Bộ GTVT "trần tình" việc mua tàu Trung Quốc

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) ngày 10-6 đã chính thức có thông cáo báo chí về việc vừa qua trên phương tiện thông tin đại chúng có đưa một số thông tin về việc mua sắm đoàn tàu Trung Quốc cho Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông.

Bộ GTVT đã phê duyệt dự toán chi phí hạng mục Mua sắm đoàn tàu - Gói thầu số 1 (EPC) - Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông với giá trị 63,2 triệu USD bao gồm cả bảo hiểm và vận chuyển đến công trình cho 13 đoàn tàu, mỗi đoàn tàu gồm 4 toa (tổng cộng 52 toa tàu) và đơn vị chế tạo sản xuất, lắp ráp đoàn tàu đều phải thông qua đấu thầu.

Các đoàn tàu Việt Nam chọn mua là loại tàu B1 tuân thủ theo Quy phạm thiết kế Metro của Trung Quốc đã và đang khai thác ở Trung Quốc. Tuy nhiên trong quá trình thiết kế, để phù hợp với điều kiện Việt Nam, Tổng thầu EPC cũng đề xuất đưa ra 5 mẫu hình dáng đoàn tàu với cách thiết kế khoang hành khách đầu máy khác nhau để xin ý kiến phía Việt Nam. Bộ GTVT đã xem xét và đang cho làm đoàn tàu mẫu để xin ý kiến đóng góp của chuyên gia và nhân dân cả nước.

Đồng thời, dự án có gói thầu tư vấn để kiểm tra, giám sát, nghiệm thu các hạng mục thiết bị, đầu máy toa xe… bao gồm cả việc chế tạo và chạy thử để cấp giấy chứng nhận an toàn hệ thống trước khi đưa vào khai thác phù hợp về Chứng nhận an toàn hệ thống đường sắt đô thị.

Theo Bộ GTVT, hiện công nghệ tàu của Trung Quốc cũng đang rất phát triển, dần bắt kịp với công nghệ tàu của các nước phát triển trên thế giới như Đức, Pháp, Nhật Bản.

Trung Quốc đã phát triển hệ thống giao thông đường sắt đô thị từ năm 1969 (tuyến tàu điện ngầm đầu tiên tại Bắc Kinh); tuyến tàu điện ngầm tiếp theo được xây dựng ở thành phố Thiên Tân năm 1984. Từ năm 2000, hệ thống vận tải nhanh trên các thành phố của Trung Quốc được tăng tốc đầu tư. Thủ đô Bắc Kinh hiện đã có 18 tuyến đường sắt đô thị, 319 nhà ga, 527 km vận hành, với năng lực vận tải tới khoảng 9 triệu hành khách/ngày.

“Điều đó cho thấy công nghệ đường sắt đô thị của Trung Quốc cũng rất phát triển” - bộ GTVT nhận định.

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông được đầu tư xây dựng bằng vốn vay ODA của Trung Quốc theo Hiệp định khung ký ngày 30-5-2008 giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Trung Quốc. Được Chính phủ giao, Bộ GTVT đã phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 3136/QĐ-BGTVT ngày 15-10-2008.

Dự án có chiều dài tuyến đi trên cao là 13,05 km (từ Cát Linh đi Hà Đông), khổ đường 1.435 mm và 12 Nhà ga trên cao (gồm 2 nhà ga trung chuyển Cát Linh và Đại học Quốc gia); khu Depot rộng 19,6 ha tại Hà Đông; mua sắm 13 đoàn tàu, khai thác với tần suất vận chuyển khoảng 2 phút/chuyến, vận tốc thiết kế tối đa 80 km/h, vận tốc bình quân khai thác 35 km/h.

Dự án thực hiện theo hình thức hợp đồng EPC (Engineering - Procurement - Construction: thực hiện các công việc từ thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ đến thi công xây dựng công trình, hạng mục công trình bàn giao cho chủ đầu tư), tổng thầu EPC và tư vấn giám sát do bên tài trợ chỉ định. Ngoài ra trong điều kiện hợp đồng tín dụng ưu đãi và hợp đồng EPC quy định các thiết bị và đoàn tàu do tổng thầu chịu trách nhiệm thực hiện và phải mua sắm sản phẩm của Trung Quốc.

Trước đó, tại cuộc gặp gỡ báo chí ngày 9-6, trao đổi về Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã phải phân trần và mong nhận được chia sẻ: “Ngay cả các nhà thầu Trung Quốc thi công dự án này rất yếu kém, tôi đã rất nhiều lần muốn thay các nhà thầu nhưng cũng không thể thay được, bởi tất cả các điều kiện họ đều đưa vào trong Hiệp định”.