Đường BT ngàn tỉ ở Hà Nội nhiều sai phạm, kiến nghị xử lý gần 400 tỉ đồng

Báo cáo kết quả kiểm toán vừa được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) gửi Quốc hội mới đây chỉ ra hàng loạt sai phạm tại các dự án BT (xây dựng - chuyển giao). Trong đó, dự án xây dựng tuyến đường từ đường Lê Đức Thọ đến khu đô thị mới Xuân Phương (Hà Nội) được KTNN dẫn chứng như một điển hình cho các tồn tại, sai phạm khi thực hiện các dự án theo hình thức BT.

Dự án này được UBND TP Hà Nội chấp thuận giao cho Công ty cổ phần Tasco thực hiện, khởi công vào tháng 2-2009, tuy nhiên dự án bị giãn tiến độ nhiều lần và đến tháng 4-2017 mới hoàn thành.

Tổng chiều dài tuyến đường là 3,51 km, mức đầu tư của dự án là 1.543 tỉ đồng. Dự án bị chậm tiến độ hơn 7 năm so với hợp đồng.

Tuyến đường từ đường Lê Đức Thọ đến khu đô thị mới Xuân Phương được thực hiện theo hình thức BT, có nhiều sai phạm - Ảnh: Minh Chiến

Tasco được UBND TP Hà Nội "chọn mặt gửi vàng" thực hiện dự án, tuy nhiên KTNN khẳng định thời điểm đó doanh nghiệp này không đủ năng lực tài chính. Ngoài ra, thiết kế dự toán không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt là nguyên nhân gây thất thoát ngân sách lớn; thương thảo, kí hợp đồng chưa bảo đảm quy định.

Để thực hiện dự án đường Lê Đức Thọ đến Khu đô thị mới Xuân Phương, Tasco được UBND TP Hà Nội đối ứng cho 70 ha đất gồm: 30 ha đất tại dự án Đơn vị số 1 phường Xuân Phương, 3.000 m2 đất tại 48 Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy) và 38 ha đất tại phường Xuân Phương (nay là dự án Xuân Phương Foresa Villa).

Tuy nhiên, qua kiểm toán, KTNN cho biết việc giao đất chỉ định cho nhà đầu tư là trái với quy định của Luật đất đai. "Việc không quy định cụ thể thời điểm giao đất dẫn đến có dự án được giao đất trước khi thực hiện dự án BT, có dự án được giao đất trong khi thực hiện dự án BT" - cơ quan kiểm toán khẳng định.

Cũng theo KTNN, việc tạm tính tiền sử dụng đất để xác định giá trị đối ứng khi giao đất cho dự án BT tại thời điểm thực hiện dự án BT dễ dẫn đến thất thoát ngân sách. 

Cụ thể, do giá trị hợp đồng BT tạm xác định theo tổng mức đầu tư được duyệt thường cao hơn thực tế thực hiện, thời gian thi công các dự án BT dài và tiền sử dụng đất tạm tính chưa sát đúng nên giá trị tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp ngân sách nhà nước khi được giao đất đối ứng tại thời điểm thực hiện dự án thường thấp hơn giá trị khi quyết toán.

Việc xác định giá đất tại dự án này được KTNN chỉ ra nhiều lỗ hổng, làm thất thoát tài sản, ngân sách với số tiền hàng trăm tỉ đồng. Theo đó, cơ quan kiểm toán đã khiến nghị xử lý tài chính với dự án này số tiền lên tới 391,6 tỉ đồng.