Họp báo về Biển Đông: Đáp lại thiện chí của Việt Nam, Trung Quốc hung hăng hơn

 

 

16 giờ chiều nay 5-6, Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức họp báo quốc tế về tình hình Biển Đông do Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình chủ trì.

Ngoài Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam, cuộc họp báo quốc tế có sự tham dự của ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban biên giới quốc gia; ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển và ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục kiểm ngư (Tổng Cục thuỷ sản- Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn).

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình cho biết đã hơn 1 tháng Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 hạt đặt trái phép trong vùng thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam và có hành động đe doạ dùng vũ lực đối với lực lượng chấp pháp của Việt Nam. “Việc này là trái với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, bỏ qua Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002 (DOC) cũng như kiến nghị chính đáng của dư luận quốc tế” - ông Lê Hải Bình nhấn mạnh.

Trong hơn 1 tháng qua, Việt Nam đã hết sức kiên trì sử dụng các biện pháp hoà bình để bảo vệ chủ quyền đất nước. Trong các cuộc tiếp xúc Việt Nam luôn yêu cầu trung Quốc đưa ngay giàn khoan 981 ra khỏi khu vực biển thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Đáp lại, phía Trung Quốc vẫn tiếp tục và có hành vi hung hăng hơn. Đồng thời Trung Quốc cũng đưa ra những luận điệu sai trái về chủ quyền quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

 

 

Ông Trần Duy Hải cho biết trong hơn 1 tháng qua kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong vùng biển của Việt Nam, phía Việt Nam đã đối thoại ở nhiều cấp khác nhau, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 cùng các tàu khỏi vùng biển của Việt Nam.

Đến nay hai bên đã có trên 30 cuộc trao đổi với nhiều hình thức khác nhau. Cộng đồng quốc tế đánh giá cao ứng xử của Việt Nam và lên tiếng phê phán hành động của Trung Quốc.

Tuy nhiên, Trung Quốc tiếp tục có hành động leo thang mới, mở rộng phạm vi hoạt động của giàn khoan 981, di chuyển giàn khoan sang vị trí mới, nằm sâu trong thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Đồng thời, Trung Quốc gia tăng tàu hộ tống các loại, hoạt động trong vùng biển Việt Nam, có lúc lên tới 140 tàu, trong đó có tàu hộ vệ tên lửa, tàu tuần tiễu tấn công nhanh cùng nhiều máy bay chiến đấu.

Các tàu Trung Quốc có hành vi hết sức hung hăng, chủ động đâm va, phun vòi rồng công suất cao vào tàu chấp pháp của Việt Nam làm cho nhiều cán bộ kiểm ngư của Việt Nam bị thương.

Đặc biệt 26-5, tàu Trung Quốc đã đâm chìm tàu ngư dân Việt Nam làm cho tình hình hết sức căng thẳng. Nghiêm trọng hơn, các tàu Trung Quốc tìm cách ngăn cản tàu cứu hộ ngư dân bị chìm xuống biển.

Ngày 1-6, tàu Trung Quốc tiếp tục đâm thủng tàu kiểm ngư của Việt Nam. Hành động đó của Trung Quốc càng làm căng thẳng thêm tình hình ở Biển Đông.

 

 

Việt Nam lần thứ 2 có công hàm gửi Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 và các tàu hộ tống khỏi vùng biển của Việt Nam để hai bên đàm phán xác định pháp lý của khu vực giàn khoan song Trung Quốc lẩn tránh không trả lời.

Ngày 4-6, Việt Nam trao công hàm gửi Trung Quốc yêu cầu Trung Quốc tiếp tục tôn trọng quyền tài phán của Việt Nam, rút giàn khoan và các phương tiện ra khỏi vùng biển Việt Nam.

Ông Ngô Ngọc Thu cho hay sau buổi họp báo quốc tế 7-5 về giàn khoan Hải Dương 981, những thời điểm đầu tiên đặt giàn khoan tại vị trí Tây Nam đảo Tri Tôn của Việt Nam, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam 80 hải lý. Ngày 27-5, Trung Quốc tiến hành di chuyển giàn khoan 981 đến vị trí mới nằm ở Đông Nam đảo Tri Tôn 25 hải lý, vẫn nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam 57 hải lý.

Từ khi bắt đầu đưa giàn khoan đến, Trung Quốc đã sử dụng một lực lượng tàu bảo vệ đông đảo, ngày cao điểm lên tới 140 chiếc. Đặc biệt Trung Quốc đưa tới 6 loại tàu chiến cùng nhiều loại máy bay trong đó có máy bay chiến đấu. Trung Quốc còn sử dụng các vòi rồng có công suất cao phun vào các tàu Việt Nam gây thương tích cho các kiểm ngư.

