Có tiền không biết tiêu!

Sáng 15-6, QH tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng về nhóm vấn đề huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển; phân bổ vốn đầu tư từ ngân sách, tránh lãng phí đầu tư công và trách nhiệm của bộ, ngành trong các dự án trọng điểm quốc gia.

Ngăn thất thoát "đất vàng" sau cổ phần hóa

Về việc định giá lại bất động sản trong quá trình cổ phần hóa, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thừa nhận có nhiều bất cập dẫn đến lợi ích của nhà nước bị thất thoát. Theo bộ trưởng, khi cổ phần hóa, phần đất mà DN thuê của nhà nước không được tính vào giá trị tài sản khi định giá nhưng sau cổ phần hóa, nếu chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì phần lợi ích này lại thuộc về DN. Do vậy, bộ đang xây dựng các giải pháp để chặn thất thoát "đất vàng", tài sản nhà nước.Giảm vay để giảm bội chi

ĐB Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) nêu rõ bội chi theo chỉ tiêu năm 2017 là 172.000 tỉ đồng nên việc khống chế thấp hơn là hết sức cần thiết, cấp bách. Tuy nhiên, Chính phủ đang xin chuyển nguồn trái phiếu Chính phủ chưa phân bổ 12.500 tỉ đồng, 18.000 tỉ đồng vay về cho vay lại của 5 dự án mà Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư chưa xử lý và 5.000 tỉ đồng vốn ODA đã giải ngân năm 2015 nhưng chưa có dự toán. "Bộ trưởng sẽ tham mưu cho Chính phủ xử lý 3 khoản đầu tư trên như thế nào để đúng luật và không làm tăng bội chi ngân sách?" - ĐB Hàm đặt câu hỏi. ĐB Hàm cho rằng việc bộ trưởng đổ lỗi cho Luật Đầu tư công chưa hoàn toàn thuyết phục khi lý giải việc bố trí vốn dàn trải 80.000 tỉ đồng, giải ngân vốn đầu tư chậm…

Bộ trưởng Dũng thừa nhận từ nay tới cuối năm, khó giải ngân hết số vốn 50.000 tỉ đồng QH thông qua kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020. Do đó, bộ đề xuất giảm trái phiếu Chính phủ năm 2017 xuống để giảm vốn vay, từ đó giảm bội chi năm 2017. Một phương án khác là tăng vốn nước ngoài nếu sử dụng thiếu. "Thực hiện 2 hướng này, bội chi sẽ giữ nguyên theo chỉ tiêu QH thông qua là 172.000 tỉ đồng" - ông Dũng quả quyết.

Về 80.000 tỉ đồng dự án quan trọng quốc gia chưa phân bổ có 70.000 tỉ đồng cho các dự án quan trọng, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ nguyên nhân chậm giải ngân. Đó là theo quy định, tất cả các công trình trọng điểm quốc gia phải trình QH xem xét, thông qua. Tuy nhiên hiện nay, thủ tục hồ sơ của dự án 10.000 tỉ đồng chống ngập TP HCM và dự án cao tốc Bắc - Nam chưa hoàn thiện nên QH chưa thông qua tại kỳ họp này. "Trách nhiệm chính là do các bộ, ngành và Bộ KH-ĐT đã chậm làm thủ tục hồ sơ ra QH nên chưa phân bổ được" - Chủ tịch QH nhấn mạnh.

Ngay sau đó, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT phân trần: "Trách nhiệm Bộ KH-ĐT không thuộc về việc phân bổ. Không có chuyện xin cho, toàn bộ do các bộ, ngành quyết định". Dù vậy, tham gia giải trình thêm, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ việc phân bổ vốn còn chậm. "Ta có tiền mà không tiêu hết được. Đó là một trong các nguyên nhân làm tăng trưởng kinh tế không đạt. Nguyên nhân gì thì chúng tôi cũng nhận trách nhiệm với QH và hứa làm trong thời gian tới" - Phó Thủ tướng cam kết.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng khó giải ngân hết 50.000 tỉ đồng trong năm 2017 Ảnh: NGUYỄN NAM

Sửa ngay Luật Đầu tư công

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP HCM) dẫn báo cáo của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng về quy trình lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư nêu đơn vị đề xuất là Bộ KH-ĐT, Bộ Tài chính, người đứng đầu cơ quan trung ương (bộ trưởng), còn HĐND cấp tỉnh (Thường trực HĐND được ủy quyền) phê duyệt quyết định chủ trương đầu tư của dự án. Việc ủy quyền phê duyệt cho Thường trực HĐND căn cứ vào Nghị định 136 của Chính phủ nhưng nếu làm như vậy sẽ vi phạm 3 luật: Luật Đầu tư công, Luật Ban hành văn bản vi phạm pháp luật và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. ĐB Tâm nhấn mạnh thêm Luật Đầu tư công đang bộc lộ nhiều vấn đề về mặt phân cấp, phân quyền khi đi ngược lại với mục tiêu của Chính phủ.

Trong khi đó, ĐB Nguyễn Văn Thể (Phú Thọ) đánh giá Luật Đầu tư công tập trung nhiều công việc về phía các bộ, ngành hơn là phân cấp về các địa phương khiến tiến độ thực hiện nhiều công việc còn chậm. Ông Thể đề nghị Bộ KH-ĐT cần đẩy nhanh tiến độ sửa đổi Luật Đầu tư công và các nghị định hướng dẫn bởi đây là luật quan trọng tác động đến công tác đầu tư và giải ngân vốn cho các địa phương.

Trả lời chung cho các ý kiến, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng tinh thần của luật là không đi ngược lại mục tiêu của Chính phủ với chuyện phân cấp cho các địa phương. Theo bộ trưởng, các dự án đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách cần được thẩm định và xác định nguồn một cách kỹ lưỡng để tránh tình trạng lãng phí, thất thoát như trước đây. Còn những dự án sử dụng nguồn vốn của các địa phương vẫn hoàn toàn do các địa phương tự quyết định.