Phòng ngừa nợ xấu phát sinh

Đại biểu (ĐB) Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội) nêu trong vấn đề xử lý tranh chấp, nếu chỉ căn cứ hợp đồng thỏa thuận giữa hai bên sẽ rất phức tạp vì có trường hợp hợp đồng vô hiệu lực.

"Hợp đồng vô hiệu lực mà cứ thu giữ là không bảo đảm về mặt pháp luật. Một doanh nghiệp được nhà nước giao đất, cho phép góp vốn liên doanh rồi thua lỗ, phá sản. Sau đó, ngân hàng yêu cầu TP phải trả bằng được tài sản ấy, còn doanh nghiệp thì yêu cầu phải đưa ra tòa. Mười năm rồi, ngân hàng không đưa ra tòa vì hợp đồng vô hiệu thì không lấy được tài sản" - ông Bình dẫn chứng. Do đó, theo ông Bình, phải xác định hợp đồng có hiệu lực mới làm được và ai là người sẽ xác định hợp đồng vô hiệu lực.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Các vấn đề xã hội, ĐB Lưu Bình Nhưỡng, góp ý nghị quyết cần ghi rõ việc thu giữ tài sản chỉ thực hiện với tài sản không có tranh chấp, không bị tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền kê biên theo pháp luật bởi tài sản được kê biên có thể để thực hiện một nghĩa vụ liên đới hoặc một nghĩa vụ bảo lãnh theo quy định của pháp luật.

ĐB Cao Đình Thưởng (Phú Thọ) cho rằng không thể xóa bỏ hoàn toàn nợ xấu trong hoạt động ngân hàng. Hệ thống ngân hàng cần tranh thủ điều kiện thuận lợi để xử lý dứt điểm, kiềm chế nợ xấu, không để phát sinh vượt tầm kiểm soát. Ngoài ra, ĐB cũng còn băn khoăn có hay không việc vô tình giúp người có trách nhiệm gây nợ xấu được vô can, miễn tội và đề nghị giải thích rõ trong nghị quyết về việc này.

Theo ĐB Trần Văn Minh (Quảng Ninh), dự thảo chỉ đánh giá tác động từng chính sách mà không đánh giá tác động tổng thể cả nghị quyết. ĐB đề nghị thống đốc Ngân hàng Nhà nước làm rõ thêm thực hiện nghị quyết này thì bao nhiêu nợ xấu tồn đọng được xử lý, tương ứng bao nhiêu phần trăm, lãi suất cho vay giảm được bao nhiêu. ĐB cũng lưu ý không nên vô tình để nghị quyết nợ xấu ban hành sẽ thành lá bùa chống lưng cho những sai phạm.

Giải trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho rằng việc ban hành nghị quyết sẽ không sửa đổi luật khác mà áp dụng như một pháp luật chuyên ngành, đồng thời cũng không tạo bất cứ đặc quyền hay ưu ái nào cho tổ chức tín dụng. Ghi nhận các ý kiến cho rằng tuy không sử dụng ngân sách để xử lý nợ xấu nhưng quá trình xử lý nợ xấu liên quan đến trích lập dự phòng sẽ ảnh hưởng đến thu nộp ngân sách nhà nước, thu thuế doanh nghiệp, thống đốc cho biết sẽ tiếp thu để điều chỉnh cho phù hợp theo hướng không ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước.

Về phạm vi xử lý nợ xấu, tính trung bình nợ xấu mới phát sinh hằng năm là 1,3%-1,5% tổng dư nợ cho vay với nền kinh tế. Với mục tiêu tăng dư nợ cho vay bình quân khoảng 16%, dự kiến nợ xấu phát sinh thêm trong 5 năm là 350.000 tỉ đồng. Để duy trì mục tiêu duy trì nợ xấu dưới 3% thì tổng số nợ cần xử lý trong 5 năm tới là 640.000 tỉ đồng. Như vậy, bình quân mỗi năm cần xử lý gần 130.000 tỉ đồng. Nếu chỉ giới hạn nợ xấu ghi nhận tới ngày 31-12-2016 thì nợ mới phát sinh trong thời gian nghị quyết có hiệu lực sẽ vướng về cơ chế xử lý.