Ngày 24-11-2017 đã đi vào lịch sử của mảnh đất, con người TP HCM khi Quốc hội chính thức ban hành Nghị quyết 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM (có hiệu lực từ ngày 15-1-2018). Cơ chế, chính sách này sẽ khơi thông, tháo gỡ các nút thắt về tài chính, đất đai, tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực để thúc đẩy kinh tế - xã hội TP phát triển mạnh mẽ.
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân thị sát các công trường thi công tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) vào giữa tháng 3-2019. Ảnh: GIA MINH
Quyết liệt, đồng bộ, sáng tạo
Trước khi Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết 54 thì TP HCM đã có những bước chuẩn bị kỹ càng, như Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong từng chia sẻ: "Việc đề xuất cơ chế đặc thù để TP phát triển bền vững đã được ấp ủ từ lâu. TP ấp ủ điều đó không chỉ cho riêng mình, vùng đất này cần một "chiếc áo" mới, vừa vặn hơn về cơ chế chính sách để phát triển hơn nữa, làm đầu tàu mạnh mẽ hơn nữa cho cả nước".
Chính vì thế, ngay sau khi có cơ chế đặc thù, Thành ủy TP đã ban hành Nghị quyết 08, HĐND TP ban hành Nghị quyết 25, UBND TP ban hành Kế hoạch 8127 triển khai thực hiện với 21 nội dung, đề án cụ thể. Với phương châm quyết liệt, đồng bộ, sáng tạo, UBND TP HCM đã chỉ đạo các sở, ngành khẩn trương xây dựng kế hoạch, chủ động tổ chức nghiên cứu các nội dung, đề án được giao. Mặc dù thời gian ít, nội dung nhiều, có một số nội dung mới, phức tạp nhưng TP vẫn thực hiện đầy đủ các quy trình, thủ tục theo quy định, tất cả đều phải bảo đảm tính khoa học, phát huy trí tuệ tập thể, công khai, minh bạch. Các đề án được tổ công tác nghiên cứu thấu đáo, lấy ý kiến nhiều lần, thông qua MTTQ TP phản biện, đánh giá tác động toàn diện.
Đến nay, UBND TP đã trình và được HĐND TP, Thường trực HĐND thảo luận, thông qua 16 nội dung cụ thể.
Tiền đề quan trọng
Theo UBND TP, việc triển khai các nội dung bước đầu đạt được một số kết quả tích cực, các cơ chế, chính sách ban hành đã góp phần làm tinh gọn bộ máy tổ chức; khuyến khích, nâng cao hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức, viên chức; đẩy mạnh thu hút chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt tham gia đóng góp cho sự phát triển của TP; tiến độ thực hiện các dự án nhóm A được đẩy nhanh hơn khá nhiều. Bên cạnh đó, việc ủy quyền cho sở - ban - ngành, quận - huyện thực hiện các thủ tục hành chính sẽ giúp tiết kiệm chi phí, thời gian, thủ tục, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Những kết quả quan trọng, tích cực trong quá trình triển khai Nghị quyết 54 trong năm 2018 sẽ phát huy hiệu quả hơn trong năm 2019 và những năm tiếp theo; là tiền đề quan trọng để TP tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, đóng góp nhiều hơn cho cả nước.
Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong cho hay Nghị quyết 54 có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của TP, là động lực để TP HCM tạo ra nhiều nguồn lực hơn, đóng góp nhiều hơn cho cả nước. Từ đây trung ương phân bổ trở lại nhiều hơn cho các địa phương còn khó khăn. Ðiều này giúp việc phân bổ và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực phát triển của quốc gia mà TP có trách nhiệm thực thi cơ chế để cả nước cùng có lợi.
Cụ thể hơn, Phó Chủ tịch UBND TP Trần Vĩnh Tuyến khẳng định mục tiêu của các nội dung, đề án rất rõ ràng. Như việc xây dựng các mức phí, lệ phí mới hay tăng mức phí, lệ phí một số hàng hóa không nhằm tăng nguồn thu mà để kiểm soát xã hội. Khi đề xuất tăng mức thu phí bảo vệ môi trường là không đặt nặng vấn đề thu phí, chăm chăm vào thu phí mà là để nâng cao trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp đối với việc bảo vệ môi trường.
Trong khi đó, nguyên Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết các đề án về thu hút nguồn nhân lực, cải cách tiền lương, thu phí ôtô đậu đỗ trên đường… đã tạo động lực giải quyết những vấn đề lớn, cũng như tạo tầm nhìn chiến lược phát triển TP. "Điều quan trọng là từ những đề án này sẽ góp phần thay đổi hành vi của mỗi người dân TP. Cán bộ công chức sẽ làm việc tích cực hơn khi được trả thu nhập xứng đáng. Người dân khi đậu đỗ ôtô trên các tuyến phố trung tâm sẽ có ý thức hơn, lập lại trật tự lòng đường, vỉa hè" - nguyên Chủ tịch HĐND TP nêu quan điểm.
