Tổng thống Obama công bố dỡ bỏ cấm bán vũ khí cho Việt Nam

12 giờ 50 trưa nay 23-5, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Mỹ Barack Obama có buổi họp báo chung tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (Hà Nội).

Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Barack Obama họp báo chung

Phát biểu tại buổi họp báo, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết trong chuyến thăm chính thức của Tổng thống Obama, Việt Nam và Mỹ đã ra tuyên bố chung về việc tăng cường hợp tác toàn diện theo hướng thực chất, sâu sắc, hiệu quả hơn. Hai bên nhất trí lấy hợp tác phát triển làm trọng tâm phát triển quan hệ hai nước. Nhân chuyến thăm, hai bên đã đạt được kết quả và một số thỏa thuận quan trọng về kinh tế, thương mại, y tế, nhân đạo, giáo dục, thực thi pháp luật, tư pháp, giao lưu nhân dân.

Hai bên nhất trí sẽ ưu tiên cao hơn giải quyết hậu quả chiến tranh và cam kết sẽ tiếp tục hợp tác trong vấn đề này. Mỹ sẽ hợp tác với Việt Nam tẩy độc dioxin tại sân bay Biên Hòa sau khi kết thúc thành công dự án tẩy độc tại Sân bay Đà Nẵng. Việt Nam đánh giá cao quyết định của Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương với Việt Nam. Việc này cho thấy quan hệ hai nước đã được bình thường hóa hoàn toàn.

Tổng thống Obama và Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã trao đổi phương hướng về quan hệ hai nước thời gian tới và các biện pháp nhằm đưa hợp tác đi vào chiều sâu, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin và ưu tiên cho hợp tác phát triển bao gồm kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học - công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hai bên khẳng định nỗ lực sớm thông qua Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TTP). Về các vấn đề khu vực và thế giới, hai bên nhất trí tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Mỹ hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công APEC 2017, tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Hai bên trao đổi về các diễn biến trên biển Đông gần đây, đồng thời khẳng định tiếp tục hợp tác giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, sử dụng bền vững nguồn lực sông Mekong. "Tôi trân trọng cảm ơn thiện chí của ngài Tổng thống, các lãnh đạo Mỹ, bạn bè nhân dân Mỹ trong việc đẩy mạnh bình thường hóa quan hệ. Chúc ngài Tổng thống có chuyến thăm thành công" - Chủ tịch nước nói.

Bắt đầu bài phát biểu trong cuộc họp báo chung với Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Tổng thống Mỹ Barack Obama nói "Xin chào" bằng tiếng Việt. Tổng thống Obama cảm ơn Chủ tịch nước cũng như chính phủ đã tổ chức đón tiếp rất nồng hậu.

“Sau gần 2 thập kỷ bình thường hoá quan hệ, hai nước chúng ta đã có quan hệ ở tầm cao mới. Có thể nói quan hệ giữa hai nước chúng ta đã có bước tiến triển rất tuyệt vời. Kể từ khi tôi nhậm chức, tôi đã thúc đẩy xuất khẩu từ Mỹ tới Việt Nam tăng 150%. Trong khuôn khổ quỹ học bổng FullBright có hàng ngàn sinh viên Việt Nam theo học ở Mỹ. Việt Nam cũng rất quan tâm tới việc cử sinh viên sang học tập ở Mỹ và đón hàng trăm ngàn du khách Mỹ tới Việt Nam" - Tổng thống nói.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang hoan nghênh việc Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam

Ông Obama khẳng định Mỹ muốn thúc đẩy lĩnh vực khoa học công nghệ, giúp thúc đẩy hơn nữa tinh thần sáng tạo của sinh viên Việt Nam, đồng thời đánh giá cao việc Chính phủ Việt Nam đã cấp phép cho Đại học Fulbright, cấp thị thực 1 năm cho công dân Mỹ. Lần đầu tiên đội hoà bình (Peace Corp) sẽ vào Việt Nam để dạy tiếng Anh; các công ty của Mỹ sẽ giúp các đại học ở Việt Nam về kỹ thuật cho sinh viên...

"Tôi và Chủ tịch nước đã chứng kiến hợp tác lớn như Vietjet Air ký với Boeing. Chúng tôi sẽ tiếp tục giúp Việt Nam trong việc rà soát mìn chưa nổ, dự án tẩy độc dioxin, chúng tôi tiếp tục hợp tác quốc phòng, trong đó có việc cung cấp các tàu tuần tra cho Việt Nam" - Tổng thống Mỹ khẳng định.

“Chúng tôi dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm mua bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Mỹ và Việt Nam cũng ủng hộ trật tự khu vực trong đó có Biển Đông, Mỹ tiếp tục cử máy bay cũng như tàu tại tất cả các khu vực trong khuôn khổ luật pháp quốc tế. Tôi tin tưởng người dân Việt Nam và Mỹ đóng một vai trò quan trọng trong thời điểm quan trọng của thế giới" - người đứng đầu nước Mỹ nói.

