Người tạo ra chữ Quốc ngữ là linh mục Francisco de Pina?

Tại buổi họp báo về việc tổ chức Hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ Quốc ngữ” diễn ra chiều 17-8, ông Lê Văn Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cho biết hiện có nhiều nghiên cứu cho rằng người sáng tạo ra chữ Quốc ngữ không phải là Alexandre de Rhodes mà là linh mục Francisco de Pina.

Theo các nghiên cứu, năm 1602, chúa Tiên Nguyễn Hoàng thành lập dinh trấn Quảng Nam (còn gọi là Dinh trấn Thanh Chiêm) ban đầu tại xã Cần Húc, nay là xã Điện Phương (thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam). Dinh trấn Thanh Chiêm được coi là thủ phủ thứ hai ở Đàng Trong. Dưới thời chúa Nguyễn, Thanh Chiêm là nơi thực tập việc quản lý, điều hành đất nước của các “thế tử”.

Ông Lê Văn Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam chủ trì buổi họp báo

Nơi đây từng là căn cứ thủy quân hùng mạnh, là bàn đạp để tiến hành cuộc Nam Tiến. Tại Thanh Chiêm - Hội An, từ năm 1617 đến 1625, linh mục Francisco de Pina đã học tiếng Việt, truyền đạo bằng tiếng Việt và dạy cho hai giáo sĩ Alexandre de Rhodes (người Pháp) và Antonio Fronte (người Bồ Đào Nha). Francisco de Pina đồng thời viết tài liệu giảng dạy Phương pháp latinh hóa tiếng Việt và Ngữ pháp tiếng Việt. Chính linh mục Francisco de Pina đã thừa nhận Kẻ Chiêm (Thanh Chiêm) là nơi học tiếng Việt tốt nhất, vì là trung tâm của triều đình.

Tại Thanh Chiêm còn có Trường dạy chữ Quốc ngữ đầu tiên cho Cha Bề Trên và thầy dạy Francisco de Pina đảm trách.

Theo ông Thanh, nhằm khẳng định và làm rõ vai trò, vị trí và quá trình phát triển của Dinh trấn Thanh Chiêm trên phương diện văn hóa – lịch sử và khảo cổ học, qua đó góp phần xác định vai trò của Dinh trấn Thanh Chiêm trong quá trình hình thành chữ Quốc ngữ cũng như sự ra đời của chữ Quốc ngữ gắn liền với sự phát triển kinh tế xã hội tỉnh Quảng Nam, UBND tỉnh này phối hợp với Bộ VH-TT&DL, Bộ KH&CN, Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam tổ chức hội thảo trên vào ngày 24-8, với sự tham dự của hàng trăm nhà khoa học, nhà nghiên cứu.