Gặp những "đại thụ" từng phiên dịch cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Chủ tịch Fidel

Tọa đàm "Phiên dịch Ngoại giao: 75 năm ký ức và con người" do Trung tâm Biên - phiên dịch Quốc gia, Bộ Ngoại giao tổ chức ngày 27-2 tại Hà Nội là cuộc gặp gỡ của nhiều thế hệ cán bộ ngoại giao từng gắn bó với công tác phiên dịch mang theo những câu chuyện thú vị.

Trong đó, có những "đại thụ" trong ngành phiên dịch nói riêng và ngoại giao nói chung: nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Đình Bin, bà Tôn Nữ Thị Ninh... với những câu chuyện về những lần phiên dịch cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Chủ tịch Cuba Fidel Castro, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, cố Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Duy Trinh,...

Chính thức được thành lập theo Sắc lệnh số 47 ngày 7-4-1946 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký, đội ngũ phiên dịch, biên dịch của Bộ Ngoại giao - những nhà ngoại giao làm phiên dịch ngoại giao - đang hướng tới 75 năm truyền thống với những năm tháng cống hiến, đóng góp đầy tâm huyết cho mặt trận đối ngoại.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Giám đốc Trung tâm Biên - phiên dịch Quốc gia Phạm Bình Đàm chia sẻ thông qua Tọa đàm, mong muốn bày tỏ lòng tri ân và những tình cảm trân trọng nhất đến tất cả các thế hệ phiên dịch ngoại giao đi trước, những người đã làm nên lịch sử vàng của phiên dịch ngoại giao trong suốt 7 thập kỷ qua. Tọa đàm mang ý nghĩa một cuộc đoàn viên, ôn chuyện xưa, kể chuyện nay, vừa nhằm tìm lại những trang còn thiếu, tô lại những trang đã mờ của lịch sử 75 năm phiên dịch ngoại giao, để biên soạn được cuốn Kỷ yếu trọn vẹn của đơn vị, gồm đầy đủ các thứ tiếng với những con người đã gắn bó với nghề phiên dịch qua mỗi thời kỳ.

Đại diện cho Lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ cho rằng đây không chỉ là cuộc tọa đàm để chia sẻ trải nghiệm, kinh nghiệm về nghề mà là sự tri ân đối với những cán bộ phiên dịch qua các thế hệ, những con người đặc biệt đã có những đóng góp thầm lặng, nhưng rất quan trọng trong các cuộc tiếp xúc, các cuộc đàm phán, kể cả các cuộc chiêu đãi của những giai đoạn, những hành trình hết sức gian lao, nhưng cũng rất đáng tự hào và có ý nghĩa.

Chia sẻ về những kỷ niệm với ngành Ngoại giao, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho biết trước đây, nhiều người cho rằng công tác phiên dịch là công việc dễ dàng nhưng thực chất đây là một công việc khó khăn, vất vả, không hề đơn giản. Rất nhiều cán bộ lãnh đạo trong Bộ Ngoại giao đều từng trưởng thành từ Phòng Phiên dịch hoặc từng là một phiên dịch viên.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan chia sẻ về những kỷ niệm với ngành Ngoại giao

Theo ông Vũ Khoan, nghề phiên dịch là một nghề đòi hỏi kiến thức tổng hợp, nếu chưa được đào tạo phải tự đào tạo. Nghề phiên dịch mang đến nhiều cơ hội để học hỏi và học được rất nhiều. "Mỗi lần được đi dịch cho những nguyên lãnh đạo của ta như cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, cố Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Duy Trinh... đều là một cơ hội học tập quý báu" - ông Vũ Khoan khẳng định.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan đề xuất Bộ Ngoại giao nên tổ chức thêm các khóa đào tạo về phiên dịch để phiên dịch trở thành một ngành; bồi dưỡng các cán bộ trong ngành những kiến thức về ngoại giao, lịch sử ngoại giao, kinh tế quốc tế… Đề xuất nhiều chính sách cho các cán bộ làm nghề phiên dịch, nguyên Phó Thủ tướng cho rằng, nếu không có chính sách tốt, ngành Ngoại giao sẽ không thể có các cán bộ giỏi. "Thông điệp của tôi đưa ra đối với thế hệ mới của ngành phiên dịch đó là: Chính sách, chính sách và chính sách. Hiện nay, chúng ta mới chỉ có phiên dịch viên tầm quốc gia nhưng vẫn chưa có những phiên dịch viên tầm quốc tế"- nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nhấn mạnh.

Bà Tôn Nữ Thị Ninh cho biết cơ duyên đưa bà đến với ngành Ngoại giao cũng bắt đầu từ vị trí của một phiên dịch viên. Nhà ngoại giao kỳ cựu này cho rằng trong thời kỳ hội nhập, phiên dịch viên phải được đào tạo bài bản để trở thành một nghề, phải chuyên nghiệp và có chính sách cho ngành phiên dịch. Do đó, nhiệm vụ của Trung tâm trong thời gian tới là phải giúp, bồi dưỡng nghiệp vụ cho các cán bộ làm công tác phiên dịch, đặc biệt là phiên dịch cho các lãnh đạo cấp cao.