Cơ quan thi hành án gặp khó vì đương sự tạo tranh chấp giả để "né"

Sáng 7-10, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP HCM tổ chức giám sát tình hình thực hiện Luật Thi hành án dân sự (THADS) trên địa bàn.

Ông Ngô Minh Châu (Phó Chủ tịch UBND TP HCM) và bà Văn Thị Bạch Tuyết (Phó Trưởng đoàn chuyên trách, Đoàn ĐBQH TP) đồng chủ trì buổi giám sát này.

Tại buổi giám sát, Sở Tư pháp thông tin sở này chỉ đạo Trung tâm dịch vụ đấu giá lập đề án tổ chức đấu giá trực tuyến theo chỉ đạo của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân.

Báo cáo tình hình thực thi pháp luật về THADS trên địa bàn giai đoạn 2016-2020, ông Vũ Quốc Doanh (Cục trưởng, Cục THADS TP) cho biết TP HCM có hơn 351.000 việc phải thi hành án, với số tiền hơn 193.100 tỉ đồng. Trong đó, cơ quan thi hành án giải quyết xong hơn 300.100 việc với số tiền hơn 108.580 tỉ đồng.

Toàn cảnh buổi giám sát diễn ra tại trụ sở Đoàn ĐBQH TP HCM sáng 7-10

Đề cập đến những vụ việc chưa thể thi hành án, cơ quan THADS cho biết gặp khó khăn khi đương sự cố tình tạo ra những tranh chấp giả (tranh tài sản thừa kế, vay mượn nợ…) liên quan đến tài sản thuộc diện cưỡng chế thi hành án nhằm "né" thi hành án.
“VKSND Tối cao và Bộ Tư pháp thống nhất phương án không hoãn thi hành án đối với những trường hợp như vậy. Song, TAND Tối cao chưa có hướng dẫn cụ thể. Vì vậy, chúng tôi chưa có căn cứ xử lý những vụ việc thi hành án có tài sản vướng tranh chấp giả" – ông Doanh nói.

Bên cạnh đó, quy trình xử lý tài sản phải thi hành án là đất nông nghiệp có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hết hạn hiện chưa có lối ra. Ông Doanh đề nghị pháp luật cho phép cơ quan THADS có thẩm quyền giải quyết theo cách "ngoại lệ" – cưỡng chế thi hành án, phát mãi tài sản mà không cần đợi đương sự làm thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất.

Phó Chủ tịch UBND TP HCM Ngô Minh Châu phát biểu tại buổi giám sát

Ông Doanh cũng nhắc đến một số vướng mắc trong quá trình tổ chức cưỡng chế, đặc biệt là những "vụ án lớn, phức tạp, có ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương". Từ khi Luật THADS có hiệu lực đến nay, UBND TP chưa chỉ đạo tổ chức cưỡng chế thi hành án vụ việc nào có tính chất như trên. Pháp luật hiện hành chưa xác định cụ thể về những vụ án lớn, phức tạp, có ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội cần UBND cấp tỉnh, huyện chỉ đạo tổ chức cưỡng chế; cũng như phạm vi, nội dung, quy trình, thủ tục khi chỉ đạo.

Đối với công tác trên, ông Ngô Minh Châu, Phó Chủ tịch UBNDTP cho hay trên cơ sở văn bản đề xuất từ cơ quan THADS, chính quyền TP giao ủy viên UBND, giám đốc Công an TP xem xét, xác định cụ thể từng trường hợp "vụ án lớn, phức tạp, có ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội" theo quy định pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. Nếu vụ án có tính chất đúng như trên thì cá nhân, đơn vị có thẩm quyền tiếp tục đề xuất phạm vi, nội dung chi tiết mà UBND TP HCM phải chỉ đạo. Trong trường hợp này, cục trưởng Cục THADS TP vẫn chịu trách nhiệm về toàn bộ quá trình tổ chức thi hành án, như: kê biên, thẩm định, bán đấu giá…