Phóng viên Báo Người Lao Động 2 ngày qua đã khảo sát nhiều điểm bán thức ăn đường phố ở TPHCM và Hà Nội. Theo ghi nhận, mức độ mất vệ sinh từ các hàng quán này rất khủng khiếp.
Ăn chung với chuột!
Tại khu vực Đề Thám, Cô Giang, Cô Bắc (quận 1 - TPHCM), hàng rong bày bán ven đường rất nhiều. Hủ tiếu, phở, bún riêu, bánh ướt, bún thịt nướng…, thứ gì cũng có. Người bán bày thức ăn ngay trên nắp cống hoặc cạnh nơi tập kết rác đang bốc mùi hôi thối. Ruồi nhặng bay đầy, đáp cả vào thức ăn.
Chúng tôi ghé vào vỉa hè trên đường Đề Thám và gọi món mì xào. Đang ăn giữa chừng thì phát hiện cả chục con kiến trong đĩa mì. Thấy chúng tôi ái ngại, người bán giải thích: “Chắc kiến bò vô thùng mỡ rồi chết trong đó”.
Tại một điểm bán cơm vỉa hè gần khu vực cầu Muối (quận 1), rau sống dọn cho khách ăn còn dính cả đất cát. Một số người dân ở gần đó rỉ tai chúng tôi: “Nhiều điểm bán cơm thường gom rau củ dạt ra từ các chợ đem về cắt bỏ bớt phần dập, thối, ngâm nước rồi bán cho thực khách”.
Một điểm bán thức ăn đường phố mất vệ sinh gần chợ Hòa Bình, quận 5 - TPHCM. Ảnh: Xuân Thảo
Tại một điểm bán hủ tiếu trên vỉa hè đường Nguyễn Cư Trinh (quận 1), bà chủ quán dùng tay trần bốc thịt cho vào tô; cùng lúc, khách kêu tính tiền, cũng bàn tay đó bà ta lôi ra cọc tiền lẻ lật tới lật lui để đếm tiền thối cho khách. Cạnh đó, 2 thùng nước rửa tô, muỗng, đũa đã rất bẩn nhưng vẫn được sử dụng.
Tương tự, dọc theo đường Nguyễn Cảnh Chân (quận 1), các hàng quán bày thức ăn dưới nền ẩm ướt, bụi bay phủ dày lên thức ăn. Hãi hùng hơn, tại điểm bán bún canh trong hẻm trên đường Võ Văn Tần (quận 3), chúng tôi và nhiều thực khách vừa ngồi ăn vừa giật mình vì đàn chuột bò ra bò vô miệng cống sát bên cạnh.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn các điểm bán thức ăn vỉa hè đều mua thịt, cá tồn đọng, ôi thiu từ các chợ chiều rồi tẩm ướp để ngày hôm sau nấu bán cho khách. Nhiều điểm còn sử dụng nguồn thịt heo chết, heo bệnh từ các địa phương lân cận tuồn về.
Rửa tô, đũa… trong toilet
Tại Hà Nội, cứ đến giờ ăn trưa và tối, các quán cơm bụi di động lại “mọc” san sát trên vỉa hè phố Quán Sứ, Triệu Quốc Đạt ngay trước cộng Bệnh viện K, Bệnh viện Việt Đức và Bệnh viện Phụ sản. Từ bún ốc, bún đậu đến cơm đều được bày bán trên vỉa hè.
Thức ăn được đựng trong những túi ni lông hoặc đặt trên mấy viên gạch kê tạm bợ rồi bày ngay dưới đất, sát đường đi không cần che đậy... Vậy mà thực khách vẫn rất đông. Phần lớn họ là người nhà bệnh nhân đang điều trị tại các bệnh viện trên.
Quan sát “hậu trường” một tiệm phở trên phố Kim Ngưu (quận Hai Bà Trưng), chúng tôi chứng kiến bánh phở, thịt, hành, gia vị… trong những tô phở nghi ngút khói mà thực khách sắp thưởng thức được “bốc” bằng 2 bàn tay trần nhơn nhớt vì mỡ và mồ hôi của chủ tiệm.
