Bảo vệ quyền dân sự của cá nhân, pháp nhân

Ngày 5-1 tại Hà Nội, Bộ Tư pháp đã công bố kế hoạch của Chính phủ về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Bộ Luật Dân sự (sửa đổi). Dự thảo Bộ Luật Dân sự (sửa đổi) có 712 điều, được bố cục thành 6 phần, 26 chương. So với Bộ Luật Dân sự năm 2005, dự thảo giữ nguyên 265 điều, sửa đổi 298 điều, bổ sung 176 điều, bãi bỏ 147 điều.

Nhiều hình thức lấy ý kiến

Trước đó, để cụ thể hóa việc lấy ý kiến, ngày 25-12-2014, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ký ban hành Nghị quyết 857 về việc tổ chức lấy ý kiến của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng ký Quyết định 01 ban hành kế hoạch của Chính phủ về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân với dự thảo Bộ Luật Dân sự (sửa đổi).

Về nội dung, việc lấy ý kiến nhân dân về toàn bộ dự thảo Bộ Luật Dân sự (sửa đổi), tập trung vào các vấn đề trọng tâm do Chính phủ xác định, gồm: Quy định chung, Quyền sở hữu và các vật quyền khác, Nghĩa vụ và hợp đồng, Thừa kế, Pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, Điều khoản thi hành và Kỹ thuật trình bày các quy định của Bộ Luật Dân sự.

Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ tổ chức lấy ý kiến về các nội dung trên; đồng thời căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, tập trung lấy ý kiến liên quan trực tiếp đến phạm vi, lĩnh vực hoạt động của bộ, ngành và những vấn đề mà bộ, ngành quan tâm.

Tất cả tầng lớp nhân dân trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài đều được góp ý. Yêu cầu của việc tổ chức lấy ý kiến là có các hình thức thích hợp, tạo điều kiện thuận lợi để các tầng lớp nhân dân góp ý vào dự thảo Bộ Luật Dân sự (sửa đổi). Việc tổ chức lấy ý kiến phải được tiến hành rộng rãi, khoa học, công khai, bảo đảm tiến độ, chất lượng, thiết thực và tiết kiệm.

Có nhiều hình thức để nhân dân góp ý, như: Trực tiếp bằng văn bản; tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm; thông qua trang thông tin điện tử của Bộ Tư pháp… Thời gian lấy ý kiến là từ ngày 5-1 đến 5-4.

Lắng nghe ý kiến người dân

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho biết dự thảo xây dựng dựa trên việc khắc phục các bất cập, hạn chế trong quy định của Bộ Luật Dân sự hiện hành để bộ luật này thực sự phát huy được các vai trò cơ bản sau:

Tạo cơ chế pháp lý hữu hiệu để công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền dân sự của các cá nhân, pháp nhân; hạn chế đến mức tối đa sự can thiệp của cơ quan công quyền vào việc xác lập, thay đổi, chấm dứt các quan hệ dân sự; tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực xã hội; bảo đảm sự thông thoáng, ổn định trong giao lưu dân sự, góp phần phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; là công cụ pháp lý hữu hiệu để thúc đẩy sự hình thành và phát triển các thiết chế dân chủ trong xã hội, góp phần xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN.

Mặt khác, xây dựng Bộ Luật Dân sự thành bộ luật nền, có vị trí, vai trò là luật chung của hệ thống pháp luật điều chỉnh các quan hệ dân sự; có tính khái quát, dự báo và khả thi để một mặt bảo đảm tính ổn định của bộ luật, mặt khác đáp ứng kịp thời sự phát triển thường xuyên, liên tục của các quan hệ xã hội thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật dân sự.

Phát biểu tại lễ công bố, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị việc lấy ý kiến nhân dân cần được tiến hành rộng rãi, bảo đảm tính công khai, minh bạch, khoa học và tiết kiệm. Cần làm sao để huy động được trí tuệ của nhân dân và tiếp thu ý kiến của nhân dân một cách nghiêm túc.

“Triển khai lấy ý kiến tốt thì tính khả thi của Bộ Luật Dân sự sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội nước ta” - Phó Thủ tướng nhận định.