Vòng tròn định mệnh của tân tổng thống Hàn Quốc

Trong khi bà Park đang bị bắt giữ và chờ ngày ra tòa xét xử những cáo buộc mà bà một mực phủ nhận thì ông Moon, con trai của cặp vợ chồng người tị nạn Triều Tiên, đang chuẩn bị sứ mạng dẫn dắt đất nước.

Duyên nợ với cha con bà Park Geun-hye

Cha mẹ ông Moon đã rời khỏi Triều Tiên trong cuộc chiến tranh giữa 2 miền Nam Bắc bán đảo này. Họ ngồi trên một chiếc tàu Mỹ chật kín người và đến Hàn Quốc sau hành trình 3 ngày. Trước khi ông sinh ra vào năm 1953, họ sống tại hòn đảo Geoje ở miền Nam Hàn Quốc.

Theo cuốn tự truyện của tân tổng thống, cha ông đã làm việc tại một khu trại của tù nhân chiến tranh trong khi bà mẹ bán trứng tại TP Busan. Đến năm 1972, ông Moon nhập học tại một trường luật nhưng bị bắt không lâu sau đó vì dẫn đầu một cuộc biểu tình chống lại tổng thống lúc bấy giờ là ông Park Chung-hee. Ông 2 lần bị giam vào tù và sau đó được thả ra.

Có thể xem là trớ trêu khi ông bại trận trước bà Park Geun-hye trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012 và giờ đây lại trở thành người kế nhiệm bà. Bà Park vừa bị truất phế hồi tháng 3-2017.

Tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Ảnh: REUTERS

Đến năm 1976, ông nhập ngũ và tham gia vào một chiến dịch của quân đội Hàn Quốc nhằm phản ứng vụ binh lính Triều Tiên chém chết 1 binh sĩ Mỹ bằng rìu tại khu phi quân sự.

Sáu năm sau, ông Moon và 2 người bạn, một trong số đó là cựu Tổng thống Roh Moo-hyun, cùng nhau mở một công ty luật tại TP Busan, chuyên xử lý những vụ án liên quan đến quyền con người và quyền công dân.

Ông Seol Dong-il, một đồng nghiệp cũ của ông Moon, cho biết tân tổng thống là mẫu người  "có phong cách sống rất khác lạ" khi dành hàng giờ đồng hồ chuẩn bị cho những phiên tòa. Dù vậy, ông Seol tiết lộ ông Moon rất quan tâm tới những người đến công ty luật tìm sự giúp đỡ. "Khi các công nhân tới xin lời khuyên, ông Moon thường ngồi hàng giờ để lắng nghe họ" - hãng tin Reuters dẫn lời ông Seol.

Người bạn trung thành

Sau này, ông Moon và ông Roh trở thành những nhân vật chủ chốt trong phòng trào dân chủ diễn ra khắp Hàn Quốc và dẫn tới cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên vào năm 1987. Tuy nhiên, trong khi người bạn thân bước chân vào chính trường thì ông Moon chọn ở lại TP Busan và tiếp tục công việc luật sư. 

Ông Moon và vợ trong quãng thời gian sinh viên. Ảnh: EPA

Vợ chồng ông Moon thời trẻ.... Ảnh: Reuters

...và hiện nay. Ảnh: Reuters

Đến năm 2003, khi ông Roh được bầu làm tổng thống, ông Moon trở thành một trong những cố vấn hàng đầu và còn được mệnh danh là "Cái bóng của Roh". Trong cuộc vận động tranh cử năm 2004, cựu chính trị gia Choi Nak-jeong mô tả ông Moon là một người "rất rụt rè" và "thường hay lúng túng".

Trong cuốn tự truyện viết năm 2011 mang tên "Định mệnh", ông Moon viết về quãng thời gian 5 năm ở Nhà Xanh (2003-2008): "Tôi luôn cảm thấy không thoải mái. Tôi cho rằng công việc đó không phù hợp với tôi, như thể tôi đang mặc một bộ quần áo không vừa vặn vậy. Tôi luôn có ý nghĩ sẽ trở về cương vị ban đầu của mình: một luật sư".

