tế ngoài khơi Nhật Bản. Ảnh: ABC

Về phía Trung Quốc, ngày 20-11, Bộ Quốc phòng nước này tuyên bố tàu khu trục Trung Quốc đã giám sát HMAS Toowoomba từ khoảng cách an toàn và không thực hiện bất kỳ hoạt động nào ảnh hưởng đến thợ lặn Úc.

Trung Quốc nói rằng Úc không nên đưa ra "những cáo buộc liều lĩnh và vô trách nhiệm nhằm vào Trung Quốc".

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ngô Khiêm cho biết: "Chúng tôi kêu gọi phía Úc tôn trọng sự thật, ngừng đưa ra những cáo buộc liều lĩnh và vô trách nhiệm chống lại Trung Quốc". Đồng thời, ông cho biết thêm rằng Bắc Kinh đã gửi khiếu nại tới Canberra.

Cũng trong ngày 20-11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh phát biểu: "Quân đội Trung Quốc duy trì kỷ luật chặt chẽ và luôn hoạt động chuyên nghiệp, phù hợp với luật pháp và các thông lệ quốc tế. Chúng tôi hy vọng các bên liên quan ngừng gây rối và hợp tác đề duy trì đà phát triển quan hệ Trung Quốc - Úc".