ĐBQH mong muốn tình tiết giảm nhẹ trong khởi tố hình sự ở Đồng Tâm

Sáng nay 14-6, bên hành lang Quốc hội, trả lời báo chí về quyết định khởi tố vụ án hình sự vụ việc tại địa bàn xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Lưu Bình Nhưỡng cho biết ông có nhiều cảm xúc sau khi nghe thông tin khởi tố vụ án ở Đồng Tâm.

"Trước thời điểm này tôi nghĩ không có việc khởi tố mà chỉ đưa ra xem xét vấn đề"- ông Nhưỡng chia sẻ.

Tuy nhiên, ĐB Lưu Bình Nhưỡng cũng nhìn nhận việc khởi tố hình sự xem xét trên bình diện pháp luật là cần thiết và phải được xem xét một cách công bằng theo hiến pháp và pháp luật, để bảo đảm quyền và trách nhiệm của tất cả các tổ chức và cá nhân.

Theo ông Nhưỡng, việc xem xét về mặt nhà nước là việc bình thường, nên ông mong người dân Đồng Tâm bình tĩnh, vì về mặt nguyên tắc là mọi công dân bình đẳng trước pháp luật. Nếu có sự kiện pháp lý xảy ra, nhà nước sẽ đứng ra xem xét, căn cứ vào mức độ quản lý đến đâu thì nhà nước sẽ có quyết định hợp lý, trên cơ sở có lý, có tình.

Là người trực tiếp có mặt trong cuộc đối thoại giữa Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đối thoại với người dân Đồng Tâm, ông Lưu Bình Nhưỡng cho biết nội dung mà bà Lan Bí thư Đảng uỷ xã thay mặt nhân dân Đồng tâm trình bày, điều đầu tiên là nhân dân xã nhận lỗi và mong Đảng và Nhà nước cứu vớt.

"Quyết định khởi tố là điều khiến chúng ta suy nghĩ. Các cụ nói đánh kẻ chạy đi không ai đánh kẻ chạy lại. Mặt khác phải xem xét nguồn cơn của việc phản ứng của người dân. Họ không tự mình gây ra việc xáo trộn này, mong muốn yên ổn làm ăn như những vùng quê khác. Vì vậy, theo tôi những vấn đề này cần được xem xét một cách thấu đáo"- ông Nhưỡng nói và kể lại việc ông ký vào giấy cam kết của Chủ tịch Nguyễn Đức Chung là chứng thực ông đã có mặt ở Đồng Tâm và chữ ký của Chủ tịch UBND TP Hà Nội là chữ ký thật vì lúc đó không có con dấu.

Cũng là người có mặt trong buổi Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung ký cam kết với nhân dân xã Đồng Tâm, ĐBQH Dương Trung Quốc kể lại: "Tôi nhớ câu đầu tiên trong tâm thư của bà con Đồng Tâm là nhận lỗi, nhận lỗi những gì đã làm sai và mong muốn là không truy cứu hình sự. Cho nên khởi tố điều tra là cần thiết, để điều tra xem mức độ thế nào trên cả tổng thể sự việc của nhiều yếu tố khác nhau, của phía người dân, của phía cơ quan công quyền". 

Làm rõ thêm ĐBQH Dương Trung Quốc phân tích, gốc của vấn đề này là quản lý đất đai, trên cơ sở đó mới có quyết định truy cứu hình sự hay không. 

"Khâu này đương nhiên phải làm, bởi sự việc nó xảy ra rồi, chúng ta không thể bỏ qua được. Việc bà con bắt giữ một số người làm công vụ, kể cả hiện tượng đập phá tài sản, bà con đã nhận lỗi. Còn lỗi ở mức độ nào thì đó là công việc của cơ quan điều tra. Hôm qua bà con có gọi cho tôi, tôi khuyên trước hết phải bình tĩnh hợp tác với cơ quan điều tra để làm sáng tỏ vụ việc. Nếu lẽ phải thuộc về phía mình thì đương nhiên phải hành xử như thế"- ông Dương Trung Quốc chia sẻ.

Ông Dương Trung Quốc cũng bày tỏ mong muốn cơ quan chức năng bên cạnh việc làm đúng chức trách của mình cũng phải có cách tiếp cận để bà con được yên tâm. Bởi vì sự ổn định là rất quan trọng. Việc pháp luật vào cuộc là để bảo đảm ổn định bền vững lâu dài, nhưng những vấn đề kết luận liên quan đến đất đai cũng phải làm sáng tỏ ra, kể cả cách hành xử với cụ Lê Đình Kình cũng phải làm sáng tỏ ra.

Đồng thời, việc Tp Hà Nội tiến hành thanh tra lại toàn bộ vụ việc cần làm sớm hơn và thông báo cho bà yên tâm, đừng để bà con chờ đợi trong sự im lặng có thể dẫn đến nảy sinh những suy nghĩ không có lợi vì sự lo lắng của bà con có lý do.

Về cam kết của Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, ông Dương Trung Quốc nói: "Tôi hiểu rằng cam kết đó là giải pháp tình huống. Tôi là người có mặt ở đó tôi hiểu tình huống đó để tháo ngòi nổ làm sự việc dịu đi. Về mặt lý mà nói anh Chung là người đứng đầu cơ quan hành pháp thì không làm như thế được. Nhưng cũng cần khẳng định rằng việc làm của bà con nếu có sai cũng có lý do khách quan của nó nhưng ở mức độ nào có truy cứu hay không truy cứu trách nhiệm hình sự".

