"Hóa kiếp" xe hết đát

Trong vai chủ một doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn TP HCM cần phương tiện chuyên chở, phóng viên Báo Người Lao Động đã xâm nhập nhiều lò chuyên phục chế xe hết niên hạn sử dụng.

Được chuộng vì giá rẻ

Trên các tuyến đường Vành đai 2, Quốc lộ 1 thuộc quận 9 và quận Thủ Đức, TP HCM có gần chục cơ sở chuyên bán và phục chế xe cũ. Các chủ "vựa" ở đây cho hay hầu hết xe ben chuyên chở đất, cát đều từ xe hết niên hạn được phục chế. Hiện nay, nhiều chủ doanh nghiệp vận tải rất chuộng xe cũ vì giá rẻ.

Xe hết hạn sử dụng, hết hạn đăng kiểm được làm mới lại để bán cho các doanh nghiệp vận tải

Ông Gạo - người chuyên phục chế xe hết đát ở TP HCM - thường mua xe ở khắp cả nước, nhất là TP Hải Phòng, sau đó vận chuyển về Sài Gòn để "hóa kiếp", bán lại cho các doanh nghiệp. Sau khi dẫn chúng tôi đi một vòng xem những chiếc xe đang được thợ rã ra để phục chế, ông Gạo hào hứng giới thiệu một chiếc Hyundai. "Con này đời 91 nhưng vẫn còn ngon, chỉ cần làm lại máy, thắng là chạy phà phà, muốn cõng bao nhiêu tấn cũng được" - ông quả quyết.

“Cò” Tài khoe có mối quan hệ rộng nên làm được nhiều loại giấy tờ xe

Thấy chúng tôi có vẻ chưa tin tưởng, ông Gạo khoe từng "dựng" hàng trăm chiếc - kể cả xe rơ-moóc, xe ben - sau đó bán cho các cơ sở vận tải. Tất cả xe rơ-moóc, xe ben đều sử dụng để chở hàng quá khổ, quá tải, nhất là tại các công trình xây dựng.

Trong khi đó, theo tiết lộ của chủ một cơ sở chuyên bán xe cũ trên đường Nguyễn Văn Linh, huyện Bình Chánh, TP HCM, phần lớn xe hết niên hạn đều được "mông má" (sơn, phết) để sử dụng tiếp. Quan trọng nhất phải hợp thức hóa hoặc làm giấy tờ giả để những xe này có thể lưu thông. Những xe loại này chủ yếu chạy ở các quận, huyện ngoại thành TP HCM như quận 9, Thủ Đức, Củ Chi… hoặc ở các công trường; nếu bị lập biên bản thì coi như mất.

Hai cách "hồi sinh"

Để làm rõ hơn về việc hợp thức hóa ô tô quá đát, chúng tôi tìm gặp ông Trường - chủ "vựa" xe cũ trên đường Vành đai 2, quận 9. Xem chúng tôi như khách quen vì hôm trước đã tới gặp để xem "hàng", ông Trường chỉ ngay một xe đầu kéo cũ kỹ, nhiều bộ phận như đèn, xi nhan, cửa... đã "rụng" hết.

"Con này đời 2001, tôi bán cho một chủ doanh nghiệp vận tải được 250 triệu đồng tiền "xác". Tôi đang cho thợ "dựng" lại, chắc tốn thêm khoảng 100 triệu đồng nữa" - ông Trường cho biết.

Về giấy tờ, ông Trường cho hay những loại xe này chủ yếu để chạy chui trong các công trường hoặc mỏ đá. Nếu chạy ngoài đường như xe bình thường thì có 2 cách: Lấy số khung của xe khác rồi hàn vào, còn không thì lo giấy tờ "mẹ bồng con".

"Nghĩa là anh phải có bộ giấy tờ của một chiếc xe còn niên hạn sử dụng, có đăng kiểm đàng hoàng, sau đó làm thêm biển số giống xe này rồi gắn vào. Khi bị cơ quan chức năng xử lý thì cứ đưa bộ giấy tờ thật ra là xong. Mấy ông giao thông (CSGT - PV), công chánh (thanh tra giao thông) chỉ cần nhìn giấy tờ trùng biển số xe là được chứ họ không "soi" kỹ nên khó phát hiện. Thế nhưng, mình phải "biết điều", chứ để lập biên bản là hết "thuốc" đấy" - ông Trường khuyên.

"Còn khi đi đăng kiểm thì sao?" - tôi thắc mắc. "Đưa xe thật đi xét, ai bảo anh đưa xe kia đi mà chi" - ông ta nổi cáu.

Ông Trường tiếp tục đưa chúng tôi đi xem một số xe khác, tất cả đều đã hết hạn sử dụng. Trong đó, một chiếc xe có rơ-moóc sau khi được "phù phép" phải tốn khoảng 120-140 triệu đồng lo giấy tờ, biển kiểm soát và thêm vài triệu đồng để chạy giấy phép lưu hành đặc biệt hoặc biên bản xử phạt vi phạm "ma".

Để "hồi sinh" xe hết đát, theo ông C. - chủ cơ sở chuyên đóng rơ-moóc và tân trang xe cũ các loại ở quận 9 - mỗi bộ giấy tờ giá 35 triệu đồng. Sau khi "hóa kiếp" các xe rơ-moóc xong, phải mua một bộ giấy tờ cũ, sau đó tìm cách làm bản vẽ mới rồi đi đăng ký lại…

Con đường làm giấy tờ cũng khá kỳ công. Ông C. khoe từng kết hợp với chủ các cơ sở đóng rơ-moóc lo giấy tờ cho hàng chục chiếc xe hết hạn sử dụng.

Thương lượng xong, ông C. yêu cầu chúng tôi đưa trước 20 triệu đồng để "làm tin". Lấy lý do chưa biết chỗ ở của ông ta và chưa có gì tin tưởng nên chúng tôi hẹn hôm sau quay lại.

"Tôi đã làm hàng chục bộ (giấy tờ xe - PV) cho người ta, có lừa của họ đồng nào đâu mà ông lo vậy! Không tin, ông hẹn ở đâu, tôi mang đến giao cho ông luôn" - C. gắt gỏng.

Nói về làm "bùa" cho những xe hết hạn sử dụng, trên địa bàn TP HCM khó ai qua được "cò" Tài. Được một chủ doanh nghiệp giới thiệu, chúng tôi gặp anh ta tại một quán cà phê trên đường Nguyễn Văn Linh, quận 7 để "thương lượng". Gặp chúng tôi, Tài cho biết nhờ mối quan hệ rộng nên anh ta có thể làm được giấy tờ, tùy theo từng loại xe mà giá cả khác nhau.

"Đắt nhất là xe công (container - PV), mỗi bộ có khi lên đến cả trăm triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ những xe nào nhìn "tướng tá" còn được thì tôi mới nhận làm. Nếu đồng ý làm thì ít nhất cũng nửa tháng sau mới có giấy tờ. Tôi phải nhờ anh em lùng cho ông chứ tôi đâu có sẵn. Nhiều người hiện có giấy tờ xe nhưng họ chỉ để sử dụng chứ ít bán lắm" - Tài tiết lộ. 

Kỳ tới: Giả cả chứng nhận đăng kiểm