Mời gọi nhà đầu tư góp sức chống ngập

Ngày 9-8, UBND TP HCM tổ chức hội nghị mời gọi đầu tư các giải pháp chống ngập và xử lý nước thải. Đến dự hội nghị có Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân. Tại hội nghị, ngoài việc quan tâm đến 17 dự án chống ngập mà TP đang kêu gọi đầu tư, các đại biểu còn băn khoăn về tình trạng ngập ở những nơi đã chống ngập.

Mở lối cho nhà đầu tư xử lý nước thải

Theo ông Nguyễn Hoàng Anh Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước (gọi tắt là Trung tâm Chống ngập) TP, chương trình giảm ngập nước là 1 trong 7 chương trình đột phá của TP trong giai đoạn 2016-2020 có tổng nhu cầu vốn ước khoảng 96.300 tỉ đồng (đã huy động được khoảng 23.000 tỉ đồng, còn lại cần thêm khoảng 73.300 tỉ đồng). Tuy nhiên, ngân sách TP chỉ có thể bố trí 16.400 tỉ đồng, còn lại rất cần kêu gọi nhiều thành phần kinh tế cùng tham gia. Trên cơ sở các dự án và dự kiến nguồn vốn triển khai giai đoạn 2016-2020, TP mời gọi đầu tư vào 17 dự án thuộc chương trình giảm ngập nước của TP bằng hình thức đối tác công - tư (PPP). Trong đó, đáng chú ý nhất là 7 dự án xây dựng hệ thống thu gom, nhà máy xử lý nước thải: lưu vực Tây Sài Gòn, Bình Tân và Tân Hóa - Lò Gốm với tổng công suất 630.000 m3/ngày, lưu vực Bắc Sài Gòn 1 với công suất 170.000 m3/ngày, lưu vực Bắc Sài Gòn 2 với công suất 130.000 m3/ngày, lưu vực Rạch Cầu Dừa với công suất 100.000 m3/ngày, lưu vực Tây Bắc với công suất 130.000 m3/ngày. Tổng vốn đầu tư 7 dự án này là 45.543 tỉ đồng.

Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân (bìa phải) trao đổi với các đại biểu trong khuôn khổ hội nghị

Ông Dũng cho biết tác động của biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, tốc độ đô thị hóa nhanh, trong khi đó các công trình chống ngập và xử lý nước thải tính đến nay lại chưa đủ để bảo đảm ứng phó với các tác động trên. Đến nay chỉ hoàn thành 3 dự án cải tạo kênh rạch, xây dựng được 3 nhà máy xử lý nước thải, cống thoát nước chỉ được hơn 4.100 km trong tổng số 6.000 km cần xây dựng, nạo vét khoảng 60,3 km trục thoát nước… "Chính quyền TP mong muốn, mời gọi các nhà khoa học, các tổ chức tài chính, các nhà đầu tư tham gia các dự án môi trường đô thị, xử lý nước thải theo hình thức hợp đồng BLT (xây dựng - thuê dịch vụ - chuyển giao) và BTL (xây dựng - chuyển giao - thuê dịch vụ). Với các dự án này, nhà đầu tư có thể thu hồi vốn bằng giá dịch vụ thoát nước. Hiện tại, giá dịch vụ thoát nước dự kiến được chính quyền TP soạn thảo và ban hành trong năm nay" - ông Dũng thông tin.

Đánh giá về cách thức kêu gọi đầu tư nhà máy xử lý nước thải, hầu hết các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường và đô thị đều khẳng định nếu có quy định thu phí xử lý nước thải sinh hoạt thì chắc chắn sẽ có nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà máy xử lý. Bởi khi đó, nhà đầu tư sẽ tính toán được khả năng thu hồi vốn.

Dùng bản đồ mô phỏng ngập để chống ngập

Không chỉ quan tâm đến những dự án chống ngập mà TP đang kêu gọi đầu tư, tại hội nghị, ngoài đóng góp ý kiến, các đại biểu còn băn khoăn về thực trạng nhiều nơi ở TP dù đã có dự án chống ngập nhưng vẫn ngập.

Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP, nói có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngập nước ở Sài Gòn. Ngoài vấn đề hạ tầng xuống cấp thì việc phát triển không đúng cũng là nguyên nhân gây ngập. Chiến lược phát triển về hướng biển, về phía Nam nếu không cân nhắc kỹ sẽ gây sụt lún, ngập lụt. "TP là đô thị chưa hoàn chỉnh. Vì vậy, việc giải quyết ngập ở từng vị trí phải xác định rõ nguyên nhân để có giải pháp cụ thể. TP lắng nghe, tiếp thu và có chọn lựa các giải pháp trên cơ sở phải xác định được nguyên nhân gây ngập để giải quyết" - ông Tuyến nói. Ông cũng cho biết trước mắt sẽ điều chỉnh lại quy hoạch thoát nước, kế đến xây dựng bản đồ mô phỏng tình hình ngập nước để nhận diện, đánh giá và tìm giải pháp hữu hiệu.

Nhằm chống ngập cục bộ cho TP trong khi chờ các dự án lớn hoàn thành, ông Châu Nguyễn Xuân Quang, Giám đốc Trung tâm Quản lý nước và Biến đổi khí hậu (thuộc ĐHQG TP HCM), đề xuất giải pháp xây dựng hồ điều tiết chứa nước mưa. Theo ông Quang, giải pháp này vừa giải quyết ngập cục bộ nhưng vẫn có khả năng ứng phó với những yếu tố bất định trong tương lai. Ngoài ra, giải pháp này còn bổ sung nước ngầm, cải thiện chất lượng nước mặt, tạo mỹ quan đô thị. Trong khi đó, ông Trần Văn Chín, Chủ tịch HĐQT Công ty VMCTech - đơn vị thí điểm xây dựng hồ điều tiết ngầm trên đường Võ Văn Ngân (quận Thủ Đức), khẳng định loại hồ điều tiết ngầm này phù hợp với điều kiện chống ngập cục bộ ở TP vì cách lắp đặt dễ dàng tùy theo dung tích cho từng khu vực. Vừa qua, đơn vị này đã đề xuất TP xây dựng hồ điều tiết ngầm thứ 2 có dung tích 4.000 m3 ở sân bóng đá Cây Sộp để chống ngập cho đường Nguyễn Văn Quá (quận 12) với tổng chi phí 44 tỉ đồng.