Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa công bố kết luận thanh tra dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên (sau đây gọi tắt là dự án).
Kết luận nêu rõ, tháng 10-2004, Thủ tướng Chính phủ có văn bản cho phép Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) lập báo cáo nghiên cứu khả thi (NCKT) nâng công suất sản xuất phôi thép từ 250.000 tấn/năm lên 750.000 tấn. Đến tháng 4-2005, Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý chủ trương đầu tư dự án và giao Bộ Công nghiệp thời điểm đó chỉ đạo Tổng Công ty thép Việt Nam (VNS) và TISCO tiếp thu ý kiến các bộ ngành về phương án huy động vốn, lựa chọn công nghệ, hiệu quả đầu tư…
Dự án được phê duyệt với 2 gói thầu chính gồm gói thầu mỏ sắt Tiến Bộ (tổng giá trị 442 tỉ đồng) và gói thầu EPC số 01 dây chuyền công nghệ luyện kim khu vực Lưu Xá (tổng giá trị 2.270 tỉ đồng, sau đó được điều chỉnh lên 2.588 tỉ đồng vào năm 2007). Tháng 7-2007, hợp đồng số 01 được ký kết giữa bên giao thầu là TISCO với bên nhận thầu EPC là Công ty Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC).
TTCP chỉ ra nhiều khuyết điểm, sai phạm trong quá trình thực hiện dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên - Ảnh: Hoài Dương
Theo kết luận của TTCP, quá trình thực hiện dự án, TISCO, MCC, VNS, Bộ Công Thương, các đơn vị, cá nhân có liên quan đã có những khuyết điểm, sai phạm. Cơ quan này cho biết đến thời điểm thanh tra, tổng gía trị TISCO đã thanh toán cho dự án là hơn 4.421 tỉ đồng; tổng dư nợ gốc, lãi vay ngân hàng phải trả là hơn 3.896 tỉ đồng.
Trong đó, thanh toán cho MCC trên 92% giá trị hợp đồng (phần E là 2,9 triệu USD; phần P là hơn 106 triệu USD). Mặc dù vậy nhưng các hạng mục của gói thầu EPC đều chưa hoàn thành, đến năm 2013, MCC và các nhà thầu đã dừng thi công.
TISCO đã thanh toán cho MCC tiền thuế là 11,6 triệu USD, thanh toán chi phí xếp dỡ, bảo quản thiết bị là hơn 4,7 tỉ đồng, vượt giá trị hợp đồng, trong khi MCC chưa chuyển đủ thiết bị, cung cấp nhiều máy móc thiết bị sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật, không phù hợp với quy chuẩn của Việt Nam với giá trị xác định bước đầu là 38,8 triệu USD.
Theo TTCP, hiện nay một số thiết bị đã rỉ sét, hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng dự án, thiệt hại vốn đầu tư. Theo TTCP, TISCO lập báo cáo NCKT chưa đầy đủ cơ sở trình VNS, Bộ Công Thương và Thủ tướng Chính phủ.
"TISCO thỏa thuận gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng và hiệu lực thanh toán, ký biên bản thỏa thuận tách phần C, chuyển một số nội dung phần việc của phần P sang phần C với giá trị trên 50 tỉ đồng là vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về đầu tư" - kết luận của TTCP nêu rõ.
Theo TTCP, việc TISCO điều chỉnh tổng mức đầu tư lên hơn 8.104 tỉ đồng là không có căn cứ, không đúng quy định.
Trên cơ sở báo cáo của TISCO, tháng 8-2012 VNS có văn bản gửi Bộ Công thương. Sau đó, bộ này báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ 3.800 tỉ đồng lên 8.100 tỉ đồng.
Ngày 20-11-2012, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành về đề nghị tăng tổng mức đầu tư dự án.
Đến tháng 5-2013, TISCO ra quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án tăng thêm hơn 4.200 tỉ đồng, thời gian thực hiện đến hết năm 2014 đi vào hoạt động. Mặc dù ý kiến của các bộ, ngành cho rằng không có cơ sở điều chỉnh tổng mức đầu tư nhưng TISCO vẫn ký quyết định điều chỉnh là vô ý vi phạm các quy định của pháp luật về đầu tư.
TISCO thanh toán thay cho MCC thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu… nhưng đến nay chưa thu hồi. Một số khoản thanh toán mà TISCO thực hiện không đúng quy định như chi tiếp các đoàn đàm phán, các đoàn đi công tác nước ngoài, tư vấn ký hợp đồng phụ.
Theo TTCP, những vi phạm nêu trên của TISCO có dấu hiệu cố ý làm trái các quy định của pháp luật, buông lỏng quản lý, gây thất thoát vốn đầu tư. Trong kết luận thanh tra, TTCP cũng chỉ ra trách nhiệm của các bộ gồm Công Thương, Tài chính, Kế hoạch-Đầu tư, Xây dựng trong việc thực hiện dự án.
TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý về kinh tế với số tiền sai phạm rất lớn gồm thu hồi khoản tiền thanh toán cho MMC số tiền hơn 13 triệu USD; xử lý số tiền thanh toán sai cho các nhà thầu phụ hơn 876 tỉ đồng, gần 10 tỉ đồng chi cho việc tiếp khách, đi công tác nước ngoài…
TTCP cho biết cơ quan này chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với cản bộ, đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý có liên quan đến khuyết điểm, sai phạm nêu tại kết luận.
Đồng thời, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an khẩn trương điều tra những vi phạm có dấu hiệu hình sự. TTCP đã chuyển hồ sơ, tài liệu cho Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự.
và quét mã QR
Bình luận (0)