Bộc bạch của tân Bộ trưởng kế nhiệm ông Cao Đức Phát

Tân Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường - thành viên mới duy nhất của Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021 - Ảnh: Chân Phương

Sáng 28-7, bên hành lang Quốc hội, ông Nguyễn Xuân Cường, vị bộ trưởng mới của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) vừa kế nhiệm vị trí của ông Cao Đức Phát, đã có cuộc trao đổi với phóng viên báo chí xung quanh những thách thức của nhiệm kỳ mới.

- Phóng viên: Bước vào cương vị mới, Bộ trưởng nhìn nhận đâu là những thách thức với nông nghiệp Việt Nam?

+ Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Hiện đang có 3 thách thức rất lớn. Thứ nhất là nền nông nghiệp Việt Nam về tổng thể vẫn là nền nông nghiệp dựa trên các hộ nhỏ lẻ. Hiện nay chúng ta có 12 triệu hộ nông dân sản xuất trên một diện tích canh tác bình quân rất thấp, chỉ 0,3 ha/hộ. Đây là một trong những rào cản lớn nhất để chúng ta có thể hình thành một nền nông nghiệp tập trung hiệu quả, bền vững.

Thứ hai, biến đổi khí hậu hiện nay đang diễn ra với nước ta nhanh hơn cả kịch bản chúng ta dự báo. Chúng ta là 1 trong 5 nước bị tổn thương lớn nhất. 6 tháng đầu năm 2016 đã thể hiện rất rõ điều này. Hầu như toàn bộ các vùng lãnh thổ Việt Nam chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, trong đó đặc biệt là khu vực đồng bằng sông Cửu Long, vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ cũng như vùng núi phía Bắc. Đây là thách thức sẽ làm đảo lộn toàn bộ cơ cấu sản xuất cũng như đời sống của người dân, nhất là vùng sâu vùng xa.

Thứ 3 là vấn đề hội nhập sâu rộng. Hiện sản phẩm nông nghiệp của chúng ta đã đi 180 nước, bên cạnh cơ hội mở rộng thị trường thì áp lực chất lượng, tham gia vào chuỗi giá trị và an toàn thực phẩm đều là thách thức lớn.

- Bộ trưởng có kế hoạch thế nào cho chương trình hành động của mình ?

+ Câu chuyện đầu tiên phải tập trung vào là an toàn thực phẩm, đây là vấn đề nóng hổi và là đòi hỏi của toàn bộ nhân dân. Bằng tất cả các giải pháp tổng hợp, phải giải quyết cho được vấn đề an toàn thực phẩm.

Thứ 2, phải tập trung vào tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng từng bước khắc phục được 3 thách thức mà tôi vừa trình bày: sản xuất nhỏ manh mún, biến đổi khí hậu và hội nhập.

Thứ 3 là tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sản xuất chuỗi bền vững hiệu quả.

Thứ 4 là xây dựng nông thôn mới. Trong 5 năm qua chúng ta đã có kết quả tốt trong xây dựng nông thôn mới, 22% số xã đã đạt 19 tiêu chí nông thôn mới. Tuy nhiên đây là kết quả bước đầu bởi bản thân 22% xã đã đạt 19 tiêu chí thì vẫn còn những bộ tiêu chí mà bản chất vấn đề thúc đẩy sản xuất, môi trường, an sinh vẫn là thách thức. Khu vực còn lại, vẫn còn 78% số xã là những xã hết sức khó khăn về nguồn lực, chủ yếu vùng sâu vùng xa, miền núi. Đây là vùng phải tập trung vào để làm sao nông nghiệp, nông dân của chúng ta ngày càng phát triển, để vùng sâu vùng xa không còn khoảng cách với vùng phát triển, vùng đồng bằng.

- Trong thông điệp của Thủ tướng không chỉ yêu cầu hành động mà còn hành động quyết liệt. Ông nghĩ sao về thông điệp này?

+ Thông điệp của Thủ tướng đã rất rõ ràng rồi, đó là một Chính phủ hành động quyết liệt. Khu vực nông nghiệp hiện nay có diện tích rất rộng, chiếm đến 70% diện tích và gần 70% dân số, 46% lao động. Khu vực này thu nhập đang ở mức thấp và còn nhiều vấn đề nan giải khác. Ngành chúng tôi cũng đặt ra hưởng ứng sự phát động của Thủ tướng càng phải có các chương trình hành động quyết liệt hơn.

- Bắt tay vào tiếp quản một vị trí nhiều khó khăn như thế, ông có suy nghĩ thế nào?

+ Vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn luôn luôn là một vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của Đảng, Nhà nước. Chiếm tới 70% dân số, nếu chúng ta làm tốt khu vực này nghĩa là cơ bản mục tiêu của chúng ta đã đạt được. Thời gian tới, Bộ NN-PTNT sẽ phát huy những kết quả đạt được, những vấn đề bức xúc đang xảy ra thì phải tập trung các nhóm giải pháp, hành động quyết liệt để làm sao đạt được các mục tiêu chung của ngành nông nghiệp cũng như mục tiêu của Chính phủ, Đảng đã đặt ra.