Bộ Công Thương vừa chính thức báo cáo Chính phủ về việc kiểm tra vận hành xả lũ của các hồ thuỷ điện tại khu vực miền Trung từ ngày 13 đến ngày 16-10.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, báo cáo của Bộ Công Thương nêu rõ hầu hết các hồ chứa thủy điện đều xả lũ với lưu lượng nhỏ. Chỉ có 2 hồ chứa xả với lưu lượng từ 1000 m3/s trở lên là Hố Hô xả 1843 m3/s và Đakrông 2 xả 1000 m3/s, trong đó công trình tràn của Đakrông 2 là tràn tự do nên hồ chứa luôn xả nhỏ hơn hoặc bằng lũ về hồ.
Thủy điện Hố Hô xả lũ ngày 16-10 - Ảnh: Đức Ngọc
Với riêng công trình thuỷ điện Hố Hô, báo cáo đánh giá Nhà máy đã thực hiện các nội dung quy định về công tác phòng chống lụt bão. Tuy nhiên, việc kiểm tra các hạng mục công trình trước mùa mưa lũ chưa được chi tiết, chủ yếu kiểm tra bằng trực quan nên chưa lường được các tình huống mất an toàn có thể xảy ra trong mùa mưa bão (như sạt trượt mái đào vai đập, sạt lở đường vận hành nhà máy dẫn đến phương tiện cơ giới không vào được, hư hỏng đường lên đập)… Vị trí đặt máy phát điện dự phòng diesel 250kVA chưa phù hợp, vẫn có thể bị sự cố do sạt trượt nên chưa bảo đảm yêu cầu sẵn sàng cấp điện khi xảy ra sự cố.
Việc thực hiện thông tin, báo cáo về tình hình vận hành đập và thông tin xả lũ cho các cơ quan liên quan của địa phương cơ bản đảm bảo. Tuy nhiên, nội dung thông tin trong các văn bản chỉ nhắc lại tin cảnh báo mưa lớn do áp thấp nhiệt đới và thông báo tình hình vận hành của nhà máy; chưa thể hiện rõ nội dung cảnh báo xả lũ của công trình; không có đầu mối thông tin, liên lạc dự phòng trong trường hợp đầu mối chính không liên lạc được… Chiều 14-10, khi nhà máy xả lũ khẩn cấp đảm bảo an toàn cho công trình, chưa báo cáo Bộ Công Thương theo quy định; chưa có căn cứ thể hiện việc thông báo khi xả lũ khẩn cấp do sự cố cho cơ quan liên quan…
Về việc thực hiện quy định tại Quy trình vận hành hồ chứa, Bộ Công Thương cho biết đến thời điểm hiện nay, Bộ Công Thương chưa nhận được các kiến nghị điều chỉnh Quy trình vận hành hồ chứa thủy điện Hố Hô của UBND tỉnh liên quan và Chủ đầu tư Nhà máy thủy điện Hố Hô. “Về cơ bản, việc vận hành công trình thủy điện Hố Hô trong thời gian mưa lũ vừa qua là phù hợp với các nguyên tắc chính trong Quy trình vận hành” - Bộ Công Thương nhận định.
Theo bộ này, qua tính toán kiểm tra lưu lượng theo mực nước hồ cho thấy việc vận hành xả lũ của hồ chứa Hố Hô có làm tăng lưu lượng về hạ du trung bình khoảng 192 m3/s từ 17 giờ 30 ngày 14-10 đến 2 giờ ngày 15-10 nhưng việc vận hành trong trường hợp sạt trượt dẫn đến nguy cơ đe dọa an toàn công trình là phù hợp với quy định. Tuy nhiên, sổ vận hành, số liệu quan trắc, dự báo mực nước, lưu lượng đến hồ và lưu lượng xả trong đợt lũ chưa đầy đủ, chi tiết và tần suất quan trắc không đảm bảo theo quy định; chưa lập kế hoạch điều tiết nước hồ chứa và tổ chức thông báo kế hoạch điều tiết nước cho UBND các cấp; chưa thực hiện báo cáo định kỳ về kết quả quan trắc, tình hình khai thác, sử dụng nước từ khi được cấp giấy phép đến nay về Bộ Tài nguyên và Môi trường…
Đánh giá việc vận hành thủy điện Hố Hô ảnh hưởng đến ngập lụt hạ du, Bộ Công Thương cho hay hồ chứa thủy điện Hố Hô có dung tích điều tiết nhỏ, khoảng 6 triệu m3, không có khả năng để cắt lũ cho hạ du, đặc biệt khi lũ về hồ nhanh, lưu lượng tăng từ 550 m3/s đến 1.843 m3/s trong thời gian chỉ có 3 giờ 30 phút. Ngoài ra, diện tích lưu vực đến đập công trình thủy điện Hố Hô chỉ là 278,6 km2 trong tổng diện tích lưu vực tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 830 km2 (khoảng 33,5%). Diện tích lưu vực khu giữa từ đập Hố Hô tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 551,3 km2 (khoảng 66,5%).
