Khó kìm đà tăng giá xăng dầu

Tiếp tục kỳ điều hành giá xăng dầu theo Nghị định 95, dự kiến hôm nay, 21-2, liên Bộ Công Thương - Tài chính sẽ điều chỉnh giá xăng dầu trong nước.

Có thể tăng đến 1.000 đồng/lít

Trong tuần qua, giá dầu thô trên thị trường thế giới tiến sát 100 USD/thùng, cộng với căng thẳng Nga - Ukraine khiến nguồn cung dầu khan hiếm, đẩy giá tăng cao.

Theo dữ liệu của Bộ Công Thương, giá xăng thành phẩm trên thị trường Singapore cập nhật đến ngày 17-2 tăng khá cao so với kỳ điều chỉnh giá trước đó, hôm 11-2. Cụ thế, giá xăng RON 92 dùng để pha chế xăng E5 RON 92 trung bình là 108,8 USD/thùng, chu kỳ trước là 101,8 USD/thùng. Giá xăng RON 95 là 111,32 USD/thùng, kỳ trước là 104,13 USD/thùng. Như vậy, giá xăng RON 92 và giá xăng RON 95 ở chu kỳ này tăng tới 7%-8% so với chu kỳ trước.

Người dân đổ xăng tại một cửa hàng ở Hà Nội ngày 20-2, trước kỳ điều hành giá xăng dầu một ngày

Những tuần gần đây, thị trường chứng kiến giá dầu thô tăng cao trong bối cảnh nguồn cung không đủ đáp ứng nhu cầu, lạm phát cao và căng thẳng giữa Nga và Ukraine gia tăng. Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần qua - ngày 19-2, giá dầu WTI tăng nhẹ, lên mức 90,55 USD/thùng; còn dầu Brent được giao dịch ở mức 91,61 USD/thùng. Nhiều chuyên gia nhận định giá dầu có thể lên mốc 100 USD/thùng trong thời gian tới.

Do giá xăng dầu thế giới những ngày qua có xu hướng tăng nên giá xăng dầu trong nước dự kiến cũng sẽ tăng tại kỳ điều hành giá ngày 21-2. Trao đổi với phóng viên, đại diện một doanh nghiệp đầu mối xăng dầu nhận định với xu hướng tăng trên thế giới, trong kỳ điều hành ngày 21-2, giá xăng trong nước dự báo tăng 800-1.000 đồng/lít trong trường hợp sử dụng công cụ Quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Với mức tăng này, giá xăng trong nước sẽ lập đỉnh mới, với lần tăng thứ 5 liên tiếp. Đồng thời, giá bán lẻ xăng dầu trong nước cũng thiết lập mức cao nhất từ tháng 8-2014. Tại kỳ điều hành ngày 11-2, xăng E5RON92 có giá 24.570 đồng/lít, xăng RON95 là 25.320 đồng/lít.

Những ngày tới, nguồn cung xăng dầu sẽ được cải thiện

Về điều hành giá xăng dầu trong bối cảnh giá dầu thô thế giới liên tục tăng, đại diện Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công Thương cho biết đã tính phương án sử dụng hài hòa Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Tuy nhiên, Quỹ bình ổn giá xăng dầu tại một số doanh nghiệp đang âm. Chẳng hạn, tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), trước 15 giờ ngày 11-2 (thời điểm điều hành giá gần nhất), quỹ hình thành ở đây ước tính âm 55 tỉ đồng.

Trong khi đó, đại diện Bộ Công Thương cho hay đã tính toán Quỹ bình ổn giá xăng dầu "có âm, có dương" tại các doanh nghiệp nên sẽ sử dụng linh hoạt công cụ này. Những ngày tới, nguồn cung xăng dầu sẽ được cải thiện khi hàng của các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu về Việt Nam.

Trao đổi với phóng viên trước kỳ điều hành giá ngày 21-2, PGS-TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả - Bộ Tài chính, nhấn mạnh do dư địa điều hành giá xăng dầu không còn nhiều nên khó có thể kìm đà tăng của giá xăng dầu trong nước. Theo ông Long, Quỹ bình ổn đã liên tục "xả"; các công cụ về thuế cần có thời gian để xem xét, cấp có thẩm quyền quyết định. Mặt khác, giá xăng dầu trong nước phải tăng theo diễn biến giá thế giới thì các doanh nghiệp kinh doanh mới bán ra, giải quyết tình trạng "găm hàng" như thời gian qua.

Phân tích thêm về công cụ thuế phí, ông Ngô Trí Long chỉ rõ cơ cấu giá xăng dầu gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và thuế bảo vệ môi trường cao nhất với 4.000 đồng/lít. Trong cơ cấu 4 loại thuế này, về lâu dài, có thể xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường.

Chuyên gia kinh tế - PGS-TS Phạm Tất Thắng cũng cho rằng cần rà soát lại các loại thuế, từ đó điều chỉnh để bình ổn giá mặt hàng quan trọng này.

Trước đề xuất trên, ông Trương Bá Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế - Bộ Tài chính, cho biết bộ đã chủ động theo dõi diễn biến thị trường thế giới để tham mưu các giải pháp điều hành giá phù hợp, trong đó có yếu tố thuế. Tuy nhiên, việc này cần được xem xét kỹ lưỡng, thận trọng.

Ngoài ra, theo ông Tuấn, hiện thuế bảo vệ môi trường đã giảm 30% đối với nhiên liệu bay, do các hãng hàng không bị tác động nặng nề vì dịch Covid-19. Đối với các ngành, lĩnh vực khác, Bộ Tài chính đang tiếp tục theo dõi.