Đầu năm làm lễ cúng rừng

Mọi năm, cứ sau 3 ngày Tết Nguyên đán là những hộ người đồng bào dân tộc thiểu số Jrai ở làng O Grang, xã Ia Pếch, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai lại tổ chức lễ cúng rừng.

Để có lễ cúng rừng bài bản, từ vài hôm trước khi buổi lễ diễn ra, cả làng O Grang ngồi trong nhà rông họp bàn, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng người.

Già làng đang làm lễ cúng rừng, cầu mong cho người dân làng O Grang năm mới mưa thuận gió hòa, con người khỏe mạnh

Trước hôm diễn ra lễ cúng rừng một ngày là cả làng cùng chung tay chuẩn bị. Hôm đó, những thanh niên trong làng vào rừng chặt những thân cây lồ ô to, thẳng để chuẩn bị nấu cơm lam và đựng thịt nướng. Một nhóm khác thì phát dọn tại nơi sẽ chuẩn bị tổ chức lễ cúng. Nơi đây phải bằng phẳng, dưới một gốc cây to, gần suối để thuận tiện lấy nước.

Riêng những người phụ nữ thì đi nhặt củi khô, lấy nước và gùi gạo nếp lên vị trí tổ chức lễ cúng trong rừng. Lúc này, những con heo béo núc và  đàn gà cùng những ghè rượu cũng lần lượt được đưa tới vị trí tổ chức lễ cúng. Tất cả người làng O Grang cùng chung tay để có một lễ cúng rừng trang nghiêm nhất.

Sau lễ cúng rừng, người dân làng O Grang tổ chức ăn uống tại chỗ với những món ăn truyền thống

Lễ cúng rừng là một trong những ngày lễ lớn của làng O Grang

Sáng sớm ngày tổ chức lễ cúng rừng, già làng Siu Dơih dẫn đầu người dân làng O Grang và những vị khách theo lối nhỏ tiến lên cánh rừng gần làng. Dọc đường đi, không ai được phép chặt hay bẻ cây rừng.

Tới vị trí đã được chọn từ trước, già Siu Dơih lấy một cái lá to, bày lễ cúng gồm: gan heo sống, gan gà sống, một ít thịt gà và các đồ lễ khác bày biện chuẩn bị làm lễ cúng. Trong số đồ lễ này, không thể thiếu xương sống liền đuôi con heo được treo lên gốc cây tại vị trí cúng và cung tên được dựng ngay bên cạnh lễ vật.

Đến gần trưa, trước sự chứng kiến của dân làng, già làng Siu Dơih trong trang phục truyền thống, kính cẩn đọc lời cúng xin các vị thần núi, thần rừng che chở, bảo vệ cho dân làng trước thiên tai, bão lũ. Bên cạnh đó, cầu cho năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu và người dân luôn khỏe mạnh, cuộc sống ấm no.

Với lễ cúng rừng, chính quyền địa phương mong muốn người làng O Grang sẽ cùng chính quyền địa phương làm tốt hơn nữa trong công tác quản lý bảo vệ rừng

Già làng Siu Dơih cũng không quên thay mặt dân làng, hứa sẽ đoàn kết cùng bảo vệ rừng, không chặt phá để rừng luôn tốt tươi, xanh mát, điều hòa khí hậu. Dứt lời cúng, già làng lấy rượu ra lá để mời thần linh rồi vít ngụm rượu đầu tiên.

Sau khi hoàn tất nghi lễ, già Siu Dơih mời tất cả người dân tham gia ăn tiệc là những món như cơm lam, thịt nướng, lá mì xào cà đắng được chế biến ngay tại rừng.

Mọi người vừa uống rượu cần, vừa trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động trồng và bảo vệ rừng, thắt chặt tình đoàn kết giữa cộng đồng người Jarai và lực lượng bảo vệ rừng ở địa phương.

Chị Puih Vít, Trưởng thôn O Grang, nói rừng có ý nghĩa rất lớn với buôn làng người Jarai từ thời chiến tranh cho đến nay. Phong tục cúng rừng là phong tục truyền thống từ lâu đời, nhưng không được thực hiện thường xuyên do điều kiện hoàn cảnh kinh tế. Tuy nhiên, những năm gần đây, được sự quan tâm, hỗ trợ từ chính quyền địa phương, phong tục cúng rừng đã được dân làng tổ chức lại hàng năm.

Ngoài dân làng O Grang, rất nhiều người khác là khách mời cũng đến tham dự lễ cúng rừng

"Mình rất vui vì phong tục cúng rừng đã được gìn giữ, duy trì và phát huy đến nay. Qua lễ cúng rừng sẽ giúp dân làng và thế hệ con cháu nêu cao tinh thần, trách nhiệm bảo vệ rừng, để được hưởng những lợi ích mà rừng mang lại" - chị Puih Vít cho hay.

Bà Phạm Thị Kim Tuyến, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Pếch, cho biết thông qua lễ cúng rừng đã góp phần động viên, khuyến khích dân làng tăng cường phối hợp cùng với lực lượng bảo vệ rừng của xã. "Nhờ những tin báo của người dân mà xã Ia Pếch đã kịp thời phát hiện các vụ việc xâm phạm đến rừng và có những biện pháp ngăn chặn, phòng tránh hiệu quả, để rừng không bị xâm hại" – bà Tuyến nói.