Chống kẹt xe ở Hà Nội: Làm ngay chứ đừng thi thố!

Việc Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội ngày 12-1 công bố cuộc thi “Ý tưởng phương án tổ chức giao thông và các giải pháp chống ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030” đang gây nhiều tranh luận trái chiều. Vấn đề là vì sao giải quyết bài toán ùn tắc giao thông ở một đô thị lớn như Hà Nội phải mất rất nhiều năm nhưng cuộc thi lại làm gấp gáp, chỉ trong một vài tháng?

Khống chế đối tượng

Theo thể lệ cuộc thi, thời hạn nhận hồ sơ dự thi từ ngày 19 đến hết 23-1-2017, tức chỉ sau 7 ngày công bố cuộc thi. Thời gian làm bài thi ấn định trong 3 tháng, hạn chót nộp bài vào ngày 27-4. Thời gian bảo vệ phương án từ ngày 27-4 đến 10-5. Kết quả thi dự kiến được công bố, trao thưởng trong thời gian từ ngày 10 đến 25-5. Trên cơ sở ý tưởng đề xuất và đoạt giải, thành phố sẽ triển khai vào thực tế.

Hai ngày qua, sau khi thông tin cuộc thi được công bố, dư luận có nhiều ý kiến trái chiều. Một số chuyên gia giao thông băn khoăn việc hạn chế đối tượng dự thi và thời gian làm bài thi, tức hiến kế, xây dựng các giải pháp chống ùn tắc giao thông ngắn như vậy thì khó mà có những ý tưởng tốt.

Đường phố ở Hà Nội lúc nào cũng ken cứng phương tiện

Về đối tượng dự thi, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội, cho biết nhiệm vụ cuộc thi này đòi hỏi khối lượng công việc rất lớn, không phải chỉ là một ý tưởng đơn lẻ. “Như đánh giá lại toàn diện phương án tổ chức giao thông, cả những mặt tồn tại và tìm ra nguyên nhân ùn tắc. Bên cạnh đó, phải tổng kết những mô hình, phương án tổ chức giao thông hiện đại của thế giới và trong khu vực, trên cơ sở đó rút ra được mô hình để có thể áp dụng cho Hà Nội. Ngoài ra, 12 nhiệm vụ liên quan đến đề xuất ý tưởng là một hệ thống phương án tổ chức giao thông đã được nêu rất rõ” - ông Viện giải thích. Do vậy, theo ông Viện, tham dự cuộc thi bắt buộc phải là những doanh nghiệp (DN), tổ chức tư vấn trong và ngoài nước thực sự có năng lực và kinh nghiệm. Các đơn vị dự thi phải có công nghệ hiện đại và những phần mềm tổ chức giao thông đánh giá được phương án tổ chức giao thông, dự báo được tình hình giao thông của Hà Nội 10-15 năm tới. “Sau khi sơ tuyển, ban tổ chức lựa chọn không quá 5 đơn vị tham gia thi tuyển, để bảo đảm chất lượng cũng như thời gian cuộc thi” - ông Viện nói.

Trước câu hỏi thời gian cuộc thi đặt ra rất ngắn thì hiệu quả đến đâu, ông Viện quả quyết: “Những đơn vị có năng lực và kinh nghiệm cùng với sự am hiểu về Hà Nội thì thời gian đó hoàn toàn có thể thực hiện được. Đấy cũng là một tiêu chuẩn để lựa chọn đơn vị thực sự tâm huyết, có kinh nghiệm và am hiểu về Hà Nội”.

Ông Viện còn cho rằng thời gian qua, Sở GTVT Hà Nội vẫn thường xuyên tiếp nhận hiến kế, ý kiến tâm huyết của người dân về vấn đề giao thông thông qua đường dây nóng, email, hòm thư... Tuy nhiên, phần lớn là những ý tưởng rời rạc, chưa thuyết phục. Do đó, việc tổ chức cuộc thi để tập hợp các hiến kế, giải pháp mang tính đồng bộ, khoa học là cần thiết.

Khó có giải pháp tốt

TS Đinh Thị Thanh Bình, Trưởng Bộ môn Quy hoạch và Quản lý GTVT thuộc Trường ĐH GTVT, đánh giá cao nỗ lực, quyết tâm của Sở GTVT Hà Nội qua việc tổ chức cuộc thi nhằm tìm kiếm phương án, giải pháp chống tắc giao thông. Tuy nhiên, việc tổ chức thi gấp gáp khó có thể tìm được giải pháp tốt, giải quyết bài toán quy hoạch giao thông thủ đô. Theo TS Bình, 3 tháng để đưa ra một giải pháp cụ thể cho giao thông đô thị Hà Nội là rất khó, trừ trường hợp đơn vị tư vấn đã có sẵn ý tưởng, chỉ hoàn thiện thêm theo yêu cầu của ban tổ chức. Với 3 tháng thì chỉ có thể đưa ra giải pháp chung như các đề án đã có. Bên cạnh đó, chi phí 25.000 USD (hỗ trợ cho các tác phẩm được chọn) cũng không đủ để thực hiện các mô hình giao thông.

Cũng theo TS Bình, trước đây, Hà Nội đã có nhiều đề án nghiên cứu về giao thông nhưng hầu hết mới chỉ mang tính định hướng như phát triển vận tải công cộng, hạn chế phương tiện cá nhân... Còn chỉ ra được chi tiết các giải pháp giảm ùn tắc thì chưa có ai làm.

Đồng quan điểm, ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội, cho rằng chủ trương mở cuộc thi là đúng và đáng khích lệ nhưng việc hạn chế thời gian cuộc thi quá ngắn như vậy rất khó cho các đối tượng tham dự. Giảm ùn tắc giao thông phải có tính khoa học và khối lượng công việc rất lớn, không thể trong thời gian ngắn mà làm được.

Theo ông Liên, ban tổ chức cuộc thi không nên hạn chế thành phần đối tượng tham gia vì mỗi người dân đều có quyền dự giải, không phải vì giải thưởng mà vì họ yêu đất nước, yêu thủ đô nên có thể đề xuất ý tưởng. Càng nhiều người đề xuất ý tưởng càng tốt và trên cơ sở đó, dành thời gian tập hợp để xây dựng thành giải pháp tổng thể. Đó mới là cách làm chủ động.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy nhận định giải quyết bài toán kẹt xe ở Hà Nội không phải là mới và không thể làm một sớm một chiều. “Đã có sự vào cuộc của nhiều cơ quan chức năng, các viện nghiên cứu, các cơ quan được UBND TP Hà Nội chỉ đạo nghiên cứu nhưng vẫn chưa giải quyết được. Vậy mà bây giờ lại giới hạn cả đối tượng tham gia lẫn thời gian đóng góp ý tưởng thì thiếu khoa học” - TS Thủy nói.