Chiếc máy cày vạn năng - kỷ vật Bác Hồ tặng nhân dân Thanh Hóa

Hòa chung vào không khí của cả nước, những ngày này Đảng bộ và nhân dân tỉnh Thanh Hóa đang ra sức thi đua, phấn đấu, lập nhiều thành tích hướng tới kỷ niệm 74 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh (2-9-1945 - 2-9-2019); 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969-2019) và 50 năm ngày mất của Người (2-9-1969 - 2-9-2019).

Chiếc máy cày vạn năng được Bác Hồ tặng nhân dân xã Yên Trường (huyện Yên Định - Thanh Hóa) năm 1961, trong lần thứ 4 Bác về thăm Thanh Hóa

Với nhân dân xã Yên Trường, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa, được Bác Hồ về thăm luôn là niềm vinh dự tự hào. Những ký ức ngày Bác về thăm vẫn còn chất chứa trong lòng mỗi người dân nơi đây.

Đó là 1 ngày đầu tháng 12-1961, Bác về thăm Thanh Hóa và tới thăm HTX Nông nghiệp tiên tiến Yên Trường (xã Yên Trường, huyện Yên Định), là lá cờ đầu trong sản xuất nông nghiệp của huyện và tỉnh Thanh Hóa. Đây là địa phương có các phong trào thi đua lao động, sản xuất được Trung ương khen ngợi, đánh giá cao.

Khi về thăm Yên Trường, dù là địa phương đi đầu trong phong trào thi đua sản xuất, nhưng thấy bà con lao động vất vả, máy móc cũ kỹ lạc hậu nên Bác hứa sẽ tặng Yên Trường 1 chiếc máy cày (chỉ có Thanh Hóa và Quảng Bình được Bác tặng) để nhân dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, tăng gia sản suất, lập nhiều thành tích.

Các em học sinh tới tham quan chiếc máy cày hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa

Ông Trịnh Gia Vân (90 tuổi, nguyên xã đội trưởng xã Yên Trường), cho biết khi nghe Bác nói, nhân dân mừng lắm, ai cũng háo hức chờ đợi ngày được nhận món quà quý của Người. "Khoảng 3 tháng sau ngày Bác về thăm, chúng tôi nhận được tin vui xuống thị xã Thanh Hóa (nay là TP Thanh Hóa) nhận máy cày Bác tặng. Khi nghe tin này, nhân dân phấn khởi và vui sướng lắm, ai cũng háo hức được nhìn thấy chiếc máy cày chạy ầm ầm trên cánh đồng của xã" - ông Vân nhớ lại.

Cũng theo ông Vân, hôm đó bà con kéo ra sân vận động xã rất đông, khi thấy chiếc máy cày được ông Lê Văn Cận lái về, bà con hò reo vui sướng.

Là người trực tiếp đi lái máy cày vạn năng Bác Hồ tặng về cho địa phương, ông Lê Văn Cận (nguyên Phó chủ tịch UBND huyện Yên Định) vẫn còn nhớ như in về chiếc máy, các ký hiệu, công suất... ông cho biết rất tự hào mỗi khi có ai hỏi về chiếc máy cày. "Tôi nhớ rất rõ đó là chiếc máy cày vạn năng mang nhãn hiệu DT24, trên thân máy có dòng chữ ZETOR 6711C, do Ba Lan chế tạo và tặng Bác. Chiếc máy có công suất 25 mã lực, được sử dụng khai hoang, cải tạo đồng ruộng, bơm hút nước, gặt, kéo rơ-móoc vận chuyển lương thực, hàng hóa phục vụ cho nhân dân trong vùng" - ông Cận xúc động kể.

Ảnh tư liệu Bác Hồ về thăm Thanh Hóa năm 1961

Được Bác Hồ tặng máy cày, Đảng bộ và nhân dân xã Yên Trường như có thêm động lực trong sản xuất nông nghiệp, hiệu quả công việc được tăng lên. Nhờ đó mà những năm tiếp theo, Yên Trường liên tiếp lập được nhiều thành tích trong lao động, sản xuất được Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Lao động hạng nhất, 2 Huân chương Lao động hạng nhì, 2 Huân chương Lao động hạng ba.

Đặc biệt, năm 2000, Yên Trường vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân". 

Đến năm 1976, chiếc máy cày đã dừng hoạt động, được Đảng bộ và nhân dân Yên Trường gìn giữ, bảo vệ cẩn thận và luôn coi đó là món quà đặc biệt của Người dành tặng cho địa phương.

Ông Trịnh Gia Vân bên các huân, huy chương cao quý, trong đó có chiếc huy hiệu in hình Bác Hồ được chính Người tặng cho ông nhân chuyến thăm Yên Trường năm 1961 (ảnh chụp tháng 2-2019)

Để gìn giữ kỷ vật Bác Hồ tặng, năm 1990, chiếc máy cày đã được đưa xuống Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa để có biện pháp bảo quản lâu dài. Hiện, chiếc máy cày được bố trí tọa lạc tại vị trí ngay trước lối vào bảo tàng và được làm khung bao quanh, lợp mái che chắn.

Dù chiếc máy cày đã hết chức năng trên đồng ruộng, nhưng nó luôn là nhân chứng cho một thời đồng lòng vượt khó xây dựng nền sản xuất XHCN của nhân dân tỉnh Thanh cũng như của cả nước, là "báu vật" thiêng liêng mà Bác đã dành tặng cho nhân dân Thanh Hóa.