ĐBQH Hà Nội Đỗ Đức Hồng Hà nhìn nhận quyết định khởi tố trên cơ sở xây dựng nhà nước pháp quyền thượng tôn pháp luật nên bất kể cá nhân, cơ quan tổ chức vi phạm đều chịu trách nhiệm hình sự, hành chính, kỷ luật theo quy định. Chính vì điều này pháp luật không loại trừ bất cứ cá nhân nào.

Tuy nhiên, theo ĐB Hà, pháp luật cũng quy định tình tiết giảm nhẹ, miễn trừ hình sự và hành chính. Trên cơ sở đó căn cứ tính chất mức độ hành vi vi phạm để quyết định xử hay không, miễn hay không, xử nặng hay nhẹ.

"Khởi tố cũng có thể miễn trách nhiệm hình sự, có thể miễn hình phạt, có thể xử nhưng cho hưởng án treo, hay xử phạt cảnh cáo, phạt tiền cải tạo không giam giữ. Nên vấn đề quan trọng nhất là thực thi pháp luật cho đúng và tình tiết sau khi cân nhắc đánh giá có thể xem xét miễn trách nhiệm, miễn xử phạt, giảm nhẹ hình phạt và các hình thức ở mức thấp theo quy định của pháp luật"- ông Hà bày tỏ.Ông Đỗ Đức Hồng Hà cũng chia sẻ tâm tư của nhân dân và cử tri, vì khởi tố nhân dân cho rằng vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến mức bị coi là tội phạm.

"Ở góc độ ĐBQH, là người từng làm việc trong lĩnh vực pháp luật, tôi tin rằng pháp luật sẽ có những đại lượng phù hợp, công bằng đối với người có nhiều tình tiết giảm nhẹ, với những người ăn năn hối cải, với người tự nguyện sửa chữa khắc phục hậu quả cũng như tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm. Như vụ Đồng Tâm thì sẽ quyết định hình thức xử phạt ở mức độ giáo dục là chính chứ không nghiên về trừng trị. Theo đúng quy định của Bộ luật hình sự về miễn trừ, giảm nhẹ, chuyển hình phạt hoặc áp dụng hình phạt nhẹ nhất"- ông Đỗ Đức Hồng Hà nói.

Còn về bản cam kết của Chủ tịch Nguyễn Đức Chung và con Thôn Hoành, Đồng Tâm, ông Hà cho biết vào thời điểm nhất định nào đó có thể có hành vi chung ta chưa thể khẳng định vi phạm hành chính hay hình sự nên lời hứa của người có trách nhiệm có thể nói là phù hợp hoàn cảnh và tình hình. Tuy nhiên trong quá trình xem xét đánh giá điều tra có hành vi phạm, phạm tội thì phải thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Còn về việc ông Lê Đình Kình bị thương phải nằm viện trong quá trình xô sát phải nằm viện, ĐBQH Hà Nội này nói: "Chúng ta cứ chờ kết quả thanh tra, cá nhân tôi chờ đợi kết quả nào có lẽ tốt nhất cho tất cả mọi người".

Liên quan đến vụ việc xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội, ngày 13-6, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự số 129/PC44-Đ2, để điều tra về 2 tội danh: "Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật" (theo điều 123 Bộ luật Hình sự -BLHS) và "Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" (theo điều 143 BLHS).

Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đang khẩn trương phối hợp với các đơn vị chức năng điều tra, xác minh làm rõ vụ án để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Trước đó, ngày 30-3, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về hành vi "Gây rối trật tự công cộng" xảy ra tại địa bàn xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Ngày 15-4, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã áp dụng biện pháp ngăn chặn, bắt giữ 4 công dân về hành vi gây rối trật tự công cộng để điều tra.

Một số công dân do thiếu hiểu biết pháp luật đã có hành vi cản trở và tổ chức giữ người trái pháp luật đối với cán bộ, chiến sĩ Công an TP Hà Nội đang thi hành công vụ. Công dân ở thôn Hoành, xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức) đã giữ 38 người tại nhà văn hoá thôn Hoành, gồm cán bộ huyện Mỹ Đức và chiến sĩ Công an Hà Nội.

Sau khi vận động, đến ngày 18-4, 15 chiến sĩ Cảnh sát cơ động đã được bàn giao cho chính quyền, 3 người tự giải cứu.

Ngày 20-4, Viện kiểm sát nhân dân TP Hà Nội đã ra quyết định huỷ bỏ quyết định tạm giữ ông Lê Đình Kình (82 tuổi, trú tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm , huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội) - 1 trong 4 người bị bắt giữ ngày 15-4.

Ngày 21-4, người dân ở Đồng Tâm đã tiến hành bàn giao thêm Trưởng ban Tuyên giáo huyện Mỹ Đức Đặng Văn Cảnh cho đại diện chính quyền xã và người thân.

Những chiến sĩ cảnh sát cơ động cuối cùng trở về - Ảnh: Mạnh Hà

Tối 20-4, tại cuộc làm việc giữa Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung với đại diện lãnh đạo xã Đồng Tâm và huyện Mỹ Đức, đại diện thanh tra TP Hà Nội đã công bố quyết định thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội.

Sáng 22-4, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã đối thoại với người dân. Đáng chú ý, người đứng đầu UBND TP Hà Nội đã có bản cam kết 3 điểm, trong đó có việc không truy cứu trách nhiệm hình sự với người dân trong sự việc hôm 15-4. Tiếp đó 19 cán bộ huyện và cán bộ, chiến sĩ công an đang bị giữ tại nhà văn hoá thôn Hoành đã được bàn giao và trở về nhà.