Giám sát chặt động thái của tàu thăm dò dầu khí Trung Quốc

Trao đổi với báo chí ngày 7-6, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn cho biết lực lượng chức năng Việt Nam đang giám sát chặt chẽ những động thái của tàu thăm dò dầu khí Trung Quốc đang di chuyển trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Theo đó, vào lúc 5 giờ sáng ngày 6-6, tàu Tân Hải 517 (Bin Hai 517) đã đi vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, cách đảo Bình Ba thuộc tỉnh Khánh Hoà khoảng 20 hải lý về phía Đông Bắc. Sau đó tàu này di chuyển dọc vùng tiếp giáp lãnh hải xuống phía Nam hướng về vịnh Thái Lan. Các tàu của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam và kiểm ngư đang hoạt động ở vùng biển nói trên giám sát chặt chẽ những động thái của con tàu này.

Tân Hải 517 là tàu của Công ty dịch vụ dầu mỏ ngoài khơi (thuộc Tổng công ty dầu khí ngoài khơi Trung Quốc), có lượng giãn nước 1.240 tấn, dài 68,2 mét, kéo 2 cáp thăm dò địa chấn 2D và 3D.

Theo Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982, tàu nước ngoài có quyền di chuyển trong vùng đặc quyền kinh tế của nước khác. Đến thời điểm này, chưa phát hiện tàu Tân Hải 571 có dấu hiệu bất thường nào, tuy nhiên các lực lượng trên biển của Việt Nam vẫn theo dõi chặt chẽ.

Thứ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết trung tuần tháng 5 vừa qua, ông đã dẫn đầu đoàn công tác đến thăm và làm việc tại các đảo thuộc quần đảo Trường Sa và nhà giàn DK1. Đoàn công tác đã đi qua khu vực các bãi đá Trung Quốc chiếm đóng như Ga Ven, Xu Bi, Huy Gơ, đặc biệt là Gạc Ma… tất cả các thành viên đều nhìn thấy bằng mắt thường là Trung Quốc đang xây dựng rầm rộ các công trình trên đó. Công trường xây dựng trên các bãi đá rầm rộ với nhiều thiết bị hiện đại, những toà nhà 7 - 8 tầng trên mỗi đảo đang đi vào giai đoạn hoàn thiện, hải đăng cũng xây xong và những mô hình giống đường băng, trung tâm điều hành bay... Thực tế cho thấy Trung Quốc đang biến những bãi đá chiếm đóng của Việt Nam vào năm 1988 thành những đảo đất nhân tạo rất lớn với tham vọng hiện thực hoá đường lưỡi bò phi lý.

Tàu Tân Hải 517 đang di chuyển trên vùng biển cách đảo Phú Quý (Bình Thuận) 20 hải lý về phía tây nam. Ảnh chụp ngày 6-6 - Ảnh: TTO

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông phân tích: Đá và đảo là hai khái niệm khác nhau trong Luật quốc tế và Công ước về Luật biển LHQ 1982 (UNCLOS).Chỉ có đảo mới được công nhận lãnh hải và vùng đặc quyền 12 hải lý. Công ước Luật biển 1982 cũng đã có những quy định khá rõ ràng về quy chế pháp lý của các bãi cạn lúc nổi, lúc chìm. Theo điều 13.2 của Công ước Luật biển 1982, các bãi cạn lúc nổi, lúc chìm nói chung không có lãnh hải riêng (và do đó cũng không có vùng đặc quyền về kinh tế và thềm lục địa). Đối với các công trình nhân tạo, Công ước 1958 về Lãnh hải và Công ước Luật biển 1982 đều không ghi nhận quy chế đảo cho các công trình thuộc loại này. Điều 5.4 của Công ước 1958 về Thềm lục địa quy định chế độ pháp lý của các công trình này như sau: "Các công trình và thiết bị này thuộc quyền tài phán của quốc gia ven biển, nhưng không có quy chế như các đảo, không có lãnh hải riêng và sự có mặt của chúng không ảnh hưởng đến việc xác định biên giới lãnh hải của quốc gia ven biển".

“Những đảo nhân tạo mà Trung Quốc chiếm đóng của Việt Nam đang xây dựng theo kiểu đó là việc làm trái với luật pháp quốc tế, xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam. Việc thay đổi hiện trạng của các bãi đá do Trung Quốc chiếm đóng trái phép của Việt Nam còn vi phạm Tuyên bố ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) mà Trung Quốc là một trong những nước tham gia”- Thứ trưởng Trương Minh Tuấn nhấn mạnh.