Làm sai và xin lỗi

Đại tá Nguyễn Văn Quý - Trưởng Công an huyện Bình Chánh, TP HCM - trần tình trên báo sau khi nhận quyết định đình chỉ công tác vì đã xử lý nóng vội trong vụ quán Xin Chào. Ông tỏ ra hối hận vì sự hạn chế trong nhận thức pháp luật và mong ông Nguyễn Văn Tấn, chủ quán Xin Chào, tha thứ.

Một chuyện khác, cũng liên quan đến lời xin lỗi, đó là VKSND huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai tổ chức công khai xin lỗi bà Nguyễn Thị Ánh Ngọc, khẳng định việc bắt giam bà là sai sót, đồng thời tự thấy rằng cơ quan tố tụng đã có những sai phạm, vội vàng trong vận dụng các quy định pháp luật để khởi tố bà Ngọc tội “Chống người thi hành công vụ”.

Cả hai lời xin lỗi trên đều từ phía cơ quan chức năng đối với những người dân rất có thể (nếu không may) đã trở thành nạn nhân, kẻ chịu oan sai.

Những lời xin lỗi trên ngày càng nhiều, cho thấy nhận thức luật của ngay cả những người thi hành luật, đem lại sự minh bạch và công bằng cho xã hội lại đang báo động. Cảm giác thỏa mãn khi người dân thấp cổ bé miệng thắng trong những vụ việc nêu trên làm cho đại chúng dễ dàng quên đi rằng đời sống của họ đang bị giám sát bởi những nhà chức trách sẵn sàng sai và sẵn sàng xin lỗi để dập lửa.

Xin lỗi, kỷ luật, cùng lắm đình chỉ công tác là xong. Nhưng ai dám chắc những vụ việc như đã nêu trên không còn lặp lại hay số lượng và mức độ thực tế sai phạm do lạm quyền, do “vội vàng”, do nhận thức sai pháp luật của người thừa hành chỉ dừng lại ở những trường hợp cụ thể đó?

Vừa qua, cũng một lời xin lỗi khác đáng ngẫm ngợi hơn. Đó là tập thể lãnh đạo của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Formosa) đã cúi đầu xin lỗi chính quyền và nhân dân Việt Nam về việc một đại diện của công ty này (ông Chu Xuân Phàm) vừa kiêu ngạo đưa ra phát ngôn “bắt cá tôm hay nhà máy, chọn đi” sau tình hình cá chết trắng bãi biển các tỉnh miền Trung và dư luận đang nghiêng về giả thiết nguyên nhân là do các nhà máy xả thải gây ra.

Vẫn thấy “thiếu thiếu” phía sau lời xin lỗi chữa cháy truyền thông của Formosa, đó chính là sự thành khẩn trong việc hợp tác tìm ra lời giải của đơn vị này với các nhà khoa học. Sự thành khẩn của Formosa và thiện chí trong phát triển bền vững cần phải thể hiện rõ ràng qua những hợp tác có trách nhiệm để sớm tìm ra những nguyên nhân làm hại đến môi trường và tìm phương án cải thiện. Đó mới là lời xin lỗi chân thành và thuyết phục nhất.

Ba lời xin lỗi từ những người có quyền, có tiền với người dân sau những xúc phạm rành rành. Khủng hoảng truyền thông nhanh chóng được xử lý nhưng điều người dân quan tâm không phải là những phương sách giải quyết vấn đề hình ảnh hiệu quả của họ mà là việc họ có để những thực tế tương tự còn có dịp lặp lại hay không, những việc mờ ám đã thực sự được dẹp bỏ phía sau những lời xin lỗi?