Tin cô gái dân tộc Jrai gùi thùng đạn nặng 105 kg đến kho khiến cả Binh trạm B3 xôn xao. Trạm trưởng Lê Văn Ký cũng không khỏi sửng sốt. Trước mắt, ông là một cô gái chừng 17 tuổi, chắc lẳn trong bộ quân phục. Thấy mọi người không ngớt trầm trồ thán phục, cô đỏ mặt bối rối như không biết giấu mình vào đâu. Hỏi chuyện, ông Ký được biết cô tên là Siu Ly, quê ở làng Ner, xã Ia Tôr, thoát ly gia đình tham gia cách mạng từ năm 16 tuổi, giờ là lính của Tiểu đoàn Vận tải mặt trận B3 Tây Nguyên.
Hai lần "bị" yêu
Đêm đó, tự nhiên Lê Văn Ký không ngủ được. Hình ảnh cô gái cứ bám riết lấy tâm trí ông. Tham gia cách mạng từ thuở thiếu niên, bây giờ đã 44 tuổi, ông mới rung động thật sự trước một người con gái.
Ông Lê Văn Ký và bà Siu Ly
Thực ra, khi đi tập kết, ông Ký cũng đã có một mối tình - mối tình oái oăm hiếm gặp. Số là những năm ông đi bộ đội, mẹ đã cưới vợ vắng mặt cho ông. Cô là Nguyễn Thị Con - con gái một địa chủ trong làng. Con xinh đẹp nết na, thương ông rất mực nhưng ông lại không mảy may rung động. Có lần ông về thăm nhà gặp lúc giặc càn phải xuống hầm bí mật, cô tìm xuống theo nhưng ông vẫn dửng dưng bảo: "Tui với cô không thành vợ chồng được đâu, chỉ nên coi nhau như anh em thôi". Đêm đó, Con úp mặt vào vách hầm sụt sùi cho đến sáng.
Năm 1954, ông Ký theo đơn vị vào bảo vệ giới tuyến Vĩnh Linh. Nghe tin, cô Con cùng mẹ ông vượt tuyến ra thăm và trình bày mọi nhẽ với chỉ huy đơn vị. Trung đoàn trưởng nghe rất xúc động, gọi ông lên, lệnh phải về "chiêu đãi sở"… ngủ với vợ. Ông vờ tuân lệnh nhưng đợi đến nửa đêm lại trốn ra giường nằm với mẹ… Lúc chia tay, cô Con khóc: "Tui với anh không nên duyên phận trong đời thì cũng nên duyên phận trong mộng. Anh phải để lại cho tui cái chi kỷ niệm chứ?". Ông bối rối đề nghị cô ra tiệm chụp ảnh chung. Ông giữ một tấm, tấm kia cô Con cuộn tròn giấu vào đòn gánh mang về.
Kỷ niệm bẽ bàng nào ngờ vẫn chưa dứt. Trên đường về, cô Con bị bọn cảnh sát khám xét, chúng xé tan tấm ảnh và đánh cô một trận tơi bời. Từ lần gặp cuối cùng đó, cô Con bặt tin luôn.
Sự vô cảm của ông Ký trước người con gái yêu ông rất mực ấy cũng có căn nguyên. Số là lúc cha mất, không biết lấy gì để làm ma, mẹ ông phải liều vay địa chủ 6 thúng lúa. Theo lệ vay, cứ mỗi năm 1 thúng thành thúng rưỡi. Lãi mẹ đẻ lãi con không có cách gì trả được, ông phải đi ở 6 năm ròng để trừ nợ. Nỗi ác cảm của ông với địa chủ đã khiến cô Con phải "vạ lây"!
Năm 1955, ông Ký được điều động về khu gang thép Thái Nguyên. Ở đây lại có một cô gái yêu ông. Yêu đến nỗi cứ chiều thứ bảy, cô lại chuẩn bị một bữa ăn có thể nói là mơ ước thời đó: khi thì bồ câu hầm, lúc gà tần. Sau mỗi bữa ăn, cô lại "bật đèn xanh" ra ý bảo ông ở lại. Sau bao lần không thấy "tín hiệu", nghĩ là ông "tồ", một lần cô chủ động tắt đèn và "tất cả đã sẵn sàng". Chuyện khó tin là ông đã bình thản bật đèn lên và ra về. Nhiều người thời ấy thật đáng phục. Chỉ vì lý do là "quyết không vi phạm kỷ luật" để được vào Nam chiến đấu, ông đã đè nén được dục vọng của mình…
Nghe chuyện, Siu Ly đã hiểu ra và tin lời tỏ tình của ông… Đám cưới được tổ chức giữa rừng, đơn giản nhưng vui. Đến lúc này, trung đoàn trưởng còn ghé tai ông Ký nói nhỏ: "Xác định tư tưởng cho chắc đấy nhé. Đã xác định rồi thì phải chung thủy với cô ấy, không có mai mốt…". Ông đáp gọn lỏn bằng cái giọng đặc sệt Quảng Trị: "Tui xin hứa: trước răng sau vậy!".
