Đó là đại tá Nguyễn Trọng Cảnh, Giám đốc Trung tâm Công nghệ xử lý bom mìn (Binh chủng Công binh, Bộ Quốc phòng).
Từ những ám ảnh
Trong cuộc đời rà phá bom, mìn của đại tá Cảnh, nỗi ám ảnh lớn nhất của ông là một đoạn phim tài liệu phát trên truyền hình VN về một vụ nổ bom, mìn. Trong đoạn phim bi thảm ấy có 3 cháu bé văng ra, thân hình bị rách nát và chết tại chỗ.
Đó là đoạn phim quay lại một buổi tiêm chủng mở rộng ở Cam Lộ - Quảng Trị. Tại buổi tiêm chủng đó, một cháu bé đã vô tình đạp phải vật nổ sót lại sau chiến tranh và vụ nổ xảy ra ngay trước ống kính máy quay.
“Sau khi xem đoạn phim ấy, tôi không thể nào quên được hình ảnh một cháu cố gọi “mẹ ơi!” trước khi lịm hẳn” - ông tâm sự. Đấy chỉ là một trong rất nhiều hình ảnh đã và sẽ còn ám ảnh suốt cuộc rà phá bom, mìn của đại tá Cảnh.
Đại tá Nguyễn Trọng Cảnh
Đại tá Cảnh kể lần gần đây, khi được thông báo có một quả bom quá lớn của Mỹ còn sót lại trên vùng núi cao tỉnh Bình Định, ông cùng anh em công binh có mặt ngay để khảo sát. Khi bắt tay vào công việc, ông mới thấy kinh ngạc vì quả bom quá lớn.
Chưa kể phần đuôi, quả bom này có thân dài hơn 3 m, đường kính hơn 1 m và chứa hơn 4 tấn thuốc nổ. “Nếu nổ, quả bom này có thể san phẳng một quả đồi, tạo ra một hố có đường kính 300 m, diện tích hơn 7 ha. Về lý thuyết, sức công phá của quả bom này khi nổ trên mặt đất có thể dọn sạch một diện tích khoảng vài chục hecta” - ông đánh giá.
Trong khi đó, ngòi nổ của quả bom này lại khác thường, chỉ cần một sơ suất nhỏ là có thể lấy đi sinh mạng của tất cả chiến sĩ tham gia. Sau 3 tuần cả đội tập trung cao độ, làm việc dưới cái nắng gay gắt của miền Trung, ngòi và toàn bộ thuốc nổ đã được tách khỏi quả bom. Khi đó, ông và đồng đội mới biết mình thoát chết.
Nhiều sáng kiến hiệu quả
Đại tá Cảnh luôn nghĩ về đồng đội của mình, những người giữa thời bình vẫn âm thầm làm nhiệm vụ và lặng lẽ hy sinh vì bom, mìn. Ông luôn trăn trở vì từ giữa năm 1975 đến đầu năm 1977, đã có 997 đồng chí hy sinh và 1.095 người bị thương, bị mất một phần thân thể trong khi dò, gỡ bom, mìn.
Đối với ông, không có nỗi đau nào bằng nỗi đau chứng kiến nhiều đồng đội hy sinh khi làm nhiệm vụ. Từ cái chết của một đồng đội khi tháo gỡ bom chùm phốt pho bằng phương pháp thủ công, ông đã cùng nhiều người ở trung tâm tìm ra phương án an toàn hơn.
Đó là hệ thống giá phóng bom xuống hố để bom tự nổ, cháy. Nhưng đây không phải là việc đơn giản vì bom chùm phốt pho rất dễ bị kích hoạt, nổ và gây cháy, vỏ bom rất mỏng, dễ bị thủng làm phốt pho thoát ra.
Phốt pho khi tiếp xúc với không khí là bốc cháy. Người bị dính phốt pho khó mà thoát chết. Nhờ giải pháp này mà lực lượng của ông đã xử lý, hủy an toàn hết số bom chùm phốt pho còn sót lại.
Từ thành công đó, đại tá Cảnh cùng đồng đội nghiên cứu tiếp một đề tài khoa học “Nghiên cứu xác định công nghệ và mô hình tổ chức trạm xử lý bom, mìn, đạn, vật nổ ở VN”. Đề tài này đã được nghiệm thu, đưa vào ứng dụng với hiệu quả kinh tế cao, an toàn.
Hiện nay, việc mua máy dò bom, mìn hiện đại của nước ngoài rất đắt tiền, riêng chi phí mua phần mềm cho một máy dò cũng hơn 200 triệu đồng. Nếu trang bị hàng trăm máy cho lực lượng công binh toàn quốc thì kinh phí sẽ rất lớn, không thể đáp ứng đủ.
Không chịu bó tay, ông tổ chức nghiên cứu và thiết kế phần mềm cho máy dò bom, mìn. Sau nhiều lần thất bại, thật bất ngờ, phần mềm do ông và đồng đội nghiên cứu, thiết kế không kém gì mua của nước ngoài, thậm chí còn có những tính năng vượt trội như dễ dàng nhận dạng, xác định được ngay chủng loại, hình dạng, kích thước, trọng lượng và độ sâu của bom đạn nằm trong lòng đất.
Niềm vui của đại tá Cảnh cùng đồng đội trọn vẹn hơn khi tháng 4-2010, “Chương trình quốc gia khắc phục hậu quả bom, mìn sau chiến tranh ở VN giai đoạn 2010-2025” của trung tâm đã được Chính phủ phê duyệt. “Theo chương trình này, thời gian khắc phục cơ bản hậu quả bom, mìn trên cả nước sẽ được rút ngắn từ hơn 300 năm xuống còn 50 năm” - ông hân hoan cho biết.
Khai mạc Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc
Hôm nay (27-12), Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VIII sẽ chính thức khai mạc tại thủ đô Hà Nội.
Nét mới của Đại hội Thi đua yêu nước lần này là trong khoảng 1.500 đại biểu ưu tú tham dự đại hội, có khoảng 1.000 điển hình tiên tiến, tiêu biểu xuất sắc trên các lĩnh vực đời sống, xã hội (chiếm 67%).
Trong đó, nhiều người lao động trực tiếp, có tinh thần sáng tạo, dám nghĩ, dám làm đại diện cho hàng ngàn điển hình tiên tiến khác đi đầu trong phong trào thi đua giành năng suất cao, chất lượng tốt.
Đại biểu cao tuổi nhất là giáo sư, Anh hùng Lao động Vũ Khiêu, 94 tuổi; đại biểu trẻ nhất là em Trần Ngọc Diễm Huyền, 10 tuổi, học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Nam Thành Công, quận Đống Đa - TP Hà Nội.
Đại hội lần này sẽ đánh giá phong trào thi đua yêu nước và kết quả thực hiện chính sách khen thưởng của Nhà nước trong 5 năm qua; tôn vinh, biểu dương những tấm gương tiêu biểu nhất của phong trào thi đua yêu nước và đề ra phương hướng tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác thi đua, khen thưởng nhằm góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh trong giai đoạn 2011 – 2015. |
Bình luận (0)