 

 

Trong quá trình hoạt động bảo vệ chủ quyền trên biển, lực lượng tàu chấp pháp của Việt Nam đã thực hiện tuyên truyền, phát thanh bằng 3 thứ tiếng Anh, Việt, Trung yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 và tàu bảo vệ khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Việt Nam không sử dụng các biện pháp khác trên hiện trường. Lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam kiên trì, kìm chế nhưng kiên quyết thể hiện chủ quyền của Việt Nam.  “Chúng tôi khẳng định sẽ tiếp tục có mặt trên biển để khẳng định chủ quyền của Việt Nam với các lực lượng thực thi pháp luật” - ông Ngô Ngọc Thu nêu rõ.

Ông Hà Lê thông báo lực lượng kiểm ngư và cảnh sát biển đã có mặt kịp thời để đấu tranh bảo vệ chủ quyền bằng các biện pháp hòa bình. Song các tàu của Trung Quốc đã luôn chủ động tấn công các tàu kiểm ngư Việt Nam. Đến nay đã có 19 tàu của kiểm ngư bị Trung Quốc đâm va, gây hư hỏng làm bị thương 12 kiểm ngư viên.

Trung Quốc còn có những hành động uy hiếp, đâm chìm tàu cá Việt Nam. “Tôi xin nhấn mạnh đây là vụ việc đặc biệt nghiêm trọng. Bà con Miền Trung đang bám biển sản xuất. Nhưng đến nay đã có 12 tàu cá của Việt Nam đã bị các tàu chấp pháp của Trung Quốc phá hoại tài sản, xâm phạm thô bạo” - ông Hà Lê cho biết.

Các tàu cá của Quảng Ngãi đã bị tàu chấp pháp Trung Quốc tấn công, đập phá vật dụng trên tàu, đập phá cửa kính, ca-bin, lấy trang thiết bị thông tin liên lạc, hải sản… Vụ đặc biệt nghiêm trọng là tàu 90152 có 10 ngư dân đang khai thác cách giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép trong vùng biển của Việt Nam khoảng 17 hải lý, đã bị phía Trung Quốc cố tình đâm chìm.

Ông Hà Lê nêu rõ lực lượng tàu kiểm ngư Việt Nam luôn kìm chế sử dụng biện pháp hoà bình yêu cầu Trung Quố rút khỏi vùng biển của Việt Nam mà họ đang hoạt động trái phép, đồng thời có các lực lượng hỗ trợ ngư dân. “Chúng tôi vẫn thực hiện nhiệm vụ kiên quyết bảo vệ ngư trường, bảo vệ ngư dân khai thác trong vùng biển chủ quyền Việt Nam” –-ông Hà Lê khẳng định.

 

 

Tiền phong: Trung Quốc đã nhiều lần di chuyển giàn khoan 981, có thể lý giải vì sao?

Ông Trần Duy Hải: Ngày 27-5, giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép trong vùng biển của Việt Nam di chuyển sang vị trí mới. Đây là một giàn khoan nước sâu. Độ sâu ở khu vực hạ giàn khoan trên 1000 m. Do đó, định vị giàn khoan vào đúng vị trí có thể khoan được thì dịch chuyển 100-200 m là bình thường. Còn ở vị trí mới thì có thể nói cho đến nay thì vị trí của giàn khoan này đã ổn định.

Ông Lê Hải Bình: Vị trí của giàn khoan Hải Dương 981vẫn nằm sâu trong khu vực vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam.

- Phía Việt Nam đánh giá thế nào những hành động của Trung Quốc tấn công tàu cá của ngư dân Việt Nam?

- Ông Hà Lê: các tàu cá Việt Nam bị Trung Quốc tấn công đều là tàu cá đang hoạt động bình thường, khai thác hải sản trong ngư trường truyền thống của Việt Nam. Có thể nói Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng các luật pháp quốc tế và đe doạ tính mạng, tài sản của ngư dân Việt Nam. Chúng tôi kêu gọi quốc tế kịch liệt lên án hành động này.

- Hãng thông tấn nước ngoài: Phía Việt Nam có kỳ vọng vào Mỹ sẽ đóng vai trò hỗ trợ Việt Nam bảo vệ chủ quyền của mình?

- Ông Lê Hải Bình: Việc duy trì ổn định, an ninh và an toàn hàng hải của khu vực là lợi ích, là nghĩa vụ của tất cả quốc gia liên quan trong và ngoài khu vực.