Chống chèo cùng số phận
Đất nước thống nhất, hai vợ chồng về ra mắt gia đình. Đã biết Siu Ly là người Jrai nhưng mẹ ông vẫn bần thần hỏi nhỏ: "Có thật nó là người dân tộc không mà tao thấy đâu có thua chi người Kinh. Nói năng mạnh dạn, khôn ngoan đã đành, đến việc ăn cũng biết dùng đũa hai đầu như bộ đội rứa?". Ông cười phì: "Mẹ ơi, cô ấy là dân tộc thiệt đó nhưng mà đã được quân đội đào luyện rồi, như con đây vậy". Mẹ ông thở phào…
Siu Ly đã sẵn sàng cõng con theo chồng về quê nhưng ông Ký bàn với vợ nên về làng dễ sống hơn. Biết quyết định này, họ hàng Siu Ly rất mừng, họp nhau chia của cho vợ chồng ông theo phong tục. Ông được 1 chiếc ghè và 1 cái cối giã gạo. Không chỗ nương thân, vợ chồng phải đi mót từng mảnh ghi, thùng phuy gỉ mang về dựng căn lều ở tạm.
Lúc cuộc sống dần dần ổn định thì sau khi sinh đứa con thứ 5, Siu Ly đột nhiên đổ bệnh tâm thần do di chứng chiến tranh. Số là trong một lần cõng đạn ra mặt trận thì pháo địch bắn tới, Siu Ly bị một thân cây gãy đè lên người nằm bất động, đơn vị đi tìm 2 ngày mới thấy.
Không quậy phá nhưng suốt ngày bà cứ lang thang ngoài đường nhặt bất cứ thứ gì nhìn thấy bọc vạt áo mang về: giẻ rách, chổi cùn, chai lọ bể, thậm chí cả phân bò. Những thứ "của quý" ấy muốn vứt đi, ông phải năn nỉ, ngọt nhạt với bà. Bà cười cũng cười, bà chửi cũng cười. Rồi thì thay quần áo, tắm rửa cho vợ, ông cũng phải dỗ dành. Với ông, bà như một đứa trẻ không có trí khôn nhưng dưới mắt bà, ông lại là kẻ đầy tớ dở người.
Có lần bà bỏ nhà đi lang thang 9 ngày liền, bị du kích bắt giam vì nghi là… bọn phản động Fulro đi do thám. Tìm được bà, ông cười như mếu, còn bà thì nhìn ông như thể kẻ thù. Ông đi tìm vợ nhiều đến mức các xã xung quanh đều quen mặt…
Tình hình địa phương lúc này lại khó khăn. Huyện ủy yêu cầu ông ra gánh chức Bí thư Đảng ủy xã. Vợ điên dại, 5 con nhỏ nhưng nghĩ trách nhiệm của một đảng viên nên ông vẫn chấp hành.
Những ngày ấy, không hiểu sao một ông già hơn 60 tuổi mà lấy đâu ra sức lực đến thế. Xong việc xã là lao vào rẫy vườn. Ông Ký thành lập tổ hợp trồng sả, không thành công lại xoay sang trồng tiêu, cung cấp giống cho cả huyện. Rồi ông nuôi bò, đàn bò có lúc lên đến 20 con. Khi đó, ông nổi tiếng là người làm kinh tế giỏi. Thế nhưng, được đồng nào ông lại lo hết cho bà. Hết thầy hết thuốc, ông liều mời cả thầy phù thủy về nhà "bắt quyết trừ ma".
Thấy ông nhếch nhác khổ cực quá, họ hàng bàn hãy cho ông "nối dây" với người em con dì bà Siu Ly tên là Pui Kho. Đã hơn 60 tuổi rồi, cũng chẳng ham hố chi cái chuyện đèo bòng, ông theo luật tục vì tình thương đàn con "sẩy mẹ ấp vú dì". Pui Kho hồi chiến tranh cũng là cán bộ phụ nữ xã nên rất hiểu và thương ông. Ba người cùng sẻ chia sự nồng ấm. Ông có thêm 2 đứa con với Pui Kho nữa.
Tiếc thay, chút hạnh phúc muộn màng có được không lâu. Sinh đứa con thứ ba thì Pui Kho băng huyết chết. Vậy là ông Ký lại tiếp tục "gà trống nuôi con", đã nhếch nhác lại càng thêm nhếch nhác, khổ cực… Không ít lần, ý nghĩ chán chường đã trỗi dậy trong ông: Hay là mang con trốn quách về quê cho nhẹ nợ?
Chính họ hàng Siu Ly cũng khuyên ông Ký nên bỏ vợ. Nhưng những lúc ấy, hình ảnh Siu Ly ngày xưa lại xuất hiện cùng lời hứa với trung đoàn trưởng, ông lại xấu hổ và thấy mình hèn.
Nhớ lần gặp cuối cùng, khi đã gần 90 tuổi, ông Ký còn kể với tôi: "Hồi trẻ có lần tui đi coi bói. Thầy bói phán đường thê tử của tôi như ri: Số ông thì chỉ suốt đời làm tôi tớ cho vợ con thôi. Ngẫm vậy mà đúng. Nhưng nếu số phận là không tránh được thì dẫu sao tôi cũng còn may mắn hơn nhiều người. Tôi đã không "bỏ mạng sa trường", lại còn có một người để mà ôm ấp dỗ dành". Ông cười tít mắt khiến chén rượu sánh cả ra ngoài.
Tôi hiểu, chỉ những người mãn nguyện lắm với hạnh phúc của mình thì mới có được tiếng cười như thế!
ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH
và quét mã QR
Bình luận (0)