Trình bày giải trình bổ sung về báo cáo đầu tư dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng nay 26-2, Bộ trưởng Giao thông vận tải (GTVT) Đinh La Thăng cho biết giá trị khái toán tại thời điểm báo cáo Quốc hội cho cả Dự án là 18,7 tỉ USD, trong đó Giai đoạn 1 là 7,8 tỉ USD (tương đương khoảng 164.589 tỉ đồng).
Sau khi rà soát và tính toán chi tiết hơn trên nguyên tắc áp dụng đơn giá của các dự án có quy mô và yêu cầu kỹ thuật tương tự đã và đang triển khai trên thế giới cũng như trong khu vực, giá trị khái toán rà soát lần này là 15,8 tỉ USD, trong đó Giai đoạn 1 là 5,2 tỉ USD (tương đương khoảng 109.970 tỉ đồng).
Về phân kỳ đầu tư, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết sau khi rà soát và tiếp thu các ý kiến của đại biểu Quốc hội, điều chỉnh phân kỳ xây dựng Long Thành thành 3 giai đoạn như sau: Giai đoạn 1: Xây dựng 1 đường hạ cất cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu khách/năm. Như vậy, trong Giai đoạn 1, sau khi rà soát, điều chỉnh chỉ xây dựng 1 đường hạ cất cánh do vẫn duy trì khai thác Tân Sơn Nhất nên có thể hỗ trợ Long Thành trong trường hợp khẩn nguy. Giai đoạn 2: Tiếp tục đầu tư xây dựng đường hạ cất cánh số 2 độc lập, cấu hình mở và 1 nhà ga hành khách để đáp ứng công suất 50 triệu khách/năm. Giai đoạn sau cùng: Hoàn thành các hạng mục của Dự án để đạt công suất 100 triệu khách/năm theo mục tiêu quy hoạch.
Tại lần trình này, Chính phủ trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tổng thể Dự án và Giai đoạn 1 của Dự án; giao Chính phủ tổ chức thực hiện Dự án theo quy định của pháp luật, báo cáo Quốc hội tại các kỳ họp của Quốc hội về kết quả thực hiện Dự án theo yêu cầu của Quốc hội.
Đáng chú ý, sau khi rà soát lại báo cáo đầu tư dự án theo phương án phân kỳ đầu tư như nêu trên, nhu cầu sử dụng đất cho dự án là 2.750 ha (chỉ tính diện tích đất cần thiết cho các hạng mục hàng không thiết yếu của cảng hàng không, sân bay), không bao gồm diện tích đất cho quốc phòng (khoảng 1.050 ha) và đất dành cho các hạng mục phụ trợ và đầu tư xây dựng khu công nghiệp hàng không (khoảng 1.200 ha). Trong đó, diện tích đất cần thiết cho Giai đoạn 1 là 1.165 ha với kinh phí giải phóng mặt bằng (GPMB) ước tính khoảng 4.042 tỉ đồng; đến Giai đoạn 2, kinh phí GPMB cho diện tích còn lại 1.585 ha cần khoảng 7.209 tỉ đồng (kinh phí GPMB cho 2.750 ha theo 2 giai đoạn cần khoảng 11.250 tỉ đồng).
Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ và tiết kiệm kinh phí, đề nghị GPMB một lần cho 2.750 ha với kinh phí ước tính khoảng 9.540 tỉ đồng (Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, nếu giải phóng mặt bằng cho toàn bộ diện tích đất 5.000 ha chia thành 2 giai đoạn thì kinh phí đền bù GPMB và tái định cư là 18.537,4 tỉ đồng. Nếu giải tỏa một lần thì kinh phí chỉ khoảng 14.139 tỉ đồng do không phải tính thêm chi phí trượt giá và lạm phát).
Đối với phần diện tích chưa xây dựng trong Giai đoạn 1, Chủ đầu tư sẽ phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai xem xét cho phép người dân địa phương tiếp tục khai thác canh tác ngắn ngày để phát triển kinh tế gia đình, tránh để trống đất gây lãng phí.