Thậm chí, năm 2004, ông Moon bỏ việc, rồi tham gia chuyến leo núi ở Himalayas. Nhưng chỉ 1 tháng sau ông quay về vì đọc được tin quốc hội Hàn Quốc thông qua quyết định luận tội ông Roh với cáo buộc vi phạm luật vận động bầu cử.

Từ Nepal, ông lập tức về nước, xuất hiện trong đội ngũ luật sư bảo vệ ông Roh và lật ngược thành công quyết định của quốc hội tại Tòa án Hiến pháp.

Ông Moon vào năm 1987. Ảnh: EPA

Ông Moon trong lực lượng đặc nhiệm Hàn Quốc năm 1976. Ảnh: Reuters

Ảnh: Reuters

Trong quãng thời gian làm cố vấn cho chính phủ của ông Roh và được giao nhiệm vụ quét sạch tham nhũng, ông Moon cũng gặp phải một số tranh cãi. Vào năm 2007, ông bị chỉ trích vì các cáo buộc cho rằng chính phủ đã bàn bạc với Triều Tiên trước khi bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hiệp Quốc về nghị quyết nhân quyền chống lại Bình Nhưỡng.

Tuy nhiên, ông Moon đã bác bỏ các cáo buộc này.

Ngoài ra, ông là người giúp ông Roh mở khu công nghiệp liên Triều Kaesong vào năm 2004 và chuẩn bị cuộc hội nghị thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il vào năm 2007.

Cuộc bầu cử của riêng mình

Đến năm 2009, cựu Tổng thống Roh tự sát sau khi kết thúc nhiệm kỳ vì bị cáo buộc nhận hối lộ 4,6 triệu USD. Ông Moon bị ảnh hưởng sâu sắc bởi cái chết của người bạn thân. Trong cuốn hồi ký năm 2011, ông viết: "Mỗi khi uống chút rượu, thỉnh thoảng tôi lại nhớ về những ngày xưa rồi tự hỏi: 'Roh Moo-hyun có ý nghĩa thế nào với cuộc đời mình?'".

"Ông Roh thật sự đã định nghĩa cuộc đời tôi. Mọi thứ trong đời tôi sẽ thay đổi rất nhiều nếu không gặp ông ấy. Ông ấy chính là định mệnh của tôi" - ông Moon viết.

Có lẽ với suy nghĩ này, ông Moon đã quyết định đi theo con đường của bạn thân. Trong chiến dịch tranh cử tổng thống đầu tiên vào năm 2012, ông Moon thua bà Park với khoảng cách khá sít sao. Tuy nhiên, ông lại giành được ghế thành viên quốc hội ở TP Busan.

Ông Moon (phải) và cựu Tổng thống Roh Moo-huyn năm 2007. Ảnh: Reuters

Ông Moon trong đám tang người bạn thân, cố Tổng thống Roh Moo-hyun. Ảnh: REUTERS

Vào ngày 9-5-2017, hơn 2 thập kỷ sau khi giúp dẫn dắt đất nước có được cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên, ông Moon đã được bầu làm tổng thống.

Nhiệm kỳ của ông có ý nghĩa thế nào với Hàn Quốc vẫn cần thời gian trả lời. Tuy nhiên, việc tìm kiếm một giải pháp với Triều Tiên sẽ nằm trong danh sách những công việc ưu tiên mà ông Moon cần làm.

Trong cuốn sách xuất bản vào năm nay, ông Moon hé lộ ông vẫn mơ ước có cơ hội được đưa cha mẹ trở lại quê nhà ở TP Hungnam - Triều Tiên. "Khi đất nước thống nhất một cách hòa bình, điều đầu tiên tôi muốn làm là đưa người mẹ 90 tuổi của mình trở về quê hương của bà" - trích quyển sách của ông Moon.