Hô hào suông, khó chặn lãng phí

Chỉ rõ người chịu trách nhiệm

Vẽ lên bức tranh ảm đạm của các khu đô thị bỏ hoang, ĐB Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) chỉ thẳng đây là thực trạng lãng phí bắt nguồn từ người quyết định đầu tư sai trái. Không ít trường hợp đằng sau đó là những động cơ vụ lợi nhưng luật pháp chưa bóc tách được và chưa cụ thể hóa được trách nhiệm của cá nhân gây lãng phí. ĐB Cao Thị Xuân cũng đề xuất việc sửa đổi, bổ sung lần này phải quy định cho được trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu khi đưa ra quyết định gây ra lãng phí.

Phát huy sự tham gia của báo chí

Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đã tròn 7 tuổi nhưng ĐB Trương Thái Hiền (Kiên Giang) cho rằng luật chỉ “mang tính khẩu hiệu, hô hào” và khó thực hiện. Từ đó, lãng phí chưa được ngăn chặn, đẩy lùi mà còn diễn ra rộng hơn, trầm trọng hơn. ĐB Trương Thái Hiền mong quy định về chống lãng phí phải giống một phong trào như cấm đốt pháo, sử dụng mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông... dần trở thành nếp sống văn hóa thường nhật trong đời sống xã hội.

Kiến nghị phải áp dụng chế tài nghiêm khắc hơn, ĐB Trịnh Ngọc Thạch (Hà Nội) nêu: “Chống lãng phí ở ta phần lớn là khuyến khích, động viên và cổ vũ, còn chưa xử phạt ai, chưa bắt ai, chưa truy tố ai mà chỉ nhắc nhở nên chưa được”.

Bên cạnh đề xuất nâng chế tài, nhiều ĐBQH đề nghị phải có quy định về chống lãng phí trong ban hành cơ chế chính sách. ĐB Nguyễn Minh Lâm (Long An) nêu quan điểm: “Cơ quan soạn thảo, tham mưu, đề xuất và cơ quan có thẩm quyền ban hành cơ chế chính sách, quyết định đầu tư gây lãng phí thì phải bồi thường. Phải có quy định cụ thể nhằm định lượng mức độ vi phạm nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng thì truy cứu trách nhiệm hình sự!”.

Nhiều ĐBQH đánh giá: Khả năng giám sát của các cơ quan báo chí trong lĩnh vực chống lãng phí có hiệu quả khá tốt. Rất nhiều lĩnh vực các cơ quan quản lý không phát hiện được nhưng cơ quan báo chí phát hiện được. Do đó, cần bổ sung quy định các cơ quan báo chí có quyền và trách nhiệm giám sát việc thực hành tiết kiệm chống lãng phí.