"Đặt hàng" đào tạo nguồn nhân lực y tế

Sáng 21-2, UBND TP HCM tổ chức buổi gặp mặt 119 giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS), thầy thuốc tiêu biểu trong hoạt động đào tạo nguồn nhân lực y tế cho TP HCM nhân kỷ niệm ngày Thầy thuốc Việt Nam (27-2).

Cần tiếp tục bổ sung bác sĩ

PGS-TS, bác sĩ (BS) Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết nhân lực của ngành y tế thành phố đã có nhiều biến đổi cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu so với thời gian trước đây. Tuy nhiên, công tác đào tạo của y tế vẫn còn bất cập.

PGS Tăng Chí Thượng cho rằng qua hơn 45 năm phát triển, ngành y tế thành phố đã trải qua những giai đoạn thăng trầm với nhiều khó khăn, thách thức. Hệ thống y tế luôn được quan tâm, chú trọng đã giúp ngành y tế TP HCM luôn đứng vững và phát triển. Số cán bộ, công chức, viên chức y tế có trình độ sau đại học tăng từ 6.385 người vào năm 2016 lên 7.188 người vào năm 2020 và 8.400 người trong năm 2021. Số BS có trình độ chuyên môn sau đại học tăng từ 3.565 vào năm 2010 tăng lên 5.115 trong năm 2015 và hiện là 6.028 người (năm 2021), trong đó tiến sĩ chiếm 4,98%; chuyên khoa 21,56%; thạc sĩ 20,77% và chuyên khoa cấp I chiếm 52,69%.

Tuy nhiên, PGS Tăng Chí Thượng nhận định khó khăn không nhỏ hiện nay là công tác đào nguồn nhân lực y tế phải đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân TP HCM và cả khu vực phía Nam về số lượng, chất lượng với đủ các loại hình nhân viên y tế. Tuy tỉ lệ BS trên 1 vạn dân ở TP HCM cao nhất cả nước nhưng vẫn cần bổ sung nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân ngày một tốt hơn.

"Số lượng BS chuyên khoa luôn cao hơn nhiều lần so với BS thực hành tổng quát và BS gia đình. Mô hình hình tháp ngược này khiến hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trạm y tế còn nhiều hạn chế, dẫn đến tình trạng quá tải bệnh viện. Nhiều lĩnh vực nhân viên y tế chưa qua đào tạo, hay đào tạo không đủ số lượng so với nhu cầu thực tế" - PGS Tăng Chí Thượng nhìn nhận.

Trước những vấn đề trên, PGS Tăng Chí Thượng cho biết một trong những giải pháp để cải thiện là vừa qua, ngành y tế TP HCM đã triển khai thí điểm đưa BS y khoa mới tốt nghiệp về thực hành tại các trạm y tế, đan xen với thực hành tại các bệnh viện.

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi thăm hỏi các giáo sư, phó giáo sư, thầy thuốc tiêu biểu tại buổi họp mặt

Tiệm cận trình độ tiên tiến của thế giới

Cũng tại buổi gặp mặt, các chuyên gia đầu ngành đã góp ý, hiến kế cho công tác phát triển nguồn nhân lực y tế trên địa bàn. GS-TS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Y Dược TP HCM, cho rằng cần phải có sự đặt hàng cụ thể đối với hệ thống giáo dục - đào tạo để đáp ứng nguồn nhân lực y tế như mong muốn. Thực tế cho thấy vẫn còn thiếu sự kết nối, trao đổi giữa bộ phận đào tạo và bộ phận sử dụng nguồn nhân lực.

"Phải có một con số đặt hàng thì khi đào tạo các BS nội trú để đi vào chuyên khoa sâu. Phần còn lại, sẽ đào tạo theo y tế nguyên lý học gia đình, phục vụ cho y tế tuyến cơ sở" - GS Tuấn dẫn chứng.

Cũng theo các thầy thuốc tiêu biểu, cần phải có chính sách y tế bền vững, ví dụ như chính sách đãi ngộ, cơ hội học tập để củng cố được hệ thống y tế cơ sở. Vấn đề đào tạo về cấp cứu ngoại viện cũng cần phải có sự đặt hàng để đa dạng hóa các hình thức khám chữa bệnh, gần dân hơn. Bên cạnh đó, ngoài đào tạo theo chuẩn năng lực của Bộ Y tế, cần đưa vào các bộ môn khác như bộ môn khoa học hành vi, chương trình phong trào để phát triển kỹ năng phần mềm để các bác sĩ y khoa ra trường biết làm truyền thông, làm việc nhóm, là nhà quản lý, nhà nghiên cứu…

Phát biểu tại buổi họp mặt, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho rằng sự đóng góp của các thế hệ cán bộ quản lý y tế thành phố, các GS, PGS, thầy thuốc tiêu biểu… trong công tác giảng dạy, tham gia hoạt động phòng chống dịch là rất đáng trân trọng và ghi nhận. "Những trăn trở, góp ý về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực y tế sẽ tiếp tục được bàn thảo, tìm lời giải trong thời gian tới; đưa công tác đào tạo nhân lực y tế của thành phố tiệm cận trình độ tiên tiến của thế giới. TP HCM sẽ chọn lựa vấn đề, tổ chức nghiên cứu để 3-5 năm tới phấn đấu giải quyết được những nghịch lý nêu trên" - Chủ tịch UBND TP HCM nhấn mạnh.

Theo ông Phan Văn Mãi, thời gian tới, ngành y tế thành phố sẽ triển khai 6 chiến lược để từng bước thực hiện thích ứng an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Lãnh đạo TP HCM mong các GS, PGS, thầy thuốc tiêu biểu tiếp tục phát huy và đem kiến thức, kinh nghiệm của mình hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực y tế cho thành phố.