Bày tỏ băn khoăn về nhiều điểm của dự án, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng Bộ tài chính nói có nguồn thì phải làm rõ theo cơ chế tài chính, là cấp vốn rồi thu hồi lại hay cấp vốn kinh doanh cho doanh nghiệp hay vốn vay ODA. Rồi vốn ngoài ngân sách thì có khoản nào vay Chính phủ phải bảo lãnh không như trái phiếu? "Cơ chế quản lý tài chính, thu hồi vốn thế nào cần phải làm rõ. Phải có đánh giá tổng thể về nợ công khi tính toán phải bỏ ra 40.000 tỉ đồng, hiệu quả kinh tế đến đâu. Trong khi đất nước cần vốn để làm nhiều dự án quan trọng khác như điện hạt nhân. Dự án đầu tư vốn lớn như vậy thì khả năng thu hồi vốn ra sao, khi hoàn thành 3 giai đoạn thì nhiệm vụ Tân Sơn Nhất sẽ làm gì?" - ông Hiển đặt ra hàng loạt câu hỏi.
Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Phan Trung Lý, tổng vốn đầu tư rất lớn, lại kéo dài trong nhiều năm thì có thể trình QH 2 lần. Không chỉ thông qua đầu tư chung, các giai đoạn cụ thể tiếp theo cũng phải xin QH cho ý kiến vì rất nhiều vấn đề lớn như công nghệ, đấu thầu... "Nếu trình 1 lần thì phải bao gồm cả 3 giai đoạn để QH cho ý kiến hoặc QH có thể giao UBTVQH xem xét quyết định. Còn nếu đây chỉ là thông qua chung thì sau này phải trình QH từng giai đoạn đầu tư cụ thể" - ông Lý góp ý.
Giải đáp băn khoăn của các đại biểu, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết Chính phủ trình lần này là trình chủ trương và giai đoạn 1 của dự án. Ông Thăng phân trần đây mới là báo cáo tiền khả thi vì vậy sau nay sẽ chuẩn hóa nhưng khẳng định đây là số vốn tối đa. "Nếu Chính phủ đồng ý cho giữ lại toàn bộ cổ phần hoá và tư nhân hóa Long Thành và sân bay Phú Quốc thì chúng tôi không dùng ngân sách. Còn ODA thì vay không khó. Về hiệu quả dự án thì đến nay tất cả các dự án cảng hàng không đều có lãi, không có gì phải ngại" - ông Thăng trấn an.
"Chốt" lại, Phó Chủ tịch QH Kim Ngân cho biết có 6 ý kiến phát biểu đều cơ bản đồng tình. Bà Ngân đề nghị Bộ GTVT phải làm rõ thêm sự cần thiết của vai trò trung chuyển của sân bay; đất sử dụng cho dự án 2.750 ha cần tính toán thu hồi một lần để dùng cho tương lai. Nhất là việc huy động vốn, phân kỳ đầu tư cũng cần phải làm rõ hơn. "Giảm 1,2 tỉ USD giai đoạn 1 là giảm vào đâu? QH mới cho ý kiến 1 lần đã giảm nhiều thế, sau có giảm nữa không phải phân tích rõ dù giảm thì "an toàn" hơn. Nếu sau này có ý kiến đại biểu thì lại giảm nữa được không?" - bà Ngân lưu ý.
Phó Chủ tịch QH cũng yêu cầu Bộ GTVT làm rõ thêm việc ưu tiên đầu tư Long Thành so với các dự án khác và cơ chế tài chính cho dự án (ngân sách, ODA, PPP). "Tổng ngân sách huy động tối đa là bao nhiêu, tác động nợ công như thế nào, hiệu quả kinh tế - xã hội cho dự án" - bà Ngân đặt vấn đề.
Bình luận (0)