Xem lại phương án xả thải của Formosa

Liên quan đến việc giám sát hoạt động của nhà máy Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa (gọi tắt nhà máy Formosa) tại KCN Vũng Áng (Hà Tĩnh), ngày 8-9, đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) do Bộ trưởng Trần Hồng Hà dẫn đầu đã làm việc với lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh.

Tồn đọng lượng lớn chất thải

Theo báo cáo của các cơ quan chức năng, bình quân mỗi ngày nhà máy Formosa thải từ 200-220 tấn chất thải các loại. Trong đó, chất thải sinh hoạt 1,5-2 tấn/ngày, chất thải công nghiệp là bùn thải 2,2 tấn/ngày, tro bay 160-170 tấn/ngày, thạch cao 25-30 tấn/ngày, tro đáy 10-15 tấn/ngày, chất thải nguy hại 3-3,5 tấn/ngày.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Trần Hồng Hà (bìa trái) kiểm tra việc xử lý chất thải tại Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa (huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh)

Tính đến ngày 4-9, tại nhà máy Formosa còn tồn đọng một lượng chất thải lớn, gồm: chất thải sinh hoạt 19,12 tấn, bùn thải 354,8 tấn, tro bay 33.529 tấn, thạch cao 5.254 tấn, xỉ đáy lò 4.081 tấn, chất thải công nghiệp 1.624,2 tấn, chất thải nguy hại 62,3 tấn.

Số lượng chất thải lớn nhưng Hà Tĩnh chỉ có một nhà máy xử lý chất thải công nghiệp tại xã Kỳ Tân, huyện Kỳ Anh đang trong thời gian vận hành thử nghiệm với công suất 1.060 tấn/ngày. Nhà máy này chưa được bộ cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường và chưa được cấp giấy phép xử lý chất thải nguy hại.

Ông Dương Tất Thắng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, kiến nghị với số lượng chất thải tồn đọng rất lớn, nhà máy Formosa phải có phương án ký hợp đồng với các đơn vị đủ tư cách pháp nhân xử lý chất thải, đặc biệt là chất thải nguy hại. Trường hợp chưa làm được thì phải phân loại đóng gói, quản lý bảo quản theo đúng quy định, cần nghiên cứu phương án xây dựng nhà máy xử lý riêng phục vụ dự án trong khu vực của nhà máy.

Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà đề nghị Tổng cục Môi trường giới thiệu doanh nghiệp có hướng xử lý chất thải tồn đọng tại nhà máy Formosa. Việc xử lý chất thải nguy hại phải được giám sát chặt, nếu xử lý không khéo chất thải sẽ bị phát tán.

Chọn phương án giám sát tốt nhất

Nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét lại phương án nhà máy Formosa xả thải ngầm ra biển như hiện tại. Ông Trần Nam Hồng, Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh, cho biết năm 2008, theo quy hoạch chung của Khu Kinh tế Vũng Áng, nước thải đều xả ra sông Quyền rồi mới chảy ra biển nhưng sau đó, Formosa xin xả ra biển. Việc xả nước thải ra sông Quyền sẽ dễ giám sát hơn ra biển như hiện nay.

“Dự án Formosa kéo dài 70 năm, liệu có chắc sẽ không xảy sự cố nữa?” - ông Hồng lo ngại.

Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định dù lựa chọn phương án xả ngầm ra biển, xả nổi hay xả ra sông thì quan trọng nhất vẫn nhằm kiểm soát chất lượng nước thải. Nếu xả ra biển toàn bộ nước thải phải qua hồ sinh học, nước hồ này bảo đảm các loại thủy sinh sống được, việc xả thải phải được kiểm soát. Liên quan đến các ý kiến cho rằng nên xem xét phương án toàn bộ nước thải của nhà máy Formosa xả ra sông Quyền để dễ giám sát, xử lý khi có sự cố, ông Hà khẳng định bộ sẽ làm việc với các nhà khoa học và tỉnh Hà Tĩnh để lấy ý kiến rồi mới quyết định.