“Vì vậy, việc ngập lụt ở hạ du còn do nước về từ lưu vực còn lại. Việc vận hành xả lũ của hồ chứa Hố Hô trong tình huống khẩn cấp với lưu lượng lớn hơn so với lưu lượng tự nhiên tuy có ảnh hưởng nhất định tới việc lũ về ở hạ du nhưng là phù hợp với Quy trình vận hành hồ chứa nhằm đảm bảo an toàn cho công trình đập. Trường hợp không mở hoàn toàn cửa van tràn, mưa lớn tiếp tục kéo dài, sạt trượt làm trạm diesel và trạm phân phối điện bị tê liệt, mực nước trong hồ dâng cao tràn qua, gây vỡ đập thì thiệt hại cho khu vực hạ du sẽ vô cùng lớn” - Bộ Công Thương kết luận.
Trên cơ sở đó, Bộ kiến nghị xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty CP Thủy điện Hồ Bốn trong lĩnh vực an toàn đập, trường hợp tái phạm sẽ xem xét thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực.
“Yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Miền Bắc chỉ đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn thực hiện kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan; thực hiện nghiêm túc quy trình vận hành hồ chứa thủy điện Hố Hô đã được Bộ Công Thương phê duyệt; khẩn trương triển khai các biện pháp gia cố để chống sạt lở vai phải đập đảm bảo an toàn cho đập và nhà máy” - báo cáo nhấn mạnh.
Đồng thời, yêu cầu các đơn vị rà soát các phương án phòng chống lụt cho vùng hạ du đập, phương án phòng chống lụt bão đảm bảo an toàn đập phù hợp với thực tế, phân định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia…
Trước đó, trước thông tin thủy điện Hố Hô xả lũ góp phần gây lũ lụt ở huyện Hương Khê (Hà Tĩnh), ông Nguyễn Văn Thông, Phó giám đốc nhà máy thủy điện Hố Hô, cho biết vào khoảng 18 giờ 30 phút ngày 14-10, mưa lớn khiến bờ phải của nhà máy bị sạt trượt, an toàn của nhà máy cũng như các công nhân đang làm việc bị đe dọa nên đã mở cửa xả tràn với mức 1.800m3/s. Theo ông Thông, việc nhà máy thủy điện mở hết các cửa xả tràn là bất khả kháng, do trời mưa quá lớn, là tại trời.
Tuy nhiên, ông Lê Ngọc Huấn, Chủ tịch UBND huyện Hương Khê, cho rằng việc xả lũ của nhà máy thủy điện Hố Hô là chưa đảm bảo quy trình. Ngoài ra, thời điểm xả lũ lại vào buổi tối, thời gian quá gấp, nước lên quá nhanh đã khiến người dân trở tay không kịp, không kịp di chuyển tài sản đến nơi an toàn.
Ngày 17-10, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã có văn bản truyền đạt chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương tổ chức thanh tra, kiểm tra việc vận hành xả lũ của các hồ chứa thủy điện trong đợt mưa lũ vừa qua, trong đó có việc xả lũ của hồ thủy điện Hố Hô trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh; làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, xác định cụ thể trách nhiệm đền bù thiệt hại , đề xuất phương án khắc phục, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25-10.
và quét mã QR
Bình luận (0)