Héo mòn vì khô hạn

Tại tỉnh Nghệ An, nắng nóng kéo dài liên tục trên 40 độ C kèm gió Lào thổi mạnh những ngày qua khiến sông suối, hồ đập cạn khô, nhiều diện tích lúa hè thu đã gieo cấy bị héo khô, nhiều diện tích đất thiếu nước không thể canh tác.

Liên tục cháy rừng, sông trơ đáy

Tại các huyện miền núi như Thanh Chương, Con Cuông, Quỳ Hợp, Tương Dương... của tỉnh Nghệ An, nhiều bản làng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Người dân phải đi bộ 5-7 km mới có thể lấy nước về sinh hoạt.

Chị Vi Thị Phương (ngụ xã Thạch Giám, huyện Tương Dương) cho biết cả làng phải đi bộ nhiều giờ vào các khe núi lấy nước về dùng. Hàng loạt vụ cháy rừng liên tiếp xảy ra trên địa bàn các huyện Nam Đàn, Đô Lương, Con Cuông... khiến hàng trăm hecta rừng bị thiêu rụi.

Theo ông Trần Văn Lập, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Nghệ An, địa phương còn 13.500 ha diện tích vụ hè thu chưa thể gieo cấy vì thiếu nước, 4.500 ha lúa đã cấy rồi nhưng khô, chết; 2.500 ha ngô bị cháy chết; 1.900 ha chè cháy lá.

Nắng nóng kèm gió Lào cũng khiến người dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị héo mòn từng ngày. Sông suối và các hồ chứa nước ở đây hầu như trơ đáy. Nước giếng cũng khô nên người dân phải đi nhiều km gùi nước ở sông Sêpôn về uống.

Ông Hồ Quốc Trung, Phó Phòng NN-PTNT huyện Hướng Hóa, cho biết toàn bộ diện tích vụ hè thu chưa thể triển khai. Toàn huyện có trên 1.000 ha trồng lúa, địa phương dự kiến chỉ triển khai trên 800 ha, còn lại phải chuyển đổi cây trồng chịu hạn. Thế nhưng, giờ chỉ có khoảng 10 ha dừng lại ở việc làm đất chứ chưa gieo cấy được vì chẳng có nước. “Nước sinh hoạt còn phải dè dặt, nói gì sản xuất” - ông Trung nói.

Nhiều giếng được nông dân tỉnh Ninh Thuận đào rất sâu nhưng vẫn không có nướcẢnh: LÊ TRƯỜNG

Không thể khoan giếng

Theo ông Nguyên Hữu Thiện, Giám đốc Xí nghiệp Cấp thoát nước Khe Sanh (huyện Hướng Hóa), đơn vị này có khả năng mỗi ngày cung cấp khoảng 3.000 m3 nước cho thị trấn Khe Sanh và các xã Tân Lập, Tân Liên, Tân Hợp. Tuy nhiên, hiện mỗi ngày chỉ cấp được khoảng 800 m3 nước cho trên 3.450 hộ dân. Sông cạn kiệt nên xí nghiệp phải chờ mạch nước ngầm rỉ ra mới bơm cấp cho người dân.

“Chúng tôi phải cấp nước luân phiên theo từng điểm dân cư. Vì vậy, mỗi điểm dân cư đợi ít nhất 12 ngày mới được cấp lại nên người dân dùng mọi cách dự trữ nước” - ông Thiện nêu thực trạng. Tình trạng hạn hán cũng xảy ra rất nghiêm trọng ở các huyện Cam Lộ, Gio Linh, Vĩnh Linh của tỉnh Quảng Trị.

Xã Phước Trung, huyện Bác Ái là địa phương bị nắng nóng khốc liệt nhất trong số hàng chục xã của tỉnh Ninh Thuận. Từ trước Tết Nguyên đán 2015, một số hộ dân của xã này phải đi thuê máy đào ao chống hạn. Ông Chamaléa Tâu, người dân tộc Raglai, cho biết không thể khoan giếng vì dù khoan sâu hàng chục mét cũng không có nước. Những người dân địa phương chỉ còn biết tìm nước từ trong mạch ngầm của các dòng suối.

Tại trung tâm xã, hàng chục phụ nữ, trẻ em cầm can nhựa, xô, thùng đến các bể chứa nước công cộng, tranh thủ nhận nước sinh hoạt được tỉnh và các doanh nghiệp, đoàn thanh niên hỗ trợ từ miền xuôi lên.

Thông tin từ UBND tỉnh Ninh Thuận chiều 11-6 cho biết diện tích cây trồng vụ đông xuân của địa phương này mất trắng 501 ha, giảm năng suất 1.578 ha; diện tích hè thu phải dừng do thiếu nước là 10.229 ha; trên 1.300 con gia súc bị chết.

Tỉnh Ninh Thuận đã lập 3 đoàn công tác xuống các tâm hạn để kiểm tra, chỉ đạo chống hạn; đồng thời có văn bản đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ đạo duy trì mức xả từ nhà máy thủy điện Đa Nhim với lưu lượng 15-17 m3/giây, thời gian cấp nước tối thiểu từ 16-18 giờ/ngày đêm; các sở, ngành trong tỉnh hỗ trợ vận chuyển nước sinh hoạt cho 5.497 hộ dân/23.130 khẩu ở một số vùng tâm hạn thuộc các huyện Ninh Sơn, Bác Ái, Thuận Nam, Ninh Hải...