HĐND lu mờ do cơ chế hay nhân sự?

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo kết quả giám sát hoạt động của Hội đồng Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương - Ảnh: Quochoi.vn

Ngày 15-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) đã nghe và cho ý kiến về báo cáo giám sát hoạt động của HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Theo báo cáo, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành còn nhiều hạn chế như chưa có cơ chế thông tin giữa HĐND với cử tri; theo dõi, xử lý và đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân chưa thường xuyên; hoạt động tiếp xúc cử tri còn hình thức, ít có sự tham gia của người dân...; kỹ năng tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND còn hạn chế...

Cho ý kiến báo cáo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Đình Quyền dẫn thực tiễn cho thấy vai trò thiết chế dân chủ đại diện của HĐND còn khá lu mờ, thể hiện rõ nhất là quan hệ giữa cử tri và đại biểu HĐND. Nhiều kiến nghị cử tri nêu nhiều lần trong các cuộc tiếp xúc nhưng vẫn chưa giải quyết. “Nguyên nhân do đâu? Do cơ chế chính sách, tổ chức thực hiện hay công tác bố trí nhân sự của Đảng? Báo cáo phải làm rõ” - ông Quyền nêu.

Về chức năng giám sát của HĐND, báo cáo đánh giá chất lượng chất vấn và trả lời chất vấn ở một số địa phương chưa đổi mới. Nội dung trả lời chất vấn của một số người đứng đầu cơ quan chuyên môn của UBND chủ yếu là giải trình những tồn tại, hạn chế chứ chưa đưa ra giải pháp khắc phục. Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn chưa được HĐND xem xét ban hành nghị quyết một cách thường xuyên nên việc kiểm tra thực hiện “lời hứa” còn hạn chế.

Nói thêm về những hạn chế trong giám sát của HĐND, ông Quyền thẳng thắn: “Giám sát là việc khó khăn, đòi hỏi chuyên môn, bản lĩnh, kỹ năng nhưng công tác giám sát của HĐND còn nặng tính hình thức”.

Còn theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu, mô hình giám sát của TP HCM thời bà Phạm Phương Thảo là Chủ tịch HĐND được tổ chức theo cách rất hay là đối thoại, lắng nghe và được trực tiếp trên sóng truyền hình, phát thanh. “Sau các buổi đối thoại, hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước trong lĩnh vực đó được nâng lên rõ rệt, nhiều vấn đề cụ thể được giải quyết” - ông Giàu chia sẻ.