Tại một quán phở khác trên phố Nguyễn Chí Thanh, tô và đũa được rửa ngay trong… toilet! Chốc chốc, bà chủ quán dùng một miếng giẻ màu cháo lòng lau tay rồi lại lau tô; hành, rau thì được đựng trong những cái rổ cáu bẩn, đầy mỡ; xương bò chất đống cạnh cống thoát nước đang kín ruồi nhặng. Mọi thứ bày la liệt dưới mặt đất chỉ được nhân viên nhúng qua một nước rồi bày lên tô cho khách.
Khi chúng tôi hỏi về nỗi lo vệ sinh thực phẩm, nhiều thực khách tặc lưỡi: “Bây giờ hàng hóa đắt đỏ, thôi thì ăn vỉa hè cho rẻ, lại tiện lợi”.
Nguy cơ gây ngộ độc, bệnh rất cao
Theo ngành y tế TPHCM, việc quản lý quán ăn đường phố rất khó khăn. Cơ quan chức năng đã cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm cho những cơ sở, quán ăn có địa chỉ rõ ràng; còn những cánh hàng rong, quán vỉa hè “di động” thì chưa thể kiểm soát được.
Bác sĩ Trần Văn Ký (phụ trách chuyên môn Văn phòng phía Nam Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn Thực phẩm Việt Nam) cho biết các điểm bán thức ăn vỉa hè đều chọn gần miệng cống để trú đóng vì dễ dàng tháo đổ chất thải. Mọi thứ dơ bẩn nhất đều tập trung ở đó, rất dễ lây nhiễm sang thức ăn, gây ra nhiều chứng bệnh khó lường.
Theo kết quả điều tra do Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm thực hiện, thức ăn chín đường phố Hà Nội có tỉ lệ nhiễm khuẩn E.coli từ 70% - 90% với món nộm thập cẩm, nem chua, giò, nem chạo... Cũng theo điều tra này, bàn tay người làm món rất bẩn.
Tại Hà Nội, tỉ lệ bàn tay người làm thức ăn đường phố nhiễm E.coli chiếm tới hơn 40%. Các chuyên gia thực phẩm cho rằng với thực trạng chế biến thức ăn đường phố như vậy, nguy cơ thực khách bị ngộ độc thực phẩm, nhiễm bệnh đường ruột, nhiễm các loại giun, sán là điều khó tránh khỏi.
|
Quy định xử phạt: Có cho vui!
PGS-TS Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm - Bộ Y tế, cho biết theo quy định hiện hành của Bộ Y tế, thức ăn đường phố phải bảo đảm 10 tiêu chuẩn nhưng thực tế, số hàng quán đạt quy định rất thấp.
GS-TS Trịnh Quân Huấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết trước đây, thức ăn đường phố cũng thuộc nhóm phải thẩm định và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, do không khả thi nên nhiều địa phương đang hướng đến việc quy loại hình thực phẩm này về một điểm để quản lý.
Theo dự thảo nghị định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm, mức xử phạt cao nhất đối với mỗi hành vi vi phạm là 100 triệu đồng. Thế nhưng, với thức ăn đường phố, nhiều ý kiến cho rằng rất khó thực hiện.
Ông Trần Quang Trung, Chánh Thanh tra Bộ Y tế, nói: “Phần lớn những người kinh doanh thực phẩm đường phố có cả vốn và lãi chỉ khoảng 10 triệu đồng nhưng xử phạt tới 100 triệu đồng thì họ lấy đâu ra mà nộp!”. Trong Luật An toàn thực phẩm, mức xử phạt đối với hành vi bán thực phẩm gây hại sẽ cao gấp 7 lần giá trị thực phẩm ăn vào, song theo một quan chức Bộ Y tế, quy định này cũng chỉ… có cho vui chứ không thể thực hiện được!
N.Dung |
và quét mã QR
Bình luận (0)