Trả lời câu hỏi của TTXVN về đánh giá bước tiến của Mỹ và Việt Nam trong quan hệ đối ngoại, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho rằng: Từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1997 đến nay, Việt Nam và Mỹ từ cựu thù đã trở thành đối tác chiến lược. Có nhiều vấn đề liên quan tới khu vực và toàn cầu. Hai bên đã chia sẻ ngày càng nhiều, quan tâm chung, đặc biệt liên quan tới duy trì hoà bình, hợp tác phát triển trong khu vực.

Quan hệ quốc phòng và an ninh cũng đang trên đà phát triển, phù hợp với nhu cầu của cả hai nước. Hai nước vừa hoàn tất dự án tẩy độc dioxin ở giai đoạn 1 và sẽ tiếp tục giai đoạn 2 ở sân bay Biên Hoà. Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp các vấn đề cả hai cùng quan tâm. Những bước tiến bắt nguồn từ thực tế hai bên cùng chia sẻ lợi ích chung, cam kết tôn trọng độc lập chủ quyền, lợi ích chính đáng của nhau.

Trả lời câu hỏi của Reuters về lý do gỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí, Tổng thống Obama nói rõ ràng đã đến lúc chúng ta không nên duy trì một lệnh cấm nào nữa. "Chúng tôi nghĩ dỡ bỏ lệnh cấm này thì Việt Nam có thể mua vũ khí từ Mỹ và đồng minh của chúng tôi. Chúng tôi sẽ giám sát chặt chẽ song chúng tôi không muốn lệnh cấm này gây cản trở cho quan hệ của hai nước. Chúng tôi cũng rất khích lệ các đối thoại trong lĩnh vực hợp tác quân sự giữa hai nước vừa qua" - ông Obama nói.

"Khi chúng ta ứng phó với thiên tai, tàu Hải quân của Mỹ có thể phải thăm các cảng của Việt Nam. Chúng tôi rất mong có hợp tác với Việt Nam. Mỹ hoàn toàn tôn trọng chủ quyền của Việt Nam" - Tổng thống khẳng định.

Khẳng định các nước trong khu vực phải duy trì an ninh hàng hải, ông Obama cho biết liên quan tới Biển Đông, Mỹ không ủng bộ bất kỳ một bên tranh chấp nào nhưng quan điểm của Mỹ là những tranh chấp về Biển Đông phải giải quyết dựa trên quan hệ quốc tế.

Trả lời hãng Bloomberg về việc Hiệp định TPP có thể được Quốc hội Mỹ thông qua không? Tổng thống Obama khẳng định: Tôi tự tin hiệp định TPP sẽ được thông qua vì đây là điều tốt, có lợi cho Mỹ. Khu vực này đang phát triển nhanh nhất thế giới, các nước đều muốn bán sản phẩm vào Mỹ.

"Thông qua Hiệp định TPP cũng sẽ giúp thực hiện các cam kết liên quan đến môi trường. Tôi chưa thấy lý lẽ nào đủ mạnh rằng TPP sẽ làm Mỹ yếu đi, nó sẽ làm kinh tế Mỹ tốt hơn" - Tổng thống Mỹ nói.

Bổ sung cho câu hỏi này, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết TPP là thỏa thuận liên kết thương mại và kinh tế lớn, đóng góp cho sự phát triển kinh tế Việt Nam cũng như khu vực.

Đối với Việt Nam, TPP là một bước tiến mà Việt Nam tham gia để hội nhập với thế giới. Việt Nam đang cố gắng để thu hẹp những khác biệt dựa trên hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Việt Nam tích cực chuẩn bị phê chuẩn TPP và cam kết sẽ thực hiện các điều khoản trong hiệp định.

Trả lời câu hỏi của Đài truyền hình Việt Nam (VTV), trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama đã đi thăm 50 quốc gia trong đó đã dành chuyến thăm gần cuối cùng cho Việt Nam. Ông đánh giá thế nào về quan hệ với Việt Nam? Tổng thống ông Obama nói: Tôi đã mong có thể đến Việt Nam sớm hơn. Có lẽ nên nói như người Mỹ là “Chúng ta để dành cái tốt nhất đến cuối cùng”. Đáng tiếc là khi tôi đến có quá nhiều cuộc họp nên không thăm thú Việt Nam nhiều. Khi nghỉ hưu, tôi sẽ có thể đem vợ con tới nghỉ ngơi ở đây lâu hơn, thăm thú nhiều nơi, thưởng thức các món ăn của Việt Nam".

"Tôi đến Việt Nam bởi đây là nước quan trọng về mặt chính trị. Vài thập kỷ trước chúng ta là cựu thù còn bây giờ chúng ta là bạn bè. Việt Nam là nước ngày càng quan trọng trong khu vực đang nổi lên. Đây là nước đang lên, có rất nhiều doanh nghiệp trẻ, nhiều doanh nghiệp giàu sáng tạo. Mỹ muốn tham gia một phần trong đó. Khi Việt Nam tăng trưởng, người trẻ ở Việt Nam có cơ hội hợp tác với người trẻ ở Mỹ.

Đến 13 giờ 44, buổi họp báo kết thúc.