Mỹ là cường quốc của thế giới, cùng với cộng đồng quốc tế, Mỹ cũng có tiếng nói nhằm ổn định an ninh khu vực. Chúng tôi mong muốn Mỹ có hành động mạnh mẽ hơn, đóng góp vào an ninh, an toàn hàng hải khu vực, giải quyết tranh chấp của khu vực thông qua luật pháp quốc tế.

- AP: Nhìn cảnh chiếu trên màn hình tàu Trung Quốc đâm tàu cá vừa rồi, người dân sẽ rất phẫn nộ? Vậy tại sao Việt Nam lại ngăn cản người dân biểu tình?

- Ông Lê Hải Bình: Tôi hoàn toàn nhất trí với phóng viên cho rằng nhìn những hình ảnh này người dân Việt Nam rất phẫn nộ. Ngoài ra, cả người dân quốc tế cũng đều phẫn nộ trước hình ảnh này.

Chính phủ Việt Nam và nhân dân Việt Nam đang kiên trì có những giải pháp hoà bình để giải quyết tình hình an ninh khu vực.

Chúng tôi xin khẳng định thông tin đó hoàn toàn không có cơ sở. Người dân Việt Nam hoàn toàn có quyền biểu thị lòng yêu nước của mình theo đúng quy định pháp luật. Vừa qua trên thế giới, người dân Việt Nam cũng có nhiều hoạt động phản đối hành vi của Trung Quốc.

 

 

- Tuổi trẻ: Việt Nam đã theo đuổi các giải pháp hoà bình song đến nay Trung Quốc chưa hề có ý định xuống thang căng thẳng. Việt Nam sẽ có những biện pháp gì tiếp theo? Vừa qua những phát biểu của các nước lớn như Mỹ, Nhật Bản khiến Trung Quốc rất bất bình. Đặc biệt là phát ngôn Trung Quốc không tôn trọng luật pháp quốc tế. Việt Nam đánh giá thế nào về vai trò của cộng đồng quốc tế? Chính phủ Việt Nam có ủng hộ ý tưởng của hội nghề cá Đà Nẵng kiện Trung Quốc ra toà án quốc tế hay không?

- Ông Trần Duy Hải: Trong hơn 1 tháng qua, chúng ta đã nỗ lực ngoại giao để giải quyết tình hình căng thẳng biển Đông song Trung Quốc tiếp tục có hành động leo thang mới. Việt Nam sẽ tiếp tục kiên trì đấu tranh hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế. Việt Nam cũng sẽ tiếp tục nỗ lực ngoại giao với phía Trung Quốc để giải quyết vấn đề đồng thời cũng cân nhắc những giải pháp tiếp theo để bảo vệ chủ quyền của Việt Nam.

Cộng đồng quốc tế vừa qua cũng có tiếng nói mạnh mẽ. Có thể nói lần đầu tiên cộng đồng quốc tế mới có tiếng nói mạnh mẽ như vậy đối với vấn đề Biển Đông. Việc này có vai trò quan trọng trong việc đấu tranh ngăn chặn hành động leo thang của Trung Quốc.

Các vụ kiện quốc tế đều rất phức tạp. Nếu chủ tàu Việt Nam kiện tàu Trung Quốc thì chỉ là vấn đề dân sự. Nhưng trong vụ này nó liên quan đến chủ quyền nên vụ kiện như vậy không giải quyết được vấn đề. Cần chọn phương án nào tối ưu nhất bảo vệ quyền và lợi ích của chúng ta.

VTC10: Trong buổi họp báo của Trung Quốc vừa diễn ra, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Ngô Xuân Oánh có nói Việt Nam sử dụng nhiều tàu để quấy nhiễu tàu Trung Quốc.

Ông Trần Duy Hải: Những nội dung phát biểu của bà Ngô Xuân Oánh và nội dung công hàm của Trung Quốc đều có điểm chung là xuyên tạc sự thật, bóp méo thực tế. Trung Quốc không thể đưa ra hình ảnh nào tàu Việt Nam đâm tàu Trung Quốc cả. Chúng tôi bác bỏ hoàn toàn nội dung xuyên tạc của Trung Quốc. Việt Nam chỉ có tàu dân sự hoạt động ở khu vực này.

 

 

Hãng tin Đức DPA: Một số người đã đến tập trung trước Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đã bị ngăn cản.... Vậy quyền của người dân được biểu tình theo quy định của pháp luật là như thế nào?

