Đau nhưng phải cắt

Có thể nói bộ máy của cả hệ thống chính trị - từ hành chính cho tới các đoàn thể, tổ chức chính trị và xã hội nghề nghiệp - nặng nề, cồng kềnh là trở lực lớn cho sự phát triển của đất nước. Đây là điều đã được nhận diện từ lâu. Chính phủ từng ra nhiều nghị quyết, nghị định nhằm sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế. Bộ Chính trị đã ban hành riêng một nghị quyết về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Thế nhưng, theo đánh giá mới nhất của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Trung ương 6, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, kém hiệu lực, hiệu quả; tổ chức và biên chế ngày càng phình to… Chưa kể biên chế trong lực lượng công an, quân đội và doanh nghiệp nhà nước, cả nước cho tới nay đã có khoảng 2,5 triệu biên chế ăn lương ngân sách. Nếu tính tổng số người hưởng lương, phụ cấp thực tế trong bộ máy của hệ thống chính trị lên tới hơn 3,7 triệu người (số liệu tới cuối năm 2016). Một con số quá lớn trong lực lượng lao động cả nước.

Số lượng biên chế quá lớn làm ngân sách phải gánh một quỹ lương lên tới 410.000 tỉ đồng. Đó là chưa kể để phục vụ cho đội ngũ ăn lương là những chi phí tốn kém về công sở làm việc, phương tiện công… Chi phí thường xuyên này lớn tới mức mà ông Trưởng ban Tổ chức Trung ương cho biết chỉ cần giảm chi thường xuyên 1% trong 2 năm 2017 và 2018 là tiết kiệm được 20.000 tỉ đồng, gần đủ để giải phóng mặt bằng sân bay Long Thành với dự toán cần khoảng 23.000 tỉ đồng.

Bộ máy cồng kềnh sinh ra nhiều tầng nấc, trùng lắp chức năng, nhiệm vụ, "giẫm lên chân nhau". Từ đây nảy sinh ra nhiều hệ lụy gây thêm tốn kém, lãng phí cùng sự bức xúc trong xã hội. Đáng phiền lòng và tạo trở lực lớn nhất là những nhũng nhiễu, tiêu cực. Việc "hành là chính", gây khó dễ để tư lợi… làm vẩn đục, trở ngại cho môi trường đầu tư, kinh doanh và sản xuất. Cùng với đó nạn "chạy chức chạy quyền", "chạy biên chế" làm bộ máy nặng nề càng thêm kém hiệu quả, hiệu lực.

Bộ máy, biên chế chế càng tinh giản càng phình to là một nghịch lý thách thức lâu nay. Những nỗ lực cắt giảm cho đến nay chưa hiệu quả, trong đó có một nguyên nhân quan trọng mà theo nhìn nhận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là liên quan đến quyền lợi, tâm tư, tình cảm của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động... "Cắt" ai, cắt giảm như thế nào không đơn giản. Càng khó hơn khi để nguyên, thậm chí tăng thêm, lại mang lại nhiều "cái lợi".

Tinh gọn bộ máy, biên chế là việc làm rất khó, rất phức tạp và nhạy cảm. Nói chẳng khác cuộc "đại phẫu" cắt bỏ những bộ phận dư thừa ngay trong cơ thể. Việc cắt bỏ bởi thế rất đau đớn, song để lại còn nguy hiểm hơn bởi đó chính là nơi làm phát sinh trọng bệnh, uy hiếp sức khỏe. "Đại phẫu" bộ máy đau một lần nhưng sẽ mang lại một cơ thể khỏe mạnh, làm việc hiệu quả, phụng sự hiệu quả cho sự phát triển của đất nước, thịnh vượng của nhân dân.