CLIP: Kinh hãi với cảnh sông Ayun bị "bức tử"

Ngày 14-10, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai đang xử lý việc vi phạm trong hoạt động khai thác cát của Công ty TNHH MTV Trang Đức (Công ty Trang Đức, có địa chỉ tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai).

Từ năm 2014, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định cho phép Công ty Trang Đức được khai thác cát bằng phương pháp lộ thiên tại mỏ cát xây dựng có trữ lượng trên 104.880 m³ tại xã Ayun và xã Đắk Jơ Ta, huyện Mang Yang. Thời gian khai thác 7,5 năm, công suất khai thác 15.000 m³/năm.

Các điểm khai tác cát nằm "chi chít" trên sông Ayun

Từ sau khi được cấp phép, khu vực mà Công ty Trang Đức được giao hàng ngày có hàng chục điểm được nắn dòng chảy để khai thác cát làm cho lòng sông Ayun đoạn này bị "bức tử", mở rộng, khiến đất nông nghiệp của người dân 2 bên bờ bị sạt lở.

Trước thực tế khai thác rầm rộ, người dân nhiều lần phản ánh, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang và chính quyền xã Ayun, xã Đắk Jơ Ta đã kiểm tra thì phát hiện tại khu vực mỏ có 20 máy nổ, đầu bơm được bố trí dọc đoạn sông dài khoảng 1km để phục vụ việc hút cát.

Bên cạnh đó, được cấp phép từ năm 2014 nhưng đến nay, mỏ cát này cũng chưa được lắp đặt trạm cân, camera để giám sát và quản lý khối lượng theo quy định.

Lòng sông bị chặn lại để giữ cho cát khỏi chảy

Cát được hút lên chất thành đống chờ chuyển đi

Máy múc đang hoạt động hết công suất để đưa cát lên xe

Khi phóng viên có mặt tại khu vực này, sông Ayun đang bị chặn dòng dày đặc để cát đọng lại, không trôi theo dòng nước. Tại mỗi điểm này là máy hút, đầu bơm đang được lắp đặt phục vụ việc hút cát. Phía trên bờ, máy múc đang hoạt động hết công suất để đổ lên các thùng xe tải.

Theo bà Phan Thị Ngọc Phượng, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang, Công ty Trang Đức chỉ được phép bố trí 4 máy bơm để thực hiện hút cát từ lòng sông nhưng thực tế có tới 20 máy nổ, đầu bơm đang được lắp đặt.

Đáng chú ý, khi lực lượng chức năng đang làm việc thì nhóm người tìm tới tự nhận là những người đang khai thác cát, không đồng ý cho đưa máy móc khỏi hiện trường. Theo những người này, họ đã cùng thành lập hợp tác xã và mua lại quyền khai thác cát của Công ty Trang Đức đã nhiều năm. Tuy nhiên, lực lượng chức năng không đồng ý làm việc với những người này vì trên pháp lý, quyền khai thác là của Công ty Trang Đức.

Sau khi kiểm tra, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang đã yêu cầu UBND xã Ayun và xã Đắk Jơ Ta đưa toàn bộ 20 máy nổ, đầu bơm về trụ sở chờ xử lý.

Đáng chú ý, việc khai thác quá số lượng máy được cấp phép và các lỗi trên của Công ty Trang Đức cũng đã được Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang lập biên bản, xử lý nhưng đến nay lại tiếp tục tái diễn.

Cùng với việc khai thác cát, tuyến đường liên xã Ayun và xã Đắk Jơ Ta ra khu trung tâm huyện có thiết kế chỉ cho xe trọng tải dưới 10 tấn lưu thông. Tuy nhiên, các xe tải chở cát khối lượng lớn thường xuyên chạy cả ngày lẫn đêm khiến tuyến đường này bị xuống cấp, hư hỏng.