Tận dụng tối đa biên độ "cởi trói"
PGS-TS Trần Hoàng Hải, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP HCM, khẳng định Nghị quyết 54 sẽ tạo ra 3 cú hích cho sự phát triển của TP. Một là, tăng quyền tự chủ ở các lĩnh vực khác nhau từ quy hoạch đất đai đến quản lý đầu tư, tài chính ngân sách, bộ máy cán bộ, tạo nên dư địa chính sách cho TP và dư địa phát triển cho toàn bộ khu vực phía Nam. Hai là, dỡ bỏ một số ràng buộc về cơ chế nhằm tạo động lực để phát triển. Nói cách khác, TP sẽ không phải loay hoay "xé rào" nữa. Ba là, tạo sức bật và động lực từ những thí điểm về chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc TP quản lý và mức lương phù hợp với các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt trong khả năng, phạm vi ngân sách của TP.
Theo PGS-TS Trần Hoàng Hải, Nghị quyết 54 được thực hiện trong thời hạn 5 năm. Trước khi hết thời gian thực hiện thí điểm, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Như thế, có thể hiểu rằng sau 5 năm, nếu kết quả khả quan, có tác dụng thúc đẩy tốc độ phát triển của TP, Quốc hội có thể xem xét, quyết định để ban hành luật riêng cho TP, tương tự như Luật Thủ đô cho Hà Nội. Ở chiều ngược lại, nếu kết quả không cao, hiệu quả tác động thấp thì Quốc hội có thể xem xét, quyết định dừng việc thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho TP. "Vì vậy, vấn đề quan trọng hiện nay đối với TP là cần thực hiện nhanh chóng, mạnh mẽ hơn, tận dụng tối đa biên độ "cởi trói" mà Nghị quyết 54 cho phép vào các lĩnh vực của cuộc sống" - PGS-TS Trần Hoàng Hải gợi mở.
Còn TS Nguyễn Việt Hùng, Học viện Cán bộ TP, nhìn nhận Nghị quyết 54 đã trao cho Đảng bộ, chính quyền, nhân dân TP một thời cơ lịch sử. "Trước khi có Nghị quyết 54, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP đã năng động, sáng tạo, tích cực trong việc chấp hành các nghị quyết của trung ương vì lợi ích của cả nước, vì lợi ích của TP; từ đó đóng góp rất lớn vào thu ngân sách. Rõ ràng không phải đợi đến Nghị quyết 54 TP mới thể hiện vai trò vì cả nước, cùng cả nước. Nhưng với tư duy trước khi có Nghị quyết 54, TP bị "trói" vào cái áo cơ chế quá cũ" - TS Hùng nêu quan điểm. Chính vì thế, Nghị quyết 54 thực chất là một cơ chế mới, mở đường cho sự phát triển của TP ngang tầm với tiềm năng của TP, xứng đáng với kỳ vọng phát triển của TP, của khu vực phía Nam và cả nước.
Không để lỡ mất "thời cơ lịch sử", TS Nguyễn Việt Hùng cho rằng đòi hỏi đầu tiên đối với người cán bộ, Đảng viên, công chức, viên chức TP là phải có bản lĩnh vượt qua được chính mình, thay đổi thói quen, cách nghĩ, cách làm và dũng cảm chấp nhận đương đầu với cơ chế mới đầy thử thách. "Với truyền thống của mình, TP HCM nhất định sẽ có nhiều cách làm năng động, sáng tạo để thực hiện thắng lợi Nghị quyết 54, xứng đáng với kỳ vọng của Đảng, nhà nước và nhân dân cả nước; của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP khi được tiếp nhận nghị quyết này" - TS Nguyễn Việt Hùng nhận định.
Phải có "con người Nghị quyết 54"
Theo TS Nguyễn Việt Hùng, điều đầu tiên đối với TP HCM là phải có đội ngũ cán bộ thật sự có "bản lĩnh", thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm ở mức cao nhất mà Đảng, nhân dân cả nước kỳ vọng.
Điều thứ hai đặt ra đối với TP khi thực hiện Nghị quyết 54 là phải "vô cùng sáng tạo", vì từ trước đến nay chưa từng có tiền lệ thực hiện cơ chế đặc thù. Nếu không sáng tạo, cứ theo đường mòn lối cũ, công thức thì qua mất thời cơ; hoặc nếu quá cẩn trọng, cứ phải thực nghiệm, thí điểm kéo dài thì cũng mất thời cơ. TP cần tổng kết những mô hình, kinh nghiệm, cách làm trước đây và đang có hiệu quả, hữu ích; từ đó nâng cao, đổi mới để những mô hình, cách làm này hiệu quả hơn, hữu ích hơn.
Yêu cầu thứ ba, để thực hiện thành công Nghị quyết 54 là phải "quyết liệt trong hành động". Quyết liệt ở đây là làm đồng bộ từ Thành ủy, quận - huyện ủy đến Đảng ủy cơ sở, chi bộ, từng Đảng viên; là cả hệ thống Đảng, chính quyền, đoàn thể, toàn thể các cơ quan, sở - ban - ngành đến từng quận - huyện, phường - xã - thị trấn cùng làm. Tuy Đảng bộ TP có hàng trăm ngàn Đảng viên, nhân dân TP có gần chục triệu người nhưng suy nghĩ và hành động phải như một người. Và như thế phải xóa lợi ích nhóm, xóa trì trệ bảo thủ, xóa tư duy tầm nhìn hạn hẹp địa phương, cục bộ bản vị, xóa cá nhân chủ nghĩa; mọi người phải cùng chung một mục tiêu là vì TP phát triển, vì cả nước theo tinh thần Nghị quyết 54 đã mở đường.
và quét mã QR
Bình luận (0)