Ông Lê Hải Bình: Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam trân trọng mọi hình thức biểu thị lòng yêu nước của người dân Việt Nam. Trong một tháng qua, người dân có nhiều hình thức khác nhau thể hiện lòng yêu nước của mình. Cũng như mọi quốc gia trên thế giới, các cuộc biểu tình phải tuân thủ quy định luật pháp. Ở nước ngoài, người dân Việt Nam cũng phải tuân theo quy định pháp luật sở tại. Tương tự, ở Việt Nam mọi hoạt động cũng phải tuân theo đúng pháp luật. Về biểu tình, chúng tôi cũng đã có những quy định pháp luật như vậy.

Hãng tin của Nhật Bản: Các nhà lãnh đạo G7 bày tỏ lo ngại sâu sắc tình hình Điển Đông, phản đối các hành vi khiêu khích hoặc dùng vũ lực, yêu cầu các bên liên quan giải quyết tranh chấp thông qua luật pháp quốc tế. Ý kiến của Việ Nam về việc này?

Ông Lê Hải Bình: Chúng tôi phản đối hành động đơn phương của các nước sử dụng vũ lực. Chúng tôi tiếp tục mong muốn các quốc gia, các tổ chức quốc tế có hành động thiết thực đóng góp vào việc giải quyết tranh chấp thông qua luật pháp quốc tế.

Vietnamnet: Vừa qua tàu Trung Quốc liên tục tấn công và truy đuổi tàu Việt Nam cho thấy lực lượng kiểm ngư đang yếu thế. Nếu Trung Quốc liên tục truy đuổi thì kiểm ngư và cảnh sát biển có giải pháp gì?

Ông Ngô Ngọc Thu: Về sự so sánh, ngay từ sau khi giàn khoan 981 xâm phạm vùng biển thuộc thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam thì các lực lượng chấp pháp của Việt Nam đã kịp thời có mặt và tiến hành thực thi pháp luật. Trong thời gian vừa qua, mặc dù các tàu bảo vệ của Trung Quốc sử dụng các phương tiện tấn công tàu thực thi pháp luật Việt Nam, gây hư hỏng phương tiện và làm bị thương người thực thi nhiệm vụ của Việt Nam nhưng lực lượng thực thi pháp luật của chúng ta vẫn kiên trì biện pháp hòa bình. Vì chủ trương của Chính phủ Việt Nam là muốn kiên trì đấu tranh bằng phương pháp hoà bình. Nên lực lượng chúng tôi ở trên biển phải kìm chế để giải quyết tranh chấp bằng phương pháp hoà bình.

Đài tiếng nói Việt Nam: Việt Nam và Trung Quốc có đường dây nóng, có 30 cuộc tiếp xúc nhưng phía Trung Quốc không có phản ứng tích cực. Có ý kiến đường dây nóng đã “chết”?

- Ông Lê Hải Bình: Đường dây nóng chỉ có thể hoạt động hiệu quả nếu như cả hai bên đều có thiện chí giải quyết tranh chấp. Việt Nam đã có nhiều lần thực hiện đối thoại với Trung Quốc. Nhưng nếu thiện chí chỉ đứng một phía thì đường dây nóng không mang lại kết quả. Mọi tranh chấp chỉ có thể giải quyết được phải trên cơ sở thiện chí của hai bên.

VnExpress: Có một số ý kiến lo ngại về Trung Quốc trỗi dậy không hoà bình. Ông nghĩ sao?

Ông Trần Duy Hải: Những việc làm của Trung Quốc vừa qua làm xấu đi hình ảnh của Trung Quốc trong cộng đồng quốc tế. Như vậy, những chính sách ngoại giao, hoà bình của Trung Quốc sẽ là cái không phải trong thực tế mà chỉ là lời nói. Việc làm của Trung Quốc đe dọa đến hoà bình khu vực, an ninh hàng hải khu vực. Đó chính là những hành động bạo lực. Cả cộng đồng quốc tế sẽ không tin được vào những lời nói suông mà chúng ta phải hành động thực tế.

 

 

Trước đó, Bộ Ngoại giao đã tổ chức cuộc họp báo gần đây nhất là vào ngày 23-5 với nội dung quan trọng là công bố những bằng chứng lịch sử chứng minh chủ quyền Hoàng Sa- Trường Sa là của Việt Nam.

Trước đó, vào ngày 17-5, Bộ Ngoại giao họp báo quốc tế với chủ đề “Về các vụ việc liên quan tới trật tự trị an tại một số địa phương vừa qua”. Buổi họp báo thường kỳ chiều 15-5 của cơ quan này cũng trả lời nhiều vấn đề liên quan trước các nhà báo trong